یک سال و سه ماه است که بازار مسکن در فقر مطلق آماری و فقدان اطلاعات دقیق و مستند به سر میبرد؛ نبود آمار از قیمت و تعداد معاملات مسکن باعث کاهش قدرت تحلیل و زمینهساز قیمتسازیهای گسترده در بازار ملک و مسکن شده است. نهادهایی نظیر بانک مرکزی نیز که پیش از این آمارهای رسمی بازار را منتشر میکردند، مدتهاست از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کرده و بازار مسکن را آشفتهتر از گذشته رها کردهاند. بازاری که اکنون در رکودی عمیق به سر میبرد و در سایه قیمتگذاریهای سلیقهای مشاوران املاک، فروشندگان و خریداران، روزهای تلخی را سپری میکند.
فارغ از بحث خرید و فروش، در بخش بازار استیجار نیز شاهد این وضعیت هستیم که وضعیت اقتصاد کشور، هزینه اجاره بها را افزایش داده و کوچ برخی مستاجران شهرهای بزرگ به سمت حواشی شهرها ناشی از همین شرایط است. سطح اجاره ها در بازار شهرهای بزرگ و به ویژه پایتخت به حدی بالا رفته که عملا بخشی از جامعه قادر به پرداخت هزینه اجاره بها نیستند و چاره ای به جز نقل مکان به خارج از شهر ندارند. متاسفانه نگاهی به وضعیت فعلی اقتصاد کلان کشور، نوید تغییر ویژه ای در بازار مسکن را نمی دهد و حدس منطقی، ادامه وضعیت موجود است
یک کارشناس بازار مسکن گفت: انباشت ۳۷ میلیون مترمربع املاک در تملک بانکها تعادل بازار را بر هم زده و اگر مدیریت انتظارات و آرامسازی بازارهای موازی انجام نشود، جهشهای کاذب قیمت تداوم دارد.
بازار مسکن در شمال کشور پس از جنگ ۱۲ روزه، رفتار نسبتا متفاوتی در مقایسه با سایر شهرهای کشور از خود نشان داد و قیمت ملک در این مناطق بین پنج تا ۱۵ درصد افزایش یافت. بررسیها نشان میدهد که قیمت خانه در لاهیجان نیز در همین بازه رشد کرده و حجم تقاضا برای خرید ملک، بهویژه از سوی سرمایهگذاران، تا حدودی افزایش یافته است. این روند حاکی از آن است که شمال کشور پس از بحران کوتاهمدت جنگ، به مقصدی جذاب برای سرمایهگذاری ملکی تبدیل شده است.
براساس گزارش مرکز آمار، شاخص نهادههای ساختمانهای مسکونی در تهران طی بهار ۱۴۰۴ نسبت به زمستان سال گذشته افزایش محسوسی را تجربه کرده است. افزایش قیمت مصالح ساختمانی و رشد سایر هزینههای ساخت مسکن باعث شده بسیاری از پروژههای ساختمانی عملا زیانده و بخشی از آنها حتی متوقف شوند. فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوهسازان مسکن به تجارتنیوز میگوید که بازار مسکن گرفتار پدیده رکود تورمی شده و این در حالی است که میزان خرید و فروش بسیار کاهش یافته است. او تاکید میکند که تورم سنگین در نهادههای تولید قیمت زمین و هزینههای ساخت را بهشدت بالا برده که همین امر تعادل عرضه و تقاضا را تهدید میکند.
قیمت مسکن در منطقه ۵ تهران نسبت به سال گذشته روند صعودی داشته است. بررسیها نشان میدهد که بهدلیل گستردگی و وسعت این منطقه، تنوع قیمتی میان محلههای مختلف آن چشمگیر است. بنابراین، شکاف قیمتی میان مناطق مختلف منطقه ۵ پایتخت قابل توجه بوده و اختلاف قیمت آپارتمانها در محلههای گوناگون بهخوبی قابل مشاهده است.
بررسی آمار تورم مسکن در مهرماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که تورم این بخش مانند ماه گذشته افزایشی بوده به عدد سه درصد رسیده است. تورم بخش اجاره نیز رشد کرده و همپای تورم مسکن حرکت کرده است. این در حالی است که تورم نقطه به نقطه و سالانه مسکن روند کاهشی دارد و بهنظر میرسد، افزایش تورم ماهانه در نبود تقاضای موثر در بازار مسکن، بهعلت پیروی از تورم عمومی بوده است. انتظار میرود قیمت خانه در تهران به متری ۱۲۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده باشد.
بهگفته معاون شرکت بازآفرینی شهری ایران، مردم عامل اصلی نوسازی بافتهای فرسوده هستند و در سال نخست برنامه هفتم، ۹۳ درصد اهداف نوسازی ۸۰ هزار واحدی محقق شده است.
برخی کارشناسان بازار مسکن معتقدند که پس از جنگ ۱۲ روزه، قیمت مسکن با ریزش قابل توجهی مواجه شده و در برخی مناطق، کاهش قیمتها به بیش از ۳۰ درصد رسیده است. این در حالی است که گزارشهای رسمی از افزایش متوسط قیمت مسکن در سطح پایتخت حکایت دارد. با این وجود، آیا واقعا طی ماههای گذشته قیمت مسکن کاهش یافته است؟ داوود بیگینژاد، نایبرئیس اتحادیه مشاوران املاک، به تجارتنیوز گفته است که چنین کاهش قیمتی صحت ندارد و صرفا یک شایعه است. او تاکید میکند که با وجود رکود سنگین در بازار، قیمت مسکن به دلیل عوامل متعددی از جمله هزینههای ساخت و دستمزد نیروی انسانی، هیچ کاهشی نداشته است. او میگوید، نبود خریدار در بازار مسکن واقعیت دارد و شرایط رکودی فعلی در حوزه خرید و فروش بیسابقه است!
