نخستین بهره‌برداری صنعتی از پساب شهری در سمنان

به گزارش تجارت نیوز، امروز با حضور محمدجواد کولیوند استاندار سمنان، جمعی از مدیران استانی و مسئولان شهرستان دامغان، پروژه انتقال پساب شهری دامغان به شهرک صنعتی این شهرستان افتتاح شد. این طرح که به‌عنوان نخستین پروژه بهره‌برداری از پساب شهری در صنایع استان شناخته می‌شود، یکی از سه پروژه فعال شرکت شهرک‌های صنعتی سمنان در حوزه بازیافت و استفاده مجدد از پساب است.

بر اساس اعلام شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان، اجرای این پروژه با اعتباری معادل 300 میلیارد ریال صورت گرفته و شامل احداث خط انتقال، ایستگاه پمپاژ، تصفیه‌خانه تکمیلی و شبکه توزیع در داخل شهرک صنعتی دامغان است. طول خط انتقال این پروژه حدود پنج کیلومتر بوده و عملیات اجرایی آن از سال 1402 آغاز شده است.

پیش از اجرای این طرح، برای آبیاری فضای سبز شهرک صنعتی دامغان حدود 20 لیتر بر ثانیه آب چاه مصرف می‌شد؛ اما با بهره‌برداری از پروژه جدید، ظرفیت بهره‌برداری از پساب تصفیه‌شده به 60 لیتر بر ثانیه رسیده است؛ یعنی سه برابر افزایش نسبت به گذشته. در فاز نخست، از پساب تصفیه‌شده برای آبیاری فضای سبز شهرک صنعتی استفاده می‌شود و در فاز دوم نیز واحدهای صنعتی دارای قابلیت فنی، به شبکه مصرف پساب متصل خواهند شد.

به گفته مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان، هدف اصلی این پروژه آزادسازی منابع آب زیرزمینی و کاهش برداشت از سفره‌های در معرض افت استان است. آب چاه‌هایی که پیش‌تر صرف آبیاری فضای سبز می‌شد، اکنون برای فرایندهای صنعتی و تولیدی مورد استفاده قرار خواهد گرفت؛ اقدامی که گامی مؤثر در جهت مدیریت بهینه منابع آبی به‌شمار می‌رود.

استان سمنان با مجموع 6٬908 هکتار اراضی صنعتی و بیش از 1٬426 واحد فعال که برای 33 هزار نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند، یکی از استان‌هایی است که همواره با چالش تأمین آب مواجه بوده است. پروژه انتقال پساب دامغان می‌تواند الگویی موفق برای سایر شهرک‌های صنعتی استان باشد تا بخشی از این چالش مزمن را کاهش دهد.

در حال حاضر پروژه‌های مشابهی نیز در شهرهای دیگر استان در حال اجراست. به‌عنوان نمونه، پروژه انتقال پساب تصفیه‌شده شهر سمنان به شهرک صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی با خط انتقال 21 کیلومتری و مخزن ذخیره‌سازی 10 هزار مترمکعبی در دستور کار قرار دارد. با این حال، دامغان نخستین شهرستانی است که مصرف عملی پساب در صنعت را آغاز کرده است.

بر اساس اعلام رسمی، پروژه دامغان با هزینه‌ای معادل 30 میلیارد تومان اجرا شده و به‌دلیل استفاده از فناوری بومی در تصفیه و انتقال، از نمونه‌های موفق بومی‌سازی در حوزه زیرساخت‌های صنعتی محسوب می‌شود.

از نظر زیست‌محیطی، این اقدام تأثیر قابل‌توجهی در کاهش تخلیه فاضلاب به محیط و حفاظت از منابع آب زیرزمینی خواهد داشت. در اقلیم خشک سمنان، استفاده از پساب تصفیه‌شده به‌عنوان «طلای خاکستری» تعبیر می‌شود؛ چراکه ضمن حفظ آب‌های شیرین، امکان بهره‌گیری مجدد از آب در چرخه صنعتی و فضای سبز را فراهم می‌آورد.

علاوه بر مزایای زیست‌محیطی، بهره‌گیری از پساب تصفیه‌شده موجب کاهش هزینه‌های تأمین آب صنعتی، افزایش تاب‌آوری صنایع در برابر خشکسالی و ارتقای شاخص پایداری تولید خواهد شد. همچنین با تخصیص پساب به فضای سبز، از افت کیفی منابع زیرزمینی و شور شدن خاک نیز جلوگیری می‌شود.

با این وجود، کارشناسان محیط زیست هشدار می‌دهند که کیفیت پساب تصفیه‌شده باید به‌طور مستمر پایش شود تا از آلودگی ثانویه جلوگیری گردد. همچنین برای پذیرش گسترده‌تر در میان صنایع، باید تسهیلات فنی و مالی مناسب در نظر گرفته شود تا هزینه تغییر منبع آب برای واحدها سنگین نباشد.

به گفته محمد جواد کولیوند،استاندار سمنان در آیین بهره‌برداری، «مدیریت آب در استان بدون ورود به عرصه بازیافت و بازچرخانی ممکن نیست» و دولت درصدد است در تمامی شهرک‌های صنعتی استان، طرح‌های مشابهی را اجرا کند تا سمنان به نخستین استان کشور در زمینه بازیافت صنعتی پساب شهری تبدیل شود.

منبع: تسنیم