به گزارش تجارت نیوز، اگر در صنعت ساختمان، ساخت تجهیزات یا تولید قطعات فلزی فعالیت داری، احتمالاً میدانی که انتخاب درست انواع ورق آهن میتواند کیفیت نهایی محصول را زیر و رو کند. از ورق سیاه گرفته تا گالوانیزه و رنگی، هرکدام ویژگیها و کاربردهای دقیق خودشان را دارند و همین موضوع باعث شده بازار خرید ورق پیچیدگی خاصی پیدا کند. در ادامه، یک راهنمای کامل و کاربردی برای شناخت انواع ورق آهن آماده کردهام که هم به درد تولیدکننده میخورد، هم پیمانکار ساختمانی، هم هر خریدار ورق سیاه یا سایر ورقها که دنبال خرید مطمئن و اقتصادی است.
ورق سیاه
ورق سیاه یا همان ورق گرم، پایهایترین و پرمصرفترین نوع ورق آهن است. این ورق بعد از عبور از خط نورد گرم تولید میشود و به دلیل سطح نسبتاً مات و زبرش به نام «سیاه» شناخته میشود.
دو نوع اصلی دارد:
•ورق سیاه معمولی (ST37) که برای ساخت سوله، شاسی ماشینآلات، قطعات صنعتی و سازههای مختلف استفاده میشود.
•ورق سیاه صنعتی (ST52) که مقاومت بالاتری دارد و برای تجهیزات سنگین، مخازن و قطعات حساس انتخاب میشود.
یک تولیدکننده بدنه دستگاههای سنگشکن تعریف میکرد که فقط با تغییر ورق از ST37 به ST52، خرابی و شکستگی قطعات به یکسوم رسید. همین تجربههاست که به خریداران نشان میدهد انتخاب برند و استاندارد مناسب چقدر مهم است. بهویژه برای هر خریدار ورق سیاه، تشخیص کیفیت نورد، میزان تلرانس و یکنواختی ضخامت میتواند تفاوت زیادی در نتیجه نهایی ایجاد کند.

ورق روغنی
ورق روغنی همان ورق نورد سرد است و سطح کاملاً صاف و صیقلی دارد. این ورق بیشتر در تولید لوازم خانگی، قطعات خودرو، کابینتها و هرجایی استفاده میشود که ظاهر و دقت ابعادی اهمیت دارد.
مثالی واقعی: یک کارگاه تولید کابینت فلزی در تهران میگفت که کیفیت سطح ورق روغنی مستقیماً روی کیفیت رنگ نهایی اثر میگذارد. اگر سطح ورق کوچکترین موج یا ناصافی داشته باشد، حتی بهترین رنگ کورهای هم نمیتواند ظاهر را کاملاً بینقص کند.
ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه با پوشش روی (zinc) در برابر رطوبت بسیار مقاوم است. به همین دلیل برای محیطهای مرطوب، تجهیزات الکتریکی، کانالکشی تهویه و سینی کابل گزینهای عالی محسوب میشود.
وقتی یک پیمانکار تأسیسات برای پروژه شمال کشور دنبال ورق بود، تنها انتخاب منطقی همین ورق بود. ورق معمولی در همان شرایط ظرف چند ماه لکه میانداخت اما گالوانیزه تا سالها تمیز و سالم باقی میماند.
ورق رنگی
ورق رنگی همان ورق گالوانیزه است که روی آن لایه رنگ کورهای قرار میگیرد. نتیجه؟ محصولی زیبا، مقاوم و آماده برای استفاده در:
•سقفهای شیروانی
•کانکس و سولههای سبک
•صنایع لوازم خانگی
•درب و بدنه تجهیزات اداری
وقتی یک شرکت تولید یخچال صنعتی بهجای ورق معمولی سراغ ورق رنگی رفت، نهتنها ظاهر محصول حرفهایتر شد، بلکه مقاومت بدنه در برابر ضربه و سایش هم افزایش پیدا کرد.
