در جهان چه خبر است؟/ گزارشی جامع از وضعیت اقتصادی و تجاری جهان

به گزارش تجارت نیوز،

تورم در آمریکا افزایش و در آرژانتین کاهش یافته و از سوی دیگر در آلمان شاهد رکود اقتصادی هستیم. افزایش قیمت نفت، رشد مازاد تجاری چین، محدودیت‌های جدید در صادرات تراشه‌های هوش مصنوعی و سودآوری بانک‌های بزرگ آمریکا از دیگر مسائل درخور توجه هستند. تغییر سیاست در شرکت‌های بزرگ مانند متا و استارباکس نیز مورد بحث قرار گرفته‌اند.

افزایش نرخ تورم در آمریکا

نرخ سالانه تورم در آمریکا در ماه دسامبر دوباره افزایش یافت و به ۲.۹ درصد رسید که سومین افزایش متوالی محسوب می‌شود. با اینکه کاهش در نرخ تورم پایه کمی آرامش به بازارها بخشید، اما انتظار می‌رود فدرال رزرو اکنون سرعت کاهش نرخ بهره را کندتر کند. اقتصاددانان هشدار می‌دهند که اگر دولت جدید ترامپ رژیم تعرفه‌ای سخت‌گیرانه‌ای اعمال کند، تورم حتی بیش از پیش تقویت خواهد شد. عرضه در بازار اوراق قرضه کاهش یافت، اما بازدهی همچنان بالا باقی ماند و این امر بدهی دولت‌ها را افزایش داده است، به‌ویژه در بریتانیا که بازدهی بالا، برنامه‌های مالی دولت را مختل کرده است. سرمایه‌گذاران در بریتانیا زمانی که تورم در این کشور به‌طور غیرمنتظره‌ای در ماه دسامبر کاهش یافت و به ۲.۵ درصد رسید، کمی آرامش یافتند.

کاهش تورم در آرژانتین

نرخ سالانه تورم در آرژانتین در ماه دسامبر دوباره کاهش یافت و به ۱۱۷.۸ درصد رسید. اوج تورم سال گذشته در آوریل ۲۸۹ درصد بود. نرخ ماهانه تورم در دسامبر کمی افزایش یافت و به ۲.۷ درصد رسید؛ این رقم در دسامبر ۲۰۲۳ برابر با ۲۵.۵ درصد بود.

رکود اقتصادی در آلمان

اقتصاد آلمان در سال ۲۰۲۴ به میزان ۰.۲ درصد کوچک‌تر شد. اقتصاد این کشور در سال ۲۰۲۳ نیز ۰.۳ درصد کاهش یافته بود. تولیدات بخش ساخت‌وساز ۳.۸ درصد و خروجی بخش تولیدی سه درصد کاهش یافت که بخشی از این کاهش به دلیل مشکلات ناشی از رقابت چین و گذار به خودروهای الکتریکی است که بر صنعت خودروسازی آلمان تأثیر گذاشته است. فروش جهانی فولکس‌واگن در سال ۲۰۲۴ به میزان ۲.۳ درصد کاهش یافت و فروش این شرکت در چین ۱۰ درصد افت کرد.

افزایش قیمت نفت

به دلیل تحریم‌های جدیدی که آمریکا علیه صنعت نفت روسیه اعمال کرده است تا صادرات آن را محدود کند، قیمت نفت به بالاترین سطح خود از ماه آگوست رسید. قیمت نفت خام برنت به بیش از ۸۲ دلار در هر بشکه رسید؛ این در حالی است که در ابتدای سال قیمت آن حدود ۷۵ دلار بود.

رشد مازاد تجاری چین

رشد صادرات چین در سال گذشته به افزایش ۲۱ درصدی مازاد تجاری سالانه این کشور کمک کرد و این رقم به ۹۹۲ میلیارد دلار رسید که یک‌سوم آن مربوط به تجارت با آمریکا بود.

