عاطفه محمودی 
گفتگوی تجارت‌نیوز با مهدی مطهرنیا:
خطر طالبان برای ایران چیست؟/ طالبان وارد ایران می‌شوند؟
با پیشروی نیروهای طالبان در افغانستان، برخی از مردم نگران هستند نیروهای طالبان به ایران بیایند و ناامنی ایجاد کنند. برخی نیز نگران نفوذ تفکرات طالبانی در کشور هستند. اما خطر طالبان برای ایران چقدر جدی است؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، بیش از ۲۰۰ منطقه در دست طالبان است و در بسیاری از مناطق هم درگیری ادامه دارد. طالبان تا مرزهای ایران و افغانستان نیز پیشروی کرده و حتی گمرک ابونصر فراهی (گمرک هم مرز با ماهیرود در خراسان‌جنوبی) به دست آنها افتاده است. به گفته مدیرکل گمرکات خراسان جنوبی این امر وقفه‌ای در حوزه تبادلات تجاری به وجود آورده است.
در چنین شرایطی ایران نیز در جهت گفت‌گو با این گروه و نیز گفت‌وگوی صلح اقداماتی داشته است. روز چهارشنبه نیز اجلاس گفتگوهای بین الافغانی با حضور نمایندگان دولت افغانستان و هیات سیاسی طالبان به میزبانی ایران آغاز شد.
سال ۹۹ نیز هیاتی از طالبان به دعوت ایران به تهران آمدند. دیداری که موج انتقاد بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت. انتقاداتی که می‌گفت چرا ایران با گروهی که تا پیش از این آن را گروه تروریستی می‌خواند، دیدار کرده است.
نگرانی مردم از خطر طالبان!
اما تفکرات افراطی طالبان و پیشروی این گروه در افغانستان باعث نگرانی برخی از مردم ایران شده است. مردم چرا نگران هستند؟
از یک سو برخی از کارشناسان می‌گویند وضعیت کنونی افغانستان باعث موج مهاجرتی افغانستانی‌ها می‌شود و یکی از مقاصد آنها نیز ایران است. حالا برخی نگران هستند که نیروهای طالبان در قالب مهاجران افغانستانی وارد کشور می‌شوند و ناامنی ایجاد می‌کنند. از سوی دیگر اما برخی نگران نفوذ تفکرات طالبانی در کشور هستند.
اما نگرانی مردم چقدر جدی است؟ مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی در این مورد به تجارت‌نیوز می‌گوید: «ایران اکنون با طالبان یک رابطه معنادار را آغاز کرده است و مردم نیز آن را دنبال میکند. آنچه که باید مورد توجه قرار بگیرد دغدغه مردم ناظر بر مسائل امنیتی به واسطه نگرانی از ورود اندیشه طالبان در ایران است.»
او ادامه می‌دهد: «جمهوری اسلامی ایران اهدافی را در مسیر ارتباط با طالبان دارد، همانطور که کشورهای دیگر از جمله امریکا جلساتی را با طالبان دارند. یک حقیقت واضح این است که در حوزه سیاست خارجی بسیاری از رقبا حتی در شرایط دشمنی نیز ارتباط خود را قطع نمی‌کنند.»
او با بیان اینکه ارتباط با گروه‌های متفاوتی که حتی در زاویه دشمنی قرار دارند امر پذیرفته شده‌ای است، ادامه می‌دهد: «نگرانی مردم بیشتر در این مورد است که برخی سعی در تطهیر طالبان دارند. باتوجه به رفتارهای طالبان، دغدغه مردم منطقی و درست است. ملت ایران در چهارچوب سیاست خارجی پذیرای منظق گفت‌وگو و دیپلماسی هستند. اما همگرایی برخی از تفکرات با طالبان و تطهیر تفکرات طالبانی در افغانستان را نمی‌پذیرند.»
او می‌گوید: «اما اینکه برخی از افراد شناسنامه‌دار در حوزه سیاست سعی دارند طالبان را گروهی همگرا با اسلام‌گرایی موجود در ایران نشان دهند، چالش به وجود می‌آید.»
مهاجرت افغانستانی‌ها به ایران
در چند روز اخیر که کارشناسان از احتمال موج مهاجرت افغانستانی‌ها به ایران گفتند. از همین جهت برخی از مردم ابراز نگرانی کردند که نیروهای طالبان در لباس مهاجران به ایران بیایند و ناامنی ایجاد کنند.
مطهرنیا درباره موضع مهاجرتی ایران در برابر افغانستان نیز می‌گوید: «ایران باید در پذیرش مهاجران مراقبت‌های ویژه‌ای را به عمل آورد تا در چهارچوب این معادلات بتواند زمینه‌ساز فضای مناسب در راستای حل نگرانی‌های مردم باشد.»
نفوذ تفکر طالبانی در ایران چقدر جدی است؟
مطهرنیا در این مورد می‌گوید: «تفکرات طالبانی مهم‌تر از عرصه واقعیت‌های عملیاتی این گروه است. رویکرد طالبان و تفسیری که از دین دارد، یک تفسیر بسیار خطرناک در چهارچوب یک فضای بسته مذهبی در همه امور سیاسی، اجتماعی و … است که نگرانی‌های خاصی را در ایران برانگیخته است.»
این کارشناس مسائل سیاسی ادامه می‌دهد: «زمانی که صدا وسیمای ایران به طور علنی می‌گوید ایران طالبان را در مسیر اصلاح خود می‌بیند، تا حدود زیادی برای مردم یک معنای هراس‌انگیز را القا می‌کنند. از این نظر مردم نگران نفوذ این طرز تفکر در ایران و و در بعضی از لایه‌های تفکر موجود در نظام سیاسی تهران هستند.»
گفتنی است به جز صداوسیما، چندی پیش روزنامه کیهان نیز در یادداشتی با بیان اینکه طالبان دست از شیعه‌کشی برداشته، نوشته: «در پیشروی‌های اخیر این گروه در افغانستان خبری از جنایت‌های هولناک، شبیه جنایات داعش در عراق نیست و طالبان حتی اعلام کرده که با شیعیان این کشور هم کاری ندارد.» این موضع کیهان باعث واکنش بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی شد. آنها این یادداشت کیهان را تطهیر طالبان دانستند.
البته روزنامه کیهان امروز موضع خود را پس گرفت و نوشت: ««طالبان امروز» اصرار دارد ما قبول کنیم با طالبان گذشته و حکومت مطلوب فعلی آنان با حکومت امارات گذشته، تفاوت بنیادی دارد. ولی روشی که طالبان برای سیطره بر افغانستان در پیش گرفته است، وادار کردن بقیه طوایف و مذاهب به تمکین در برابر سیطره مطلق خود است. این در واقع نوعی جدید از «تمامیت‌خواهی» این گروه است که اگر بر افغانستان مسلط گردد، قطعاً برای ساکت کردن دیگران دست به سلاح می‌برد و به قول و قرارهای فعلی خود پشت میکند.»
نظرات