ورق اسیدشویی
اسیدشویی یک مرحله تکمیلی روی ورق سیاه است. در این فرآیند سطح ورق از چربی، پوستههای اکسیدی و ناخالصیها پاک میشود و نتیجۀ آن سطحی تمیزتر و یکنواختتر است. این ورق برای قطعاتی مناسب است که هم مقاومت ورق گرم لازم دارند و هم ظاهر نسبتا بهتر.
ورق آجدار
ورق آجدار با الگوی برجسته روی سطحش گزینهای عالی برای فضاهای لغزنده است.
کاربردهای پرتقاضا:
•کفپوش رمپها
•پلههای اضطراری
•کف کامیون و وانت
•کارخانههای صنعتی
آجهای منظم و با ارتفاع مناسب باعث میشود حتی در محیطهای روغنی یا مرطوب، سطح اصلاً لیز نشود.

در زمان خرید ورق آهن حتماً به این سه نکته توجه کن
۱. برند و کارخانه تولیدکننده:
اختلاف کیفیت بین کارخانهها زیاد است. ورق فولاد مبارکه، فولاد اکسین یا کاویان، تفاوتهای مشخصی در دقت ابعادی و کیفیت نورد دارند.
2. تلرانس ضخامت:
اگر ورق ۲ میلیمتر سفارش میدهی اما ضخامت واقعیاش بین ۱.۸ تا ۲.۱۵ نوسان داشته باشد، در تولید مشکل بهوجود میآورد.
3. منبع خرید معتبر:
خرید از یک مرکز فروش معتبر باعث میشود هم در بحث اصالت ورق خیالت راحت باشد و هم در قیمت دچار نوسانهای بیمنطق بازار نشوی.
جمعبندی دوستانه
ورق آهن فقط یک ورق فلزی ساده نیست؛ انتخاب درست آن میتواند دوام سازه، کیفیت محصول نهایی، هزینه تولید و حتی ایمنی کار را تغییر دهد. ورق سیاه برای سازهها و تجهیزات سنگین، ورق روغنی برای قطعات دقیق و لوازم خانگی، ورق گالوانیزه و رنگی برای محیطهای مرطوب یا پروژههای زیباییمحور و ورق آجدار برای سطوح ضدلغزش استفاده میشود. اگر در نقش خریدار ورق سیاه یا سایر ورقها هستی، چند نکته مهم را همیشه به یاد داشته باش: کیفیت نورد، برند تولیدکننده، تلرانس ضخامت و معتبر بودن فروشنده. همین چهار عامل ساده میتواند تفاوت بین یک خرید موفق و یک پروژه پرهزینه را رقم بزند.
سؤالات متداول
۱) کدام نوع ورق برای سازههای سنگین مناسبتر است؟
ورق سیاه صنعتی (ST52) بهترین گزینه برای سازهها و قطعاتی است که استحکام بالا نیاز دارند.
۲) چرا ورق روغنی برای لوازم خانگی استفاده میشود؟
به دلیل سطح صاف، دقت ابعادی بالا و قابلیت رنگپذیری عالی.
۳) تفاوت ورق گالوانیزه و ورق رنگی چیست؟
گالوانیزه فقط پوشش روی دارد، اما ورق رنگی علاوهبر پوشش روی، یک لایه رنگ کورهای هم دارد که ظاهر زیباتر و مقاومت بیشتری ایجاد میکند.
۴) ورق آجدار برای چه محیطهایی کاربرد دارد؟
برای مکانهایی که خطر لغزش وجود دارد؛ مثل رمپها، پلههای صنعتی، کامیون و کارگاهها.
۵) بهترین انتخاب برای هر خریدار ورق سیاه چیست؟
خرید ورق از کارخانه معتبر، با تلرانس کنترلشده و از فروشندهای که ضمانت اصالت ارائه میدهد.