در سایه جنگ ایران و اسرائیل، گزارش‌ها حاکی از تحرکات باکو برای بهره‌برداری از کریدور زنگزور هستند. این کریدور منافع ایران را به خطر می‌اندازد و بسیاری از مزیت‌های ترانزیتی ایران را به آذربایجان واگذار می‌کند. باید دید چرا تحرکات باکو برای بهره‌برداری از این کریدور در زمان جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل انجام شده است؟
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس در دومین اجلاس بین‌المللی «نقش دیپلماسی در توسعه اقتصادی» در ماکو، از برنامه‌ریزی برای کاهش چشمگیر مسیر تجاری میان ایران و چین از طریق سرخس و قرقیزستان خبر داد و تأکید کرد: تکمیل این کریدور، هزینه تمام شده تجار را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
ورود نخستین قطار چینی به ایران از مسیر شرقی جاده ابریشم نوین و تمایل ترکیه به همکاری با ایران در کریدور راه توسعه، از پیوند این دو کریدور مهم نشان دارد. این دو کریدور که در تقابل با کریدور عرب-مد قرار شکل گرفته‌اند، می‌توانند توازن منطقه را به سمت کشورهای ذی‌نفع تغییر دهند.
یک کارشناس حوزه انرژی با اشاره به راهگشا بودن پروژه ریلی تهران-پکن در تجارت نفت گفت: این پروژه به شرطی به سرانجام می‌رسد که چالش‌های بین‌المللی را حل کنیم.
«نورلان یرمک‌بایف» می‌گوید ایران با منابع طبیعی غنی و موقعیت جغرافیایی استراتژیک در کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال - جنوب، در جایگاه مناسبی برای تبدیل شدن به یک مرکز تجارت، سرمایه‌گذاری، همکاری انرژی و حمل‌ونقل قرار دارد. همکاران ایرانی ما اکنون پیشنهادهایی برای ارائه چنین فرصت‌هایی به کشورهای آسیای مرکزی مطرح کرده‌اند.
وزیر راه و شهرسازی ضمن اعلام اینکه پیگیر هفتگی تکمیل کریدورها و تکمیل نقاط مرزی با کشورهای ترکمنستان، ترکیه، عراق و روسیه هستیم، گفت: اگر قرار است جهشی در اقتصاد ایران رخ دهد، مهمترین جهش در حوزه حمل و نقل است، زیرا ایران انتخاب بسیاری از تجار و بازرگانان برای حمل بار و کالاست. از طرفی حوزه ترانزیت به شدت کمک می‌کند که گرفتار ۱۰۰ درصدی تحریم‌ها نباشیم.
رویکرد و اهتمام جدی مقام وزارت راه و شهرسازی و ضرورت توجه به پایان یافتن هرچه سریع‌تر کریدور کلاله-جلفا، می‌تواند آغازگر فصل دیگری در اقتصاد و سیاست کشور باشد که نبض اقتصادی منطقه را در دست بگیرد
بسیاری از تنش‌ها و جنگ‌ها، اهداف اقتصادی را در کنار اهداف سیاسی دنبال می‌کنند. یکی از موضوعات مهم در روابط بین‌الملل، موضوع کریدورها و روابط ترانزیتی و تجاری کشورهاست. باید دید جایگاه ایران در جنگ کریدورها کجاست؟
با تشدید بحران کمبود گاز در ایران، موضوع افول یا بهبود جایگاه ترانزیت گازی ایران بار دیگر مطرح شده است. این موضوع به دلیل شروع دو پروژه مهم گازی، از جمله صادرات گاز ترکمنستان به ترکیه از طریق ایران و احداث خط لوله ایغدیر-نخجوان در منطقه اتفاق افتاد که می‌تواند به تسریع پیشبرد کریدور زنگزور مرتبط شود.
وزیر راه و شهرسازی گفت: یکی از مهمترین موضوعاتی که در کشور در دستور کار ما قرار دارد، ترانزیت ارزان و روان در کریدورهای کشورمان است. به دلیل موقعیت ژئوپولتیک که در دنیا داریم انتخاب بسیاری از کشورها برای انتقال کالا و مسافر هستیم و با تکمیل این کریدورها نقش چشمگیرتری خواهیم داشت.
سفیر ایران در ارمنستان در نشستی خبری اظهار داشت: «ایران تنها کشوری در منطقه است که موضعش در مورد کریدور موسوم به زنگزور با موضع ارمنستان همسو است. ایران از مواضع قاطع خود در قبال موسوم به "کریدور زنگزور" عقب نشینی نخواهد کرد و درباره هیچ معامله‌ای در این زمینه مذاکره نخواهد کرد.»
ایران برای بهره‌برداری از موقعیت جغرافیایی خود و دستیابی به منافع اقتصادی، باید به طور همزمان بر روی کریدور بین‌المللی شمال-جنوب و کریدور خلیج فارس-دریای سیاه تمرکز کند.
وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: طبق توافقات انجام شده میان دو کشور دستیابی به هدف ترانزیت ۱۰ میلیون تن بار در مسیر کریدور شمال جنوب ضرورت دارد و باید ظرفیت ۲۰ میلیون تنی ترانزیت در مسیرهای فعلی کریدور شمال جنوب ذیل شقوق ریلی، جاده‌ای و دریایی، فعال شود.
کارشناس بین‌الملل حوزه انرژی درباره قرارداد گازی ترکمنستان و عراق اظهار داشت: برنامه صادرات گاز ترکمنستان به عراق از مسیر ایران خواهد بود و این پروژه مثبت و به نفع هر سه کشور است.
موضوع توسعه و پیشروی کریدور ارس، گامی بزرگ برای توسعه ترانزیت ایران است. در حالی که برخی کشورها نظیر ترکیه به دنبال دور زدن ایران در این کریدور هستند، معاون شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل عز دستور ویژه رئیس جمهوری برای تامین مالی این پروژه خبر داده است. اما آیا کریدور با یک دستور مسعود پزشکیان توسعه می‌یابد یا به مسائل دیگری مانند بهبود روابط بین‌المللی نیاز بیشتری دارد؟
معاون شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل با اشاره به تامین مالی این پروژه اظهارداشت: آقای رئیس جمهور برای تامین مالی این پروژه دستور ویژه داده است و تا سریعا اعتبارات مورد نیاز آن پرداخت شود.
تقش ترکیه در سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری پیشین سوریه، را نمی‌توان نادیده گرفت. اما باید دید که چه منافعی در زمینه تجارت و انرژی، آنکارا را به برانداختن دولت قبلی سوریه واداشته است؟
بندر چابهار، به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، نقشی مهم و استراتژیک در پیشبرد اهداف ترانزیتی ایران دارد. محمود تهی‌دست، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی زاهدان، در این زمینه گفت: با توجه به تحولات منطقه و بی‌توجهی مسئولان به توسعه این بندر، کشورها تلاش خود را می‌کنند تا چابهار فعال نشود.
