الهام میرمحمدی 
کدام کشورها اولین بار حق رای زنان را به رسمیت شناختند؟
ماه گذشته زنان بریتانیایی و ایرلندی، صدمین سالگرد مشارکت زنان در انتخابات را جشن گرفتند. اگرچه تلاش‌ها و اعتراضات نخستین بار از بریتانیا آغاز شد، اما نیوزیلند اولین کشوری بود که این حق رای را به زنان اعطا کرد.
الهام میرمحمدی: در فوریه گذشته، بریتانیا و ایرلند صد سالگی مشارکتِ زنان در انتخابات را جشن گرفتند. حق رای زنان از مهم‌ترین رویدادهای تکامل اولیه جنبش‌های مدافع حقوق زنان بود.
به گزارش تجارت‌نیوز ، تا پیش از آن، بسیاری از هواخواهان حق رای زنان -سافروجت‌ها (sufferagette)- زندانی شدند که این امر موجب آغاز اعتصاب سراسری زنان بریتانیا شد. این کشور سرانجام در سال 1918 حق رای زنان را به رسمیت شناخت.
سن رای برای زنان بریتانیا بالای 30 سال بود، در حالی که مردان می‌توانستند پس از 20 سالگی در انتخابات شرکت کنند.
با این حال، نیوزیلند نخستین کشور مستقلی بود که حق رای زنان را به رسمیت شناخت. در سال 1893، قانون انتخابات به نفع مشارکت سیاسی زنان تغییر کرد و در سال 1893 زنان برای اولین بار در انتخابات ملی این کشور شرکت کردند.
پس از نیوزیلند، استرالیا در سال 1902 حق رای را به زنان واگذار کرد.
جدول زیر نشان می‌دهد، کشورهای مختلف در چه سالی حق رای را به زنان اعطا کردند:
| رتبه | کشور | سال اعطای حق رای به زنان |
| 1 | نیوزیلند | 1893 |
| 2 | استرالیا | 1902 |
| 3 | فنلاند | 1906 |
| 4 | نروژ | 1913 |
| 5 | دانمارک | 1915 |
| 6 | کانادا | 1917 |
| 7 | استرالیا / آلمان / روسیه / لهستان | 1918 |
| 8 | ایالات متحده آمریکا | 1920 |
| 9 | سوئد | 1921 |
| 10 | بریتانیا / ایرلند | 1928 |
| 11 | اسپانیا | 1931 |
| 12 | فرانسه | 1944 |
| 13 | ایتالیا | 1945 |
| 14 | آرژانتین / ژاپن / مکزیک / پاکستان | 1947 |
| 15 | چین | 1949 |
| 16 | هند | 1950 |
| 17 | ایران / مراکش | 1963 |
| 18 | لیبی | 1964 |
| 19 | سوئیس | 1971 |
| 20 | اردن | 1974 |
| 21 | آفریقای جنوبی | 1994 |
| 22 | امارات متحده عربی | 2006 |
| 23 | عربستان سعودی | 2015 |
اگرچه بر اساس جدول بالا، زنان در کشورهای بسیاری حق رای دارند، اما جهان سیاست همچنان منطقه‌ای تحت تسلط مردان محسوب می‌شود.
زنان هیچ‌گاه در کشورهای کویت، مراکش و چاد به عنوان رئیس دولت انتخاب نشده‌اند.
در قطر نیز هیچ زنی حق ورود به مجلس را ندارد. در ترکیه، لبنان و اردن تنها تعداد کمی از زنان به عنوان وزیر مشغول به فعالیت هستند.
از سوی دیگر، نزاع‌های قومی نیز نقش مخربی در حق رای -چه برای زنان و چه برای مردان- داشته است.
به عنوان مثال، در آفریقای جنوبی، زنان سفیدپوست در سال 1930 حق رای داشتند در حالی که این حق، 64 سال بعد به زنان سیاه‌پوست اعطا شد.
و یا بومی‌های استرالیا (ساکنان اصلی سرزمین) تا پیش از سال 1962 و بومی‌های کانادا تا پیش از سال 1920 حق رای نداشتند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد، به طور متوسط زنان در سراسر جهان تنها 23.5 درصد از نمایندگان پارلمان‌ها را تشکیل می‌دهند.
با در نظر گرفتن برابری جنسیتی در پارلمان‌ها، مکزیک بهترین کشور در این زمینه محسوب می‌شود. 42 درصد زنان در مکزیک کرسی‌های پارلمان را از آنِ خود کرده‌اند.
مکزیک بیشترین تاریخچه را از نظر تشویق زنان برای مشارکت سیاسی دارد. بر اساس قانون این کشور مساوات و برابری جنسیتی در زمینه‌های سیاسی الزامی است.
بریتانیا در این زمینه مقام دوم را دارد و زنان 32 درصد از کرسی‌های پارلمان را به خود اختصاص داده‌اند. سال گذشته حدود 200 زن به عنوان نماینده انتخاب شدند که رکوردی بسیار بالا برای این کشور محسوب می‌شود.
آمریکا با فاصله بسیار زیادی رتبه 13ام را دارد. در این کشور زنان تنها 19 درصد کرسی‌ها را از آنِ خود کرده‌اند.
اگرچه تعداد نمایندگانِ زن در این کشور طی یک قرن گذشته افزایش یافته، اما سرعت میزان تغییرات، در مقایسه با کشورهای عضو گروه G20 بسیار آهسته بوده است.
در میان کشورهای گروه G20، ژاپن پایین‌ترین رتبه را از نظر تعداد زنان در پارلمان دارد. زنان ژاپنی تنها 9 درصد از کرسی‌های پارلمان را به خود اختصاص داده‌اند.
زنان در کدام کشور، هنوز حق رای ندارند؟
شهر واتیکان که کوچک‌ترین کشور مستقل در جهان محسوب می‌شود، تنها کشوری است که هنوز حق رای زنان را اعطا نکرده است.
انتخابات در این کشور به شکل سنتی و معمول انجام نمی‌شود. رئیس دولت پاپ است که از سوی کاردینال‌های کلیسای کاتولیک انتخاب می‌شود.
کاردینال در حقیقت مقام رسمی کلیسایی و بالاترین مقام کاتولیک‌ها بعد از پاپ است.
این سیستم تنها برای مردان ساخته شده است. از آنجا که زنان حق کاردینال شدن ندارند، بنابراین نمی‌توانند نظری در مورد انتخاب پاپ هم داشته باشند.
منبع: wikipedia، verdict.co.uk
نظرات