چهار سال از فروپاشی جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت میگذرد؛ چهار سالی که در آن افغانستان نهتنها شاهد عقبگردهای عمیق در عرصههای حقوقبشری، اجتماعی و اقتصادی بوده، بلکه به میدان بازیهای منطقهای و رقابتهای نیابتی تبدیل شده است.
برگزاری اجلاس کشورهای همسایه افغانستان در تهران با شرکت پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، چین و روسیه، چند واقعیت را به سکانداران سیاست خارجی کشورمان گوشزد کرد.
سارا آدامز، مامور سابق سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا)، ادعا کرد شخصی از میان نیروهای امنیتی طالبان افغانستان تلاش کرده هبتالله آخندزاده، رهبر این گروه، را ترور کند.
سخنگوی حکومت افغانستان گفت: ما مشکلاتی درباره معاهده حقابه از رودخانه هیرمند نداریم و اگر ما آب داشته باشیم بدون شک این آب به ایران هم خواهد رسید و این یک جریان طبیعی است که ما جلوی جریان آب را نمیگیریم و در این زمینه افهام و تفهیم نیز وجود دارد.
گفتگوهای چندروزه میان هیئتهای طالبان و پاکستان در شهر استانبول به میانجیگری دولتهای قطر و ترکیه پایان یافت اما به گفته سخنگوی حکومت طالبان دو طرف توافق کردند در آینده نشستهای دیگری را برای بررسی موضوعات باقیمانده برگزار کنند.
روزنامه جمهوری اسلامی با انتقاد از تداوم رویکرد مبهم ایران در برابر طالبان، تأکید کرده است که اتخاذ سیاستی قاطع و شفاف در چارچوب دیپلماسی فعال میتواند ضامن منافع ملی و حقوق ملت ایران باشد. این روزنامه ضمن رد هرگونه رویکرد نظامی، راه حل را در همکاری جمعی منطقه برای بازگشت افغانستان به جمهوریت، قانون اساسی و حاکمیت مردمی دانسته و از کشورهای همسایه خواسته است تا از رسمیتبخشی به حکومت خودخوانده طالبان خودداری کنند.
سخنگوی طالبان افغانستان، پاکستان را به دلیل «نقض آتشبس توافقشده» محکوم کرد، اما گفت تا زمان برگزاری گفتوگوهای صلح در دوحه، از اقدام تلافیجویانه صرفنظر میکند.
اگر درخواست برای بازپسگیری بگرام یک قمار در یک مذاکره بزرگتر باشد، خبر خوبی هم برای طالبان محسوب میشود؛ حاکمان افغانستان به دنبال مشروعیت بینالمللی گستردهتری بودهاند و مذاکره با ایالات متحده گامی به سوی این امر است. برخی از کارشناسان هم معتقدند دونالد ترامپ رویهای متفاوت از دیگر روسایجمهور پیشین آمریکا را برگزیده است و پذیرای ایده تعامل با طالبان همچون احمد الشرع در سوریه، ولادیمیر پوتین در روسیه و کیم جونگ اون در کره شمالی است.
پس از آنکه در تیرماه گذشته خبر رسمی شدن ارتباط دولت روسیه با حکومت طالبان منتشر شد، کارشناسان و تحلیلگران نسبت به احتمال تبعیت ایران از سیاستهای کرملین هشدار دادند و تاکید کردند تهران باید رویکردی مستقل در مواجهه با آینده افغانستان اتخاذ کند.
از تعریف مناطق صنعتی مشترک گرفته تا کریدورهای انرژی و پروژههای بزرگ ترانزیتی، ازبکستان تلاش میکند خود را نهتنها بهعنوان عامل ثبات منطقهای، بلکه بهعنوان شریک کلیدی اقتصادی و سیاسی افغانستان معرفی کند.
این نخستینباری است که طالبان، نه بر مبنای همسویی دینی یا ایدئولوژیک، بلکه بر پایه ملاحظات راهبردی، سیاسی و اقتصادی از سوی یک قدرت جهانی چون روسیه به رسمیت شناخته میشود.
ارتش پاکستان اعلام کرد که نیروهای امنیتی تلاش عناصر تروریستی برای رخنه به این کشور از خاک افغانستان را خنثی کردند که طی آن ۳۰ نفر از اعضای تحریک طالبان پاکستان کشته شدند.
امیر کرمزاده، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان، در واکنش به ورود خودروهای هیئت طالبان به میدان نقشجهان اظهار داشت که این اقدام بدون هماهنگی با ادارهکل میراث فرهنگی و تحت مدیریت شهرداری منطقه سه اصفهان انجام شده است
رهبری طالبان، اسلامیشدن مردم و افغانستان را پیششرط اساسی هرگونه تحرک برای اسلامیسازی دیگر نقاط جهان میداند. در نقطه مقابل به نظر میرسد، تلاش برای ممانعت از اجرای شریعت اسلامی در افغانستان، خطقرمز او در داخل و از آن مهمتر در روابط با دنیای خارج است.
