حذف صفر از پول ملی در دنیا چه نتیجه‌ای داشت؟

به گزارش تجارت‌نیوز، در پی تورم مزمن اقتصاد ایران، چند سالی است زمزمه‌های حذف صفر از پول ملی و تغییر نام واحد پول کشور به گوش می‌رسد. سیاستی که در بسیاری از کشورها اجرا شده اما نتایج متفاوتی در پی داشته است.

ترکیه در اواخر دهه 90 میلادی با کاهش چشمگیر ارزش پول ملی روبه‌رو بود اما در سال 2005، شش صفر از لیره ترکیه حذف شد. در پی این تصمیم، تورم ۱۰۶ درصدی در سال ۱۹۹۴ به ۷.۷ درصد در سال ۲۰۰۵ رسید. اما برخی کارشناسان معتقد بودند حذف صفرهای پول ملی به‌تنهایی عامل برون‌رفت ترکیه از بحران نبوده و سیاست‌های مکمل باعث بهبود وضعیت تورم این کشور شده بود.

یکی از سخت‌ترین تورم‌های دنیا مربوط به دهه‌های ۶۰ و ۷۰ برزیل بود که در آن زمان، ارزش پول ملی این کشور ماهانه حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش می‌یافت. دولت برزیل، برای مهار این تورم، نخستین بار در سال 1967 سه صفر از پول ملی این کشور حذف کرد و این روند تا جایی پیش رفت که طی 6 مرحله، ۱۸ صفر از پول ملی برزیل حذف شد. در نهایت در دهه اول قرن بیست و یکم، نرخ تورم برزیل به زیر ۱۰ درصد رسید.

تورم شدید کشور ونزوئلا از سال ۲۰۱۵ آغاز شد و در سال 2019 به بیش از 10 هزار درصد رسید. در کل، از سال ۲۰۰۸ تاکنون ۱۴ صفر از پول ملی ونزوئلا حذف شده است و گمان می‌رود با وجود تورم بالایی که همچنان در این کشور برقرار است، این روند در سال‌های آینده نیز ادامه پیدا کند.

با رسیدن نرخ تورم زیمبابوه به 300 درصد در سال‌های 2004 و 2005، سه صفر از پول ملی این کشور حذف شد اما فقدان سیاست‌های مکمل سبب رسیدن تورم این کشور به چند هزار درصد شد. در سال ۲۰۰۸ پس از رخ دادن این ابرتورم، دولت زیمبابوه با حذف ۱۰ صفر دیگر از پول ملی، اسکناس‌های جدیدی عرضه کرد و در سال ۲۰۰۹ دوباره ۱۲ صفر دیگر از پول ملی این کشور حذف شد. با وجود اینکه در سال 2018 تورم زیمبابوه به زیر 10 درصد رسید اما این نرخ در سال‌های اخیر باردیگر سه رقمی شده است.

در نتیجه ابرتورمی که در ابتدای دهه ۸۰ در بولیوی رخ داد، دولت این کشور سیاست‌های مختلفی اتخاذ کرد که در بین آنها تغییر واحد پول ملی نیز به چشم می‌خورد. در پی این امر ۶ صفر از پول بولیوی برداشته شد و واحد پول این کشور از «پزو» به «بولیویانو» تغییر نام داد. کشور بولیوی توانست بعد از اتخاذ این سیاست‌ها ابرتورم را مهار کند به نرخی باثبات و تک‌رقمی برسد.

پس از فروپاشی شوروی در ابتدای دهه ۹۰ میلادی، کشور روسیه با تورم‌های سه‌رقمی مواجه شد. به دنبال تورم‌های بالا در اوایل دهه ۹۰ قیمت‌هایی که روی کالاها درج شده بود، دارای صفرهای فراوان بود. از سال ۱۹۹۳ روند تورم نزولی شد و در سال ۱۹۹۷ به زیر ۲۰ درصد رسید و دولت تصمیم گرفت روبل جدیدی چاپ کند و طی این اقدام سه صفر را از روی این اسکناس پاک کرد.

بررسی تجربه این کشورها نشان می‌دهد حذف صفر از پول ملی به‌تنهایی نمی‌تواند کاهش نرخ تورم را تضمین کند و موفقیت یا شکست این تصمیم، به سیاست‌های مکمل آن بستگی دارد.