دولت با وجود گذشت حدود دو ماه و نیم از آغاز سال زراعی جدید، هنوز قیمت خرید تضمینی گندم را اعلام نکرده است. با وجود این، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی تحلیلی در مورد بودجه 1403 از «رشد مصارف خرید تضمینی گندم» خبر داده است. اما دولت چگونه بدون اعلام قیمت، اعتبارات لازم برای خرید این کالای اساسی را محاسبه کرده است؟
دولت با گذشت حدود دو ماه و نیم از سال زراعی جدید، هنوز قیمت خرید تضمینی گندم را به صورت رسمی اعلام نکرده است. قیمت غیررسمی اعلام شده (19 هزار و 500 تومان) نیز با مخالفت برخی از گندمکاران مواجه شده. این فقط یکی از گلایه‌های آنها است و در این شرایط، مقامات دولتی در ماه‌های اخیر به دفعات وعده خودکفایی گندم را داده‌اند. آیا این وعده به راحتی قابل تحقق است؟
امروز ۱۵ آبان ۱۴۰۲ هر تن گندم ۵۷۰ دلار و ۶ سنت بوده که نسبت به روز گذشته ۲ دلار و ۲ سنت کاهش داشته است. پیش‌بینی می‌شود بالاترین قیمت گندم امروز در بازار به ۵۷۳ دلار و ۶۲ سنت برسد.
دولت باید در تیر هر سال، قیمت محصولات کشاورزی را برای خرید تضمینی در سال زراعی بعدی اعلام کند اما امسال بیش از 40 روز از آغاز کشت پاییزه گذشته است و هنوز خبری از این موضوع نیست. کشاورزان نیز همچنان در بلاتکلیفی به سر می‌برند.
وزیر جهاد کشاورزی 30 مهر مدعی شد که دولت به وعده خود عمل کرده و همه مطالبات گندمکاران را پرداخته است. در حالی که تا چند روز پس از آن برخی کشاورزان می‌گفتند هنوز طلب خود را از فروش گندم به طور کامل دریافت نکرده‌اند. موضوعی که بعضی مقامات استانی نیز آن را به صورت تلویحی تایید کردند. از سوی دیگر برخی از فعالان اقتصادی نیز معتقدند منظور از مطالبات گندمکاران فقط پول گندم نیست و دولت باید جریمه دیرکرد را نیز به آنها بپردازد.
دولت در نهایت پس از حدود پنج تا شش ماه و وعدههای متعدد، طلب گندمکاران را برای خرید تضمینی در سال زراعی پیشین تسویه کرد. با وجود این امروز نخستین ماه سال زراعی جدید به پایان رسید اما قیمت گندم هنوز مشخص نشده است. در حالی که دولت باید این نرخ را در تیر اعلام می‌کرد.
قرار بود مطالبات گندمکاران تا پایان مهر پرداخت شود. تنها یک روز تا پایان مهر مانده و مدیر عامل بنیاد ملی گندمکاران می‌گوید ۱۰۰ درصد مطالبات معوق گندمکاران مناطق گرمسیر پرداخت شده و تنها ۱۰ درصد مطالبات گندم کاران مناطق سردسیر باقی مانده است. آیا طلب گندمکاران پرداخت شود؟
دولت باید تا پایان تیر نرخ گندم را برای سال زراعی 1403-1402 اعلام می‌کرد اما با گذشت 21 روز از آغاز سال زراعی جدید هنوز تکلیف این موضوع مشخص نیست. حالا برخی فعالان اقتصادی می‌گویند که سازمان برنامه و بودجه، مانع اعلام رسمی قیمت مصوب شورای قیمت‌گذاری شده است.
مهر از نیمه گذشته و قیمت گندم در سال زراعی جدید اعلام نشده است. البته این موضوع فقط مخصوص این کالای استراتژیک نیست و نرخ دیگر محصولات کشاورزی مشمول قیمت‌گذاری نیز هنوز اعلام نشده است. در این میان، گندمکاران یک مشکل دیگر هم دارند؛ عدم پرداخت کامل مطالبات برای سال گذشته زراعی.
دولت برای خرید تضمینی گندم در سال زراعی گذشته، 45 هزار میلیارد تومان به کشاورزان بدهکار است. با وجود وعدههای متعدد در مورد پرداخت طلب گندمکاران تا پایان شهریور، در یازدهمین روز مهر، خبری از تسویه آن نیست. قیمت خرید تضمینی گندم نیز همچنان اعلام نشده. این بلاتکلیفی، کشت امسال را در برخی مناطق، به عقب انداخته است.
امروز دهه نخست مهر هم به پایان می‌رسد اما نه خبری از پرداخت باقیمانده طلب گندمکاران است و نه قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جدید اعلام شده. کشاورزان می‌گویند در این شرایط نمی‌توانند برای کشت امسال خود برنامه‌ریزی کنند؛ آنها خواهان پرداخت جریمه دیرکرد برای پول گندم سال گذشته و تعیین قیمت مناسب برای خرید در سال جاری زراعی هستند.
وعده‌ها در مورد تسویه با گندمکاران، پشت سر هم تکرار می‌شوند اما موعد آنها که فرا می‌رسد خبری از اجرا نیست. این بار، حتی قبل از اینکه تاریخ وعده‌ای که در روزهای اخیر داده شده بود فرابرسد، مسئولان آن را نقض کردند و وعده جدیدی را برای پرداخت طلب کشاورزان مطرح کردند.
قرار بود مطالبات گندمکاران تا پایان شهریور ماه پرداخت شود، اما این مطالبات همچنان پرداخت نشده است. حالا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفته دستگاه‌های متولی باید نسبت به پرداخت مطالبات گندمکاران اقدام کنند.
در حالی که سال از نیمه گذشته و سال زراعی جدید هم آغاز شده است، دولت هنوز برای خرید گندم سال گذشته به کشاورزان بدهی دارد. حالا پس از چند بار طرح وعده و بدعهدی، تاریخ جدیدی برای پرداخت طلب گندمکاران اعلام شده است.
شهریور به پایان رسید و با وجود وعدههای چندباره و حتی دستور رئیس دولت، مطالبات گندمکاران تسویه نشد. ضمن اینکه با آغاز سال زراعی جدید، هنوز خبری از اعلام قیمت گندم نیست.
نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جدید هنوز به صورت رسمی اعلام نشده و در حالی که چهار روز بیشتر به پایان شهریور نمانده است، گندمکاران هنوز برای فروش محصول سال زراعی جاری از دولت طلبکار هستند. در این شرایط مقامات دولتی وعده افزایش 25 درصدی کشت گندم در سال آینده را می‌دهند.
قیمت گندم با گذشت بیش از یک ماه و نیم از موعد قانونی هنوز به صورت رسمی اعلام نشده. این در حالی است که در روزهای اخیر اخباری مبنی بر تعیین رقم 19 هزار و 500 تومان برای هر کیلو گندم اعلام شده بود اما وزارت جهادکشاورزی این رقم را تایید نکرد.
