چشم‌انداز رشد اقتصاد جنوب و غرب آسیا در ۲۰۲۴

به گزارش تجارت‌نیوز، رشد تولید ناخالص داخلی غرب آسیا 1.7 درصد برای سال 2023 برآورد شده که نسبت به سال قبل 6.5 درصد کاهش یافته است، اما انتظار می‌رود تولید ناخالص داخلی 2.9 درصد در سال 2024 و 3.7 درصد در سال 2025 افزایش یابد. رشد در جنوب آسیا نیز در سال 2024 به میزان 5.2 درصد پیش‌بینی شده که اندکی کمتر از رشد 5.3 درصدی برآورد شده برای سال 2023 است.

غرب آسیا

تولیدکنندگان عمده نفت در منطقه، کاهش شدید رشد را تجربه کردند که منعکس‌کننده کاهش داوطلبانه تولید نفت اعلام‌شده در آوریل و ژوئن، توسط کشورهای اوپک پلاس برای تثبیت قیمت نفت است. با وجود کاهش تولید، میانگین قیمت نفت در سال 2023 کمتر از سطح سال 2022 باقی ماند. قیمت نقدی نفت خام برنت در ماه سپتامبر در حدود 97 دلار برای هر بشکه به اوج خود رسید، اما در پایان نوامبر 2023 به حدود هر بشکه 80 دلار بازگشت و تا پایان سال به روند نزولی ادامه و درآمدهای نفتی را کاهش داد. 

در نتیجه کاهش تولید نفت در بحبوحه قیمت‌ها، انتظار می‌رود که رشد اقتصادی عربستان سعودی برای سال 2023 ثابت بماند و از رشد بی‌سابقه 8.7 درصدی در سال 2022 کاهش یابد. احتمالاً رشد اقتصادهای شورای همکاری کشورهای عرب خلیج فارس (بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی) در سال 2024 به دلیل چشم‌اندازهای نه‌چندان مطلوب بازار نفت کاهش یابد. کاهش تولید نفت، کاهش کلی رشد اقتصادی در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را تقویت و رشد بخش‌های غیرهیدروکربنی را پنهان کرد.

در عربستان سعودی، سهم بخش نفت در تولید ناخالص داخلی به‌تدریج طی دو دهه گذشته کاهش یافته و از 55 درصد در سال 2000 به 38 درصد در سال 2023 کاهش یافته است. با این وجود، کاهش قابل توجه تولید نفت خام باعث کاهش 8.3 درصدی بخش نفت شد که رشد 6.1 درصدی در بخش غیرنفتی در سال 2023 را جبران کرد. سیاست توسعه، افزایش سرمایه‌گذاری‌های عمومی (هزینه‌های مرتبط با برنامه حساب شهروندان) و معافیت‌های مالیاتی که به شرکت‌های خارجی در حال نقل مکان به عربستان سعودی داده می‌شود، انتظار می‌رود که هزینه‌ها را افزایش و درآمدها را کاهش دهد و باعث افزایش کسری مالی شود.

در امارات متحده عربی، بخش‌های گردشگری و خدمات همراه با افزایش مصرف داخلی، همچنان نقش مهمی در رشد اقتصادی در سال 2023 ایفا می‌کنند. امارات متحده عربی، چشم‌انداز مازاد مالی را حفظ خواهد کرد و از افزایش درآمد در نتیجه انتشار قانون مالیات شرکت‌ها (که در دسامبر 2022 وضع شد) بهره‌مند خواهد شد.

جنوب آسیا

پیش‌بینی شده که رشد اقتصادی هند در سال 2024، به دنبال رشد 6.3 درصدی در سال 2023 که عمدتاً توسط مصارف بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری‌های عمومی حمایت می‌شود، در 6.2 درصد در سال 2024 باقی بماند و در پاکستان تولید ناخالص داخلی 2.0 درصد در سال 2024 افزایش یابد و رشد اقتصادی متوسطی را رقم بزند. بخش‌های تولید و خدمات به حمایت از اقتصاد ادامه می‌دهند اما احتمالاً  الگوهای بارندگی نامنظم، تولید کشاورزی را کاهش دهند. شرایط سخت و عدم تعادل مالی و خارجی همچنان بر رشد آسیای جنوبی در کوتاه‌مدت تأثیر خواهد گذاشت.

علاوه بر این، تنش‌های ژئوپلیتیکی، از جمله جنگ جاری در اوکراین و درگیری در غرب آسیا، کشورهای واردکننده نفت خالص از جمله هند را در معرض خطر افزایش ناگهانی قیمت نفت قرار خواهد داد. دمای گرم‌تر از متوسط احتمالاً تقاضای برق را افزایش دهد. همچنین ممکن است به دلیل سطوح پایین بارندگی، منابع انرژی آبی محلی تحت فشار قرار گیرند و همان‌طور که قبلاً توسط برخی از کشورهای جنوب آسیا در سال‌های اخیر تجربه شده است، می‌تواند منجر به جیره‌بندی انرژی و محدود شدن فعالیت‌های صنعتی شود.