طبق گزارش دیوان محاسبات بانکها تکلیف قانونی پرداخت وام نهضت ملی مسکن را اجرا نکرده و ۱۶۲۰ هزار میلیارد تومان از تعهد خود را در بازار مسکن به تسهیلات مسکن اختصاص ندادهاند.
با وجود الزام قانونی مبنی بر پرداخت وام مسکن توسط تمامی بانکها، اما همچنان شاهد کوتاهی در این بخش هستیم که خود منجر به ایجاد مشکلات برای متقاضیان شده است.
معاون بنیاد مسکن با اعلام اینکه وام مسکن روستایی ۶۰ درصد هزینه ساخت را پوشش میدهد از پرداخت کمک بلاعوض تا ۲۵۰ میلیون تومانی برای دهکهای پایین خبر داد.
به گفته عضو کارگروه راهبری پروژههای نهضت ملی انجمن انبوهسازان استان تهران، گرانی مصالح، کمبود منابع و شاخصهای غیرواقعی، پروژههای نهضت ملی را زمینگیر کرده و وام ۸۰۰ میلیونی هم تنها حدود 30 درصد هزینه ساخت را پوشش میدهد.
بانک مسکن اعلام کرد: با استناد به نامه بانک مرکزی و بر اساس مصوبه هیئت مدیره، پرداخت تسهیلات خرید و ساخت مسکن ویژه ایثارگران در سال ۱۴۰۴ با شرایط ویژه به تصویب رسید.
اقشار ضعیف و دهک های یک تا ۴ درآمدی از این پس برای دریافت مسکن از پروژه های نهضت ملی، از محل منابع داخلی وزارت راه و شهرسازی تسهیلات قرض الحسنه ۱۵ ساله می گیرند، ولی در دوره بازپرداخت تسهیلات، اجازه واگذاری مسکن دریافتی را ندارند.
نایب رئیس اتحادیه املاک با بیان اینکه بانکها املاک ساختهشده را وارد بازار نمیکنند، گفت: وام خرید مسکن پاسخگوی نیاز مردم نیست و تنها امکان خرید حدود ۹ متر خانه در تهران را فراهم میکند.
عدمتناسب سقف وام مسکن با قیمت واقعی واحدهای مسکونی، باعث شده این تسهیلات سهم اندکی از اعتبارات بانکی داشته باشد و خانوارها به جای وام خانه، سراغ وام کالا بروند.
سقف وام خرید مسکن در تهران به ۵۰۰ میلیون تومان رسیده و مدتزمان بازپرداخت آن نیز از 12 سال به 10 سال کاهش پیدا کرده است. این در حالیست که طبق بررسیهای تجارتنیوز، متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در پایتخت از ۱۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فراتر رفته که بیانگر کاهش قدرت خرید وام مسکن در سالهای اخیر به پایینترین سطح است. به این ترتیب، حتی وام خرید مسکن زوجین نیز تنها به خرید 8 متر میرسد و با وام انفرادی نیز فقط 4 متر خانه میتوان خرید!
بانک مرکزی در واکنش به خبری درباره تأخیر در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن، اعلام کرد که کندی روند اعطای وامها نه به دلیل کمکاری بانکها بلکه به خاطر تأخیر و مشکلات سامانه معرفی متقاضیان وزارت راه و شهرسازی بوده است.
نظام بانکی از آغاز طرح مسکن ملی تاکنون فقط به ۳۰ درصد از تعهدات تسهیلاتی خود عمل کرده است. بانکها حاضرند ۲۰ درصد جریمه ناشی از انجام ندادن تعهدات را خود بپردازند اما از پرداخت وامهای ۱۲ تا ۲۰ ساله به متقاضیان خودداری میکنند.
برخی از موجران با امتناع از ارائه کد رهگیری به مستأجران، عملاً مسیر دریافت وام ودیعه مسکن و سایر تسهیلات حمایتی دولت را مسدود کردهاند؛ برهمین اساس عده زیادی از کرایهنشینها بلاتکلیف هستند.
وام خرید مسکن به تازگی افزایش یافته و برای شهر تهران به مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان رسیده است؛ این در حالی است که کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک به تازگی اعلام کرده که متوسط قیمت هر متر مسکن در تهران به ۱۱۴ میلیون تومان رسیده است. بنابراین بررسیها نشان میدهد که این وام حتی کفاف خرید یک اتاق کوچک را هم نمیدهد. این در حالیست که محاسبات نشان میدهد، مبلغ بازپرداخت وام یک میلیاردی خرید مسکن زوجین، در پایان دوره بازپرداخت به رقم باورنکردنی سه میلیارد تومان نزدیک میشود!
معاون وزیر راه با اشاره به تأمین ۱۲۱ هزار هکتار زمین برای طرح نهضت ملی مسکن،گفت:تأمین زمین به معنای ساخت مسکن نیست و موانع متعددی در مسیر عملیاتیشدن طرح وجود دارد.
بر اساس آمار طی یک هفته اخیر ۹۳ هزار و ۲۵۳ مستاجر برای وام ودیعه مسکن در ۱۹ بانک و موسسه ثبتنام کردهاند که از این تعداد تاکنون ۵۲ فقره وام پردخت شده است.
