بررسی مفاد لایحه بودجه 1403 کل کشور نشان می‌دهد تور مالیاتی دولت در سال آینده گسترده‌تر خواهد شد و پای بسیاری از اقشار جامعه را به آوردگاه مالیاتی دولت می‌کشاند. در این میان، یکی از بزرگترین اقشاری که به انحای مختلف با تور مالیاتی دولت درگیر خواهند شد، مستاجران هستند. اما آیا این گزاره به معنای پرداخت وجه تحت عناوینی نظیر «مالیات مستاجران» خواهد بود؟ پاسخ قطعا خیر است! اما چگونه مستاجران در حوزه مالیاتی، گرفتار قوانین بودجه 1403 می‌شوند؟
ناصر ذاکری، پژوهشگر حوزه اقتصادی: بازار مسکن استیجاری که معیشت ۴۰ درصد جمعیت شهری کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اعتنایی به طرح‌ها و ایده‌های ابتکاری دولت نکرده و همچنان به فشردن گلوی مستاجران کشور ادامه می‌دهد.
کار برخی از مستاجران در تهران به جایی رسیده که بسیاری از خانواده‌ها دیگر توان اجاره یک واحد با حداقل متراژ را هم ندارند و به ناچار اسباب و اثاثیه خود را در کانتینرهای حاشیه پایتخت انبار می‌کنند.
آمارهای رسمی از بازار مسکن مربوط به بهمن سال گذشته است و آمار جدیدی از قیمت‌ها در این بازار از نرخ اجاره و خرید و فروش، منتشر نشده است. براساس اطلاعات مرکز آمار، تورم اجاره‌بها در بهمن 1401 برابر 41 درصد بوده است.
یک کارشناس اقتصادی عنوان می‌کند: این‌که انتظار داشته باشیم قیمت ملک ۶۰ درصد افزایش پیدا کند، ولی اجاره افزایش پیدا نکند، یا ۱۰ درصد و یا درصد خیلی پایینی افزایش یابد، انتظار خیلی بی‌جایی است.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران می‌گوید: عدم تأمین و قدرت مالی مردم در سایه شعار زدگی و خوش‌بینی نابجای دولت‌ها، مردم را مجبور به اجاره نشینی در موتور خانه، زیر زمین و حتی یک اتاق از یک واحد آپارتمان کرده است.
دولت درصدد ساماندهی بازار مسکن و اجاره و حمایت از مستاجران برآمده است. در این زمینه بسته‌ای تحت عنوان «بسته پیشنهادی ساماندهی بازار مسکن و اجاره بها» با پنج محور طراحی شده است.
وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد که انتشار تصاویر آگهی‌هایی با عنوان «تخلیه مستاجر» و انجام اقدامات خلاف قانون توسط این افراد قطعاً مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.
با وجود آن‌که دولت در دو سال گذشته به منظور حمایت از مستاجران، مصوبه تمدید خودکار قراردادهای اجاره و تعیین سقف برای اجاره‌بها را اجرایی کرد امسال هنوز تصمیمی در این زمینه اتخاذ نشده؛ هرچند آمار دو سال قبل از بی‌اثری این مصوبه حکایت دارد.
معاون شهرسازی شهردار تهران گفت: ۴۳ درصد تهرانی‌ها مستاجرند و بر اساس مطالعات ۴۲ درصد مردم در کشور زیر خط فقر مسکن هستند که این رقم در استان تهران ۸۰ درصد است.
به نظر می‌رسد طرح دولت برای خانه‌دار کردن چهار میلیون مستاجر در اولین قدم به مشکل خورده، مشکلی که مستاجران نیمی از کشور را شامل می‌شود این است که اساسا زمینی برای ساخت این واحدها وجود ندارد.
درحالی که برخی از متقاضیان وام ودیعه مسکن برای دریافت وام خود به در بسته بانک‌ها خورده‌اند، معاون وزیر راه می‌گوید که تکمیل ظرفیت وام ودیعه مسکن صحت ندارد چرا که هنوز وام زیادی پرداخت نشده است.
بررسی بخش املاک گزارش سال دیوار به ما می‌گوید در مناطق ۸، ۱۴، ۴ و ۱۳ به ترتیب شاهد بیشترین نسبت تعداد آگهی‌های اجاره به فروش آپارتمان هستیم. محله‌هایی که عموما در شرق تهران قرار دارند.
مستاجران در کنار اجاره‌هایی سنگینی که باید هر ماه پرداخت کنند و جابه‌جایی‌های پر هزینه، حالا قانون نیز کنار مالکان قرار گرفته تا این بخش از جامعه هر روز را با فشار بیشتری سپری کنند.