صادرات تراشه‌های هوش مصنوعی به مشکل می‌خورد

دولت بایدن محدودیت‌های بیشتری در صادرات تراشه‌های هوش مصنوعی اعمال کرد، از جمله محدودیت‌هایی بر صادرات واحدهای پردازش گرافیکی (GPUs). شرکت انویدیا، تأمین‌کننده پیشرو GPUها، این قوانین جدید را به‌عنوان «یک پیچیدگی نظارتی، تدوین‌شده در خفا و بدون بررسی قانونی مناسب» محکوم کرد و اعلام کرد که این قوانین رهبری آمریکا در فناوری را «تضعیف» خواهد کرد. انویدیا همچنین اظهار کرد دولت اول ترامپ پایه‌گذار موفقیت آمریکا در هوش مصنوعی بوده است. این اظهارنظر به‌نوعی درخواست از دولت جدید برای لغو این محدودیت‌هاست.

رشد سود بانک‌های آمریکایی

بانک جی‌پی مورگان چیس (JPMorgan Chase) گزارش داد سود خالص این بانک در سه‌ماهه پایانی سال ۲۰۲۴ به ۱۴ میلیارد دلار رسید که نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۲۳، ۵۰ درصد افزایش یافته است. سود بزرگ‌ترین بانک آمریکا در کل سال ۲۰۲۴ به ۵۸.۵ میلیارد دلار رسید که یک رکورد برای این بانک محسوب می‌شود. جیمی دایمون، مدیرعامل این بانک، گفت کسب‌وکارها از انتظار برای دستور کار رشدمحور دلگرم شده‌اند. گلدمن ساکس نیز سود سه‌ماهه چهارم خود را دو برابر کرد و به ۴.۱ میلیارد دلار رساند. بلک‌راک، سیتی‌گروپ و ولز فارگو نیز سودهای چشمگیری گزارش کردند.

تأخیر هواپیما به علت فرود موشک!

شرکت کانتاس، خطوط هوایی ملی استرالیا، تأیید کرد که مجبور شده است پروازهای بین سیدنی و آفریقای جنوبی را به دلیل خطر ناشی از بازگشت موشک‌های اسپیس‌اکس به زمین بر فراز اقیانوس هند به تأخیر بیندازد. این تأخیرها به دلیل تغییرات دیرهنگام اسپیس‌اکس در زمان‌بندی بازگشت موشک‌ها و مختصات مکانی آنها رخ داده است.

توقف استخراج طلا در مالی

شرکت کانادایی بریک گلد، پس از آنکه دولت مالی طلای استخراج‌شده از یک معدن طلا در این کشور را مصادره و آن را به یک بانک منتقل کرد، عملیات خود را متوقف کرد. یک قاضی در مالی دستور این توقیف را صادر کرد و گفته می‌شود ادعا کرده است که بریک ۵.۵ میلیارد دلار به دولت بدهکار است. شرکت بریک میزان سهم دولت از درآمدهای معدنی را محل مناقشه قرار داده است.

تغییر سیاست‌های متا و استارباکس

شرکت متا به فهرست رو به رشد شرکت‌های آمریکایی پیوست که سیاست‌های تنوع، برابری و شمول (DEI) خود را متوقف یا کاهش داده‌اند. این شرکت شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که چشم‌انداز قانونی و سیاست‌گذاری در حال تغییر است و به تغییر موضع دیوان عالی اشاره کرد. متا همچنین اظهار داشت DEI به یک اصطلاح «بحث‌برانگیز» تبدیل شده است که به معنای تبعیض مثبت برای برخی گروه‌ها در برابر گروه‌های دیگر تعبیر می‌شود. مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، درباره ایجاد یک فرهنگ سازمانی «خنثی از نظر فرهنگی» و نیاز به «انرژی مردانه بیشتر» صحبت کرد.

در عقب‌نشینی دیگری از سیاست‌های فراگیر، استارباکس یک کد رفتاری جدید برای کافی‌شاپ‌های خود منتشر کرد و آیینی را که به همه افراد اجازه می‌داد بدون خرید محصولی، از امکانات و سرویس‌های کافی‌شاپ استفاده کنند کنار گذاشت. این شرکت اعلام کرد سرویس‌های بهداشتی اکنون فقط برای مشتریان قابل استفاده هستند و هشدار داد هیچ‌گونه علائمی از خشونت، استعمال سیگار الکترونیکی، مواد مخدر یا تکدی‌گری در محیط کافی‌شاپ‌هایش مجاز نیست. در سال ۲۰۲۲، استارباکس ۱۶ فروشگاه خود را در مناطق شهری به دلیل «حوادث چالش‌برانگیز» که امنیت افراد را تهدید می‌کرد، تعطیل کرد.