بازار مسکن بعد از سالها همسویی با دلار، اینبار مسیرش را جدا کرده؛ جایی که هر متر آپارتمان با ۸۸۶ دلار معامله میشود؛ یعنی کمترین سطح دلاری از سال ۹۹ تا امروز.
به تازگی اعلام شده که در ماههای گذشته کاهش قیمت مسکن رخ داده است. با این حال، بررسیهای کف بازار نشان میدهد که این کاهش قیمت در عمل و در معاملات مسکن چندان محسوس نبوده است.
قیمت مسکن در مناطق شمالی و شرقی استان تهران، از شمیرانات لوکس تا پردیس ارزان، پس از جنگ ۱۲ روزه دچار ریزش و رکود شده است، اما در جنوب شرق و غرب استان تهران کاهش قیمت کمتری شاهد هستیم.
طرح تفصیلی منطقه ۲۲ در دهههای ۷۰ و ۹۰ بر تفرجگاهی فراشهری با اهداف حفظ محیطزیست و ارتقای کیفیت زندگی تأکید داشت، اما بلندمرتبهسازی و تمرکز سرمایهگذاری بر مسکن، این منطقه را به شهرک برجها با واحدهای لوکس و بزرگمتراژ بدل کرده است.
بازار مسکن شهرهای شمالی کشور پس از جنگ ۱۲ روزه تغییر و تحولاتی را تجربه کرد و تقاضای تازهای وارد آن شد. به این ترتیب، حجم تقاضا برای خرید و اجاره خانه در لنگرود نیز تا حدودی افزایش یافت و قیمت مسکن در این شهر رشد محدودی داشت. بررسیها نشان میدهد که قیمت خانه در لنگرود همچنان نسبت به سایر شهرهای شمالی مناسبتر است و میانگین قیمت خانه در این شهر به متری ۳۶ میلیون تومان میرسد.
بازار مسکن از ابتدای سال تا کنون، روندی رکودی داشته و تغییرات قیمتی آن طی پنج ماه اخیر، چشمگیر نبوده است. بررسیها نشان میدهد، قیمت دلاری مسکن در حالی از فروردین تا مرداد ۱۴۰۴ بیش از ۲۱ درصد افزایش یافته که بازدهی قیمت ریالی مسکن در این مدت حدود ۹ درصد بوده است. به این ترتیب، محاسبات حاکی از آن است که افت و خیز قیمت دلاری مسکن عمدتا ناشی از تغییرات قیمت دلار بوده و بازار ملک همچنان در رکودی عمیق بهسر میبرد.
بازار مسکن در سراسر کشور مدتهاست رکود عمیقی را تجربه میکند؛ بررسیها نشان میدهد که بازار مسکن مهر پردیس نیز از این قاعده مستثنی نیست و مشابه پایتخت، در وضعیت رکود کامل بهسر میبرد و تحرک چندانی در معاملات آن مشاهده نمیشود. در چنین شرایطی متقاضیان مصرفی که دارای نقدینگی هستند، خود را برای ورود به بازار آماده میکنند و در این بین، مسکن مهر از گزینههای جذاب برای خرید با هدف سکونت مالکان است. اما قیمت مسکن مهر در شهر پردیس چقدر است؟ مشاوران املاک پردیس به تجارتنیوز گفتهاند که قیمت مسکن مهر در پردیس طی یک سال گذشته تغییر محسوسی نکرده و حتی نسبت به پارسال با کاهش نسبی مواجه بوده است. تجارتنیوز برای دست یافتن به تصویری بهتر از بازار مسکن مهر پردیس به بررسی روند پنج ساله قیمتها در این شهر پرداخته است.
بازار مسکن ایران طی سالهای گذشته در وضعیت بحرانی قرار گرفته است. قیمت مسکن در یک دهه گذشته رشد سرسامآوری داشته و معاملات مسکن به کمترین حد ممکن رسیده است. علاوه بر این، نرخ تورم عمومی کشور از رشد دستمزدها فراتر رفته و شرایط برای بسیاری از خانوارهای ایرانی بهویژه مستاجران دشوار شده است. با این حال اما، شرایط بسیاری از کشورهای توسعهیافته بهطور قابل توجهی متفاوت است. بررسی و مقایسه بازار مسکن ایران و ایتالیا نشان میدهد، نسبت قیمت مسکن متناسب با درآمد سالانه خانوارهای ایتالیایی است و این کشور با نسبت قیمت مسکن به درآمد سالانه ۹ برابری، در جایگاه ۷۰ سختی خرید خانه قرار گرفته است.
بازار مسکن ایران طی سالهای گذشته در وضعیت بحرانی قرار گرفته و شرایط خرید خانه نیز بسیار دشوار شده است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای توسعهیافته نظیر فرانسه، درآمدهای بالا در کنار ارائه تسهیلات حمایتی، خرید خانه بسیار آسانتر است. مقایسه بازار مسکن ایران و فرانسه نشان میدهد که با وجود قیمت بالای ملک در فرانسه، قدرت خرید مسکن شهروندان این کشور دو برابر ایرانیهاست و خرید خانه در این کشور ۵۴ رتبه آسانتر از ایران ارزیابی میشود.
