اگرچه بازار مسکن در رکود به سر می‌برد اما قیمت خانه طی سال‌های گذشته سر به فلک کشیده است. این روند زمان انتظار برای خانه‌دار شدن را به‌شدت طولانی کرده است. در این میان، به دلیل رکود بازار مسکن و تورم مصالح ساختمانی، ساخت‌وسازها نیز کاهش چشمگیری پیدا کرده و بخش تولید مسکن به مشکل جدی برخورده است. سیدمحمد مرتضوی، رئیس انجمن انبوه‌سازان استان گلستان، در این باره به تجارت‌نیوز گفته، زمان انتظار برای خانه‌دار شدن از یک قرن عبور کرده است. او تاکید کرده است که تورم ۴۰ درصدی انگیزه‌ای برای ساخت مسکن باقی نمی‌گذارد.
آمار و اطلاعات تحولات مسکن شهر تهران از شهریورماه در دسترس نیست و آخرین دادههای این حوزه به مردادماه مربوط می‌شود. بر همین اساس روشن نیست که اکنون متوسط قیمت مسکن در شهر تهران چقدر است و تعداد معاملات به چه میزانی رسیده است. داوود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز تاکید دارد که سامانه‌های موازی، ثبت قراردادهای ملکی را با مشکل مواجه کرده و از همین رو اتحادیه نیز مانند بانک مرکزی تخمین قابل اتکایی از قیمت مسکن شهر تهران در اختیار ندارد.
حبس داده قیمت مسکن به‌خصوص در شرایطی که طی ماه‌‌‌های اخیر تب رشد قیمتی در بازار رو به کاهش گذاشته باعث اتلاف فرصت عقبگرد قیمت می‌شود و بنابراین انتظار می‌رود که سیاستگذار با ایجاد دسترسی به دادههای معاملات مسکن برای بانک مرکزی امکان انتشار داده قیمت مسکن را به شکل مستمر و شفاف فراهم کند.
بررسی‌های تجارت‌نیوز از آمارهای منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد متوسط تعداد معاملات مسکن شهر تهران، طی پنج‌ماهه ابتدایی سال جاری۲۴۹۶ واحد مسکونی بوده است. اما معاملات مسکن در هر ماه چقدر بوده است؟
کارشناس سیاست گذاری مسکن گفت: آینده بازار مسکن در گرو تکمیل سامانه املاک و اسکان است چرا که در حال حاضر بخش زیادی از مشکلات در این حوزه ناشی از ورود دلالان و سوداگران است که با اجرای این سامانه و اتصال آن بخش زیادی از آنها حذف و در نتیجه بازار به سمت رونق هدایت می شود.
بازار مسکن همواره بخش مهمی از اقتصاد کشورها به شمار رفته و حتی به حوزه‌ای برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. با این حال چند سالی است وضعیت بازار مسکن کشور نامطلوب و بحرانی است؛ منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن، به تجارت‌نیوز گفته است که اقتصاد مسکن حدود ۱۳ درصد از اقتصاد ملی کشور را تشکیل می‌دهد. او تاکید کرده که هنوز قدرت کافی برای معاملات مسکن شکل نگرفته است.
بازار مسکن در چند سال گذشته با توجه به جهش قیمتی ناشی از تورم، در وضعیت نامطلوبی قرار گرفته است. رشد تورم نه‌تنها بر قیمت، بلکه بر معاملات نیز تاثیر جدی گذاشته است. بررسی‌های تجارت‌نیوز از معاملات مسکن شهر تهران نشان می‌دهد از فروردین تا مرداد سال جاری، به طور میانگین ۳۴۹۶ واحد مسکونی معامله شده که حاکی از افزایش ۱۴.۹ درصدی نسبت به مدت‌زمان مشابه سال گذشته است، اما همچنان چراغ قرمز رکود را روشن نگه داشته است.
گفته می شود در حال حاضر تعداد معاملات کم است هرچند با افزایش نرخ دلار، خریدارانی که مردد بودند وارد بازار شده‌اند، اما همچنان میزان نقدینگی پایین است و معامله به ندرت صورت می‌گیرد.
برخی کارشناسان معتقدند در نتیجه‌ی کاهش ساخت و ساز، نبود پایه‌های مالیاتی، عدم تناسب قیمت مسکن با وام‌های پرداختی، تملک واحدهای مسکونی توسط بانک‌ها، بنگاه‌داری و دخالت برخی ارگان‌ها و دستگاه‌های دولتی در بازار مسکن و عدم ساماندهی مشاوران املاک، بازار مسکن را به یک بازار تقریبا رها تبدیل شده است.
اقبال شاکری نماینده سابق مجلس و کارشناس اقتصادی گفت : ما در سامانه املاک و اسکان، در مورد اینکه، مالکیت برای چه کسی است دچار مشکلات عدیده‌ای هستیم. حدود ۱۵سال است که سامانه املاک و اسکان تفویض شده و در حال اجرا است، اما هنوز این موضوع حل نشده است. وقتی اسناد به‌طور رسمی ثبت شوند؛ این جرائم از بین می‌رود.
کارشناس بازار مسکن گفت: میانگین قیمت مسکن در تهران که به رقم بی‌سابقه ۸۸ میلیون تومان رسیده است معتقدم اگر انباشت تقاضا به میزان هفت میلیون واحد، توانایی ورود به بازار مسکن را پیدا کند قیمت‌ها مجددا دچار تغییر خواهد شد.
این روزها، حضور گسترده اتباع خارجی غیرمجاز در کشور، تبدیل به یک معضل اجتماعی و اقتصادی شده است. این در حالی است که وزیر کشور و فرماندهی کل انتظامی بر خروج آنها از ایران تاکید کرده‌اند. در این میان، در حالی‌که قانون، اتباع خارجی غیرمجاز را از خرید و فروش ملک منع کرده است، بسیاری از آنها با دور زدن قانون، مسیر بازار مسکن را در برخی از نقاط کشور تغییر داده‌اند.
نماینده مجلس گفت: سامانه خودنویس باعث می‌شود تا مردم از مراجعه به واسطه‌ها در این بخش نیز بی نیاز شوند. هزینه عقد قرارداد در حوزه مسکن با خوداظهاری و حذف واسطه‌ها با کمک سامانه خودنویس رایگان شده است که مهمترین مزیت این سامانه برای مردم در کنار شفافیت قراردادهای حوزه مسکن برای حاکمیت است.
کارشناس سیاست گذاری مسکن گفت: سامانه خودنویس نقش بسیار موثری در کاهش واسطه‌گری و معاملات کاذب داشته و بساط تمامی دلالان و سوداگران را در این بازار جمع کرده است.
