رشد نیاز بانک‌ها به وجوه نقد در بازار باز/ ثبات وام‌دهی بانک مرکزی در رقم ۱۲۷.۸ هزار میلیارد تومانی

به گزارش تجارت‌نیوز، بانک مرکزی که هر هفته با انتشار گزارشی در وبسایت رسمی خود، آمار و ارقام مرتبط با بازار باز و بازار بین بانکی را در قالب گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی اعلام می‌کند، به تازگی نیز در ادامه روند هفتگی خود داده‌های مربوط به هفت روز منتهی به چهارم دی ماه 1402 را منتشر کرد.

بر اساس آمار و ارقامی که در این گزارش درج شده‌اند، میزان سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز طی مدت مورد بررسی صعودی بوده اما افزایش این رقم نتوانسته بانک مرکزی را مجاب کند تا تزریق پول خود در این بازار را افزایش دهد.

از سوی دیگر، بانک مرکزی در این هفته نیز به مداخله خود در بازار بین بانکی ادامه داده و بخشی از نیاز بانک‌ها به منابع نقد را با وام‌دهی به آنها از طریق سازوکار بازار بین بانکی برطرف کرده است؛ طوری که رقم اعتباردهی قاعده‌مند بانک مرکزی به بانک‌ها در بازار بین بانکی، از هزار و 700 میلیارد تومان در هفته گذشته به سه هزار و 750 میلیارد تومان در هفته جاری افزایش یافته است.

ثبات رقم تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز

بر اساس داده‌های گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی منتهی به چهارم دی 1402 در عملیات بازار باز این هفته، بانک‌ها 131.4 هزار میلیارد تومان سفارش با هدف وام گرفتن از بانک مرکزی ارسال کرده‌اند. بانک مرکزی اما مثل سه هفته گذشته، بخشی از این سفارش‌ها را نپذیرفت و 127.8 هزار میلیارد تومان به بانک‌ها وام داد.

گفتنی است که این سومین هفته متوالی است که رقم تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز در رقم 127.8 هزار میلیارد تومانی تثبیت شده و بانک مرکزی بدون توجه به تغییرات در سفارش‌های ارسالی بانک‌ها، میزان وام‌دهی خود را در این رقم ثابت نگه داشته است.

از سویی دیگر نیز بیش از 128.3 هزار میلیارد تومان از وام‌هایی که بانک مرکزی پیش‌تر از طریق بازار باز به بانک‌ها پرداخت کرده بود، در این هفته سررسید شد و بانک‌ها این مبلغ را به بانک مرکزی برگرداندند.

در چهلمین حراج بازار باز امسال چه گذشت؟

بررسی گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن است که جزئیات چهلمین حراج بازار باز در سال 1402 تفاوت چندانی با هفته‌های قبل نداشته است. این هفته نیز موضع عملیاتی بانک مرکزی در این بازار توافق بازخرید بود و 20 بانک و موسسه اعتباری در این حراج شرکت کردند.

به علاوه، مدت توافق بازخرید بین بانک‌ها و بانک مرکزی همچنان هفت روزه بود و حداقل نرخ توافق بازخرید که بیشتر با نام نرخ ریپو شناخته می‌شود نیز به ثبات خود از ابتدای سال ادامه داد و در رقم 23 درصد باقی ماند.

بازار باز چگونه عمل می‌کند؟

یکی از سازوکارهای مهمی که بانک‌های مرکزی به منظور سیاست‌گذاری پولی از آن بهره می‌برند، عملیات بازار باز است. بازار باز محیطی را برای بانک‌ها فراهم می‌کند تا بتوانند کسری وجوه نقد خود را با وام گرفتن از بانک مرکزی جبران کنند. بانک مرکزی نیز می‌تواند با هدایت نقدینگی در این بازار، مسیر حرکت نرخ بهره بین بانکی را کنترل کند.

بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی مشارکت کننده در عملیات بازار باز می‌توانند با واگذاری اوراق قرضه‌ در اختیار خود به بانک مرکزی، مبالغ مورد نیاز خود را دریافت کنند. البته بانک‌ها موظفند که در زمان سررسید، این مبلغ را به اضافه بهره آن که همان نرخ توافق بازخرید است، به بانک مرکزی پس بدهند.