کاهش ۵۰ درصدی اتوبوس‌های کشور در یک دهه!

به گزارش تجارت‌نیوز، بحران فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی هم مانند بسیاری از بحران‌های دیگر ایران به چشم مسئولان نمی‌آید. بحرانی که با اما و اگرها و قطار وعده‌ها سلامتی جسم، روان و زمان شهروندان را نشانه گرفته است. 

چه زمانی اتوبوس‌های شهری، نوسازی می‌شود؟ سال‌هاست که پاسخ این سوال با وعده شهرداران مختلف دست به دست می‌شود. تا چند ماه دیگر، تا پایان سال و تا سال آینده؛ اینها بازه‌های زمانی است که بارها مقامات دولتی برای اضافه شدن اتوبوس‌های جدید به چرخه حمل‌ونقل عمومی داده‌اند. 

فرسودگی و کمبود اتوبوس در یک قاب

کافی است در ساعت پر رفت‌وآمد صبح و عصر سری به ایستگاه‌های اتوبوس بزنید. در برخی ایستگاه‌ها، صف‌های چند متری تشکیل می‌شود، آن‌هم نه برای نشستن روی صندلی، بلکه برای اینکه مسافران بتوانند خود را فقط در اتوبوس جا دهند. اتوبوس‌هایی که جای یک سوزن انداختن هم ندارند.

کمبود اتوبوس از یک سو و فرسودگی اتوبوس‌ها از سوی دیگر نفس مسافران را گرفته است. گاهی در میانه راه، اتوبوس خراب می‌شود. گاهی هم مسافران باید در ایستگاه‌ها منتظر بمانند تا اتوبوسی از راه برسد، غافل از اینکه اتوبوس مورد نظر خراب شده و در میانه راه مانده است. روندی که به اعتراف مقامات به آلودگی هوا دامن می‌زند.

پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی نوشت که اغلب کلانشهرها با بحران کمبود و فرسودگی اتوبوس مواجه هستند.

کاهش 50 درصدی اتوبوس‌های کشور در یک دهه!

حالا بار دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی در همین مورد نوشته است که طی یک دهه گذشته تعداد ناوگان اتوبوسرانی فعال در شهرهای کشور، تقریبا به نصف کاهش یافته است. درگزارش جدید این مرکز آمده که به طور خاص در تهران، تعداد اتوبوس فعال در ناوگان عمومی شهر از ابتدای 6500 دستگاه از ابتدای دهه 90 به کمتر از سه هزار دستگاه در سال 1401 رسید. 

بازوی پژوهشی مجلس درباره اتوبوس‌های فرسوده نوشته است که فرسودگی ناوگان اتوبوسرانی در اغلب کلانشهرهای کشور نیز بیش از 50 درصد است. 

طرح برقی‌سازی ناوگان شکست می‌خورد؟

در این میان همزمان با وعده اضافه شدن اتوبوس‌های جدید، صحبت از برقی شدن ناوگان حمل و نقل عمومی شد. آذرماه سال جاری، علیرضا زاکانی، شهردار تهران گفت که برای برقی‌سازی 70 درصد ناوگان حمل‌ونقل عمومی هدف‌گذاری شده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس اما نوشته است که احتمال شکست طرح برقی‌سازی ناوگان وجود دارد. در گزارش این مرکز آمده که همزمانی دو معضل فرسودگی ناوگاون حمل و نقل عمومی شهری و آلودگی هوای کلانشهرها، بهره‌گیری از وسایل حمل و نقل عمومی برقی را یک راهکار جذاب برای دولت و شهرداری‌ها تبدیل کرده است. 

بازوی پژوهشی مجلس نوشته است که نگاه دقیق‌تر به راهکار برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل عمومی و بررسی تجربیات جهانی و مطالعات ملی در شهرهای تهران، کرج و اصفهان نشان می‌دهد عدم بررسی دقیق جوانب این طرح و اتخاذ رویکرد شتاب‌زده بدون هدف‌گذاری میان‌مدت و عدم اجرای مرحله به مرحله برقی‌سازی ناوگان می‌تواند موجب شکست طرح شود. 

زاکانی وعده بهمن را داد، چمران رد کرد

مردادماه سال جاری علیرضا زاکانی، شهردار تهران وعده داد که به‌زودی شاهد واردات اتوبوس‌های برقی به کشور خواهیم بود. زاکانی بار دیگر در آذرماه گفت قرارداد خرید 2194 اتوبوس برقی برای رفع مشکلات ترافیکی منعقد شده است. او گفت از بهمن امسال واردات آغاز شده و تا سال دیگر تمام می‌شود. 

حدود یک ماه بعد از ادعای زاکانی مبنی بر واردات اتوبوس‌های برقی از بهمن، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران آن را رد کرد و گفت تا پایان سال واردات صورت نمی‌گیرد. 

چمران در این مورد گفت: «امسال اتوبوس‌های برقی به تهران نمی‌رسد. البته منابع مالی تامین شده است. قرار بود تعداد یک هزار دستگاه اتوبوس برقی و یک هزار دستگاه دیزلی باشد که وزیر صمت اصرار بر برقی بودن همه داشت که ما هم پذیرفتیم. قرار است 2 هزار اتوبوس برقی وارد شود، اما زمان آن مشخص نیست.»

با همه اینها و تا امروز 10 بهمن، هنوز خبری از واردات اتوبوس‌هایی که زاکانی بارها وعده آن را داده، نشده است. همه اینها در حالی‌ست که پیش از این زاکانی اعتراف کرد که تهران حداقل به 10 هزار اتوبوس نیاز دارد. البته در حال حاضر کمتر از 3 هزار اتوبوس در تهران فعال هستند. 

برای خواندن گزارش‌های بیشتر در حوزه جامعه اینجا را بخوانید.