شرکت نفت بهران که ۴۰ درصد از سهام آن در اختیار بنیاد مستضعفان است، در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ با وجود افت محسوس در حجم تولید و فروش، جهش چشمگیری در درآمد ثبت کرده است. این تناقض آماری نشان میدهد رشد درآمد نه از رونق تولید بلکه از جهش نرخ ارز و افزایش قیمتهای ریالی محصولات، ناشی شده است.
صنعت نیروگاهی در شهریور ۱۴۰۴ ماهی پررونق را پشت سر گذاشت. بررسی عملکرد چهار شرکت بزرگ بورسی این صنعت یعنی «دماوند»، «بمپنا»، «بگیلان» و «بجهرم» نشان میدهد مجموع درآمد نیروگاهها با رشد ۸۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به هزار و یک میلیارد تومان رسیده است. در همین حال، تولید و فروش کل صنعت نیز حدود ۱۷ درصد افزایش یافته و نشان از بازگشت جریان پایدار برق به مدار تولید دارد.
شرکت «تولید دارو» که 52 درصد از سهام آن در اختیار ستاد اجرایی فرمان امام است، در 6 ماهه نخست سال مالی 1404 نتوانست عملکرد قابل قبولی ثبت کند. افزایش چشمگیر هزینهها، افت بهرهوری و ضعف در کنترل بهای تمامشده موجب شد این شرکت به زیان خالص 98 میلیارد تومانی برسد. صورتهای مالی 6 ماهه تولید دارو نشان میدهد، مدیریت شرکت نتوانسته مانع رشد هزینههای عملیاتی و مالی شود.
فولاد خراسان در شهریور 1404 عملکرد ضعیفی در فروش محصولات خود داشته، به طوریکه حجم کلی فروش شرکت نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است. اما درآمد فخاس با رشد قابل توجه همراه شده که عمدتا ناشی از افزایش نرخهای فروش تحت تاثیر جهش قیمت دلار بوده است.
صنعت فولاد ایران در شهریور ۱۴۰۴ با رشد قابل توجه درآمدها، بازگشت قدرتمندی به مدار رونق داشت. بررسی عملکرد چهار شرکت بزرگ صنعت فولاد یعنی سیسکو، فخاس، فخوز و فجهان نشان میدهد افزایش نرخ دلار طی یک سال گذشته و رشد همزمان تولید در برخی شرکتها توانسته جهش ۶۷ درصدی درآمد کل صنعت را رقم بزند.
فولاد خوزستان در شهریورماه ۱۴۰۴ با ترکیبی از کاهش تولید و رشد پرشتاب درآمد روبهرو شد. مجموع تولید شرکت در شهریور نسبت به مدت مشابه سال گذشته هفت درصد افت کرده، اما درآمد فروش با جهش ۳۵ درصدی به چهار هزار و ۳۸۴ میلیارد تومان رسیده است. رشد شدید قیمتهای فروش به واسطه افزایش نرخ ارز، اصلیترین عامل این صعود درآمدی بوده و رشد واقعی تولید یا فروش رخ نداده است.
عملکرد ۶ ماهه شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال ۱۴۰۴ نشان میدهد این شرکت با افزایش تولید و بهبود فروش، توانسته رشد قابل توجهی را در درآمد خود ثبت کند. درآمد عملیاتی چادرملو نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷۲ درصد افزایش یافته است. هرچند بخشی از این رشد متاثر از افزایش نرخهای فروش در زنجیره فولاد بوده است.
شرکت ایران تایر در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ از تورم و رشد قیمت محصولات خود منتفع شد. در حالی که مجموع تولید این شرکت با افت سه درصدی و فروش با کاهش ۹ درصدی مواجه شد، درآمد عملیاتی پتایر ۲۱ درصد افزایش یافت. این رشد نه از مسیر رونق تولید، بلکه عمدتا به دلیل جهش شدید قیمت تایر طی یک سال گذشته رقم خورده است.
پالایش نفت تبریز در شهریورماه ۱۴۰۴ کارنامهای متفاوت به ثبت رساند. در حالی که تولید و فروش برخی فرآوردههای اصلی مانند وکیوم باتوم و خوراک صنایع LAB با افت همراه شد، در مقابل محصولاتی چون حلالها، گوگرد و روغن موتور رشد محسوسی داشتند. درآمد شرکت نیز در این ماه رقم ۱۸ هزار و ۶۷۰ میلیارد تومان بود که بخش عمده آن از محل فروش بنزین یورو (5) اکتان 91 و نفت کوره تامین شد.
عملکرد پنج ماهه ۱۴۰۴ آرتاویل تایر نشان میدهد این شرکت با کاهش شدید تولید و فروش در تمامی محصولات خود مواجه شده است. در حالی که مجموع فروش شرکت، بیش از 50 درصد کاهش یافته، درآمد تنها ۳۵ درصد افت کرده که علت اصلی آن جهش قیمتها به واسطه تورم و رشد هزینههاست. این روند بیانگر آن است که آرتاویل تایر بیش از هر زمان دیگری، برای حفظ صورتهای مالی به تورم وابسته شده است.
عملکرد پنجماهه سیمان تهران با مالکیت 51 درصدی بنیاد مستضعفان در سال ۱۴۰۴ تصویری متناقض از وضعیت این شرکت ارائه میدهد. در حالی که تولید و فروش سیمان نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت محسوسی داشته، درآمد شرکت با جهش ۷۴ درصدی همراه شده است. واقعیت این است که رشد شدید قیمتها به واسطه تورم در حالی که مشکلات مزمن تولید مانند ناترازی انرژی ادامه داشته، مهمترین عامل این افزایش درآمد بوده و بهبودی در عملکرد عملیاتی سیمان تهران دیده نمیشود.
عملکرد پنجماهه ایران خودرو دیزل در سال ۱۴۰۴ نشاندهنده شکاف عمیق میان تولید و درآمد است. در حالی که مجموع تولید شرکت با افت ۳۳ درصدی همراه بوده، درآمدهای فروش با جهش ۴۶ درصدی همراه شده است. این تناقض آشکار بیش از آنکه حاصل افزایش بهرهوری باشد، ریشه در تورم و صعود قیمتها دارد؛ مسیری که به جای توسعه واقعی، تصویری غلطانداز از بهبود مالی ایجاد کرده است.