ریسک سیاسی همچون مهمان ناخوانده بر سر بورس
تداوم ریسک‌های سیاسی که از ابتدای هفته در اوج خود بود و با وجود اینکه از شدت آن کاسته شد اما هنوز فروکش نکرده، بازار سرمایه را در حالت چشم‌انتظاری نگه داشته است.
معاملات بازار سرمایه از نخستین روز هفته جاری در اقدامی بموقع از سوی سیاستگذار در محدوده مثبت و منفی ۱ انجام شد و این وضعیت با توجه به اینکه هنوز نمی‌توان گفت آتش تنش‌های منطقه سرد شده است ادامه دارد.
در نگاهی دقیق‌تر به تابلوی معاملات بورس در سه روز ابتدایی هفته می‌بینیم که شنبه هیجانات منفی در اوج خود بود. در نیمه اول بازار روز یکشنبه نیز اگرچه اکثر سهام صف فروش بودند اما در نیمه دوم دیدیم که برخی از این صف‌ها توسط حقوقی‌ها جمع شد. دوشنبه اما این‌طور نبود، اگرچه از سرعت کاهش ارتفاع شاخص‌های بازار کاسته شد اما بورس فروشنده‌تر بود و تعداد نمادهای منفی نیز با نزدیک شدن به انتهای بازار افزایشی بود. در بازارهای موازی روندی مشابه دنبال شد. طلا و سکه در اولین روز هفته با رشد همراه بودند، یکشنبه این روند حتی در مقاطعی معکوس شد اما دیروز قیمت‌ها مجددا افزایشی بود.
نکته مشابه و شاید بتوان گفت مثبت در مورد تمامی بازارها این بود که نوسانات با شدت کمتری نسبت به دوره‌های ریسکی قبل صورت پذیرفت، یعنی حتی دلار و طلا رشد یا افت شارپی نداشتند و نوسانات قیمتی ملایمی را در بازارهای دارایی شاهد بودیم. با این وجود نمی‌توان این حقیقت را نادیده گرفت که ریسک‌های سیستماتیک که از ابتدای امسال مهمان ناخوانده و اغلب حاضری در بازارها بوده مجددا برگشته است و در چنین شرایطی سرمایه‌ها تلاش می‌کنند به بازارهای امن‌تری پناه ببرند. صندوق‌های اهرمی که استقبال از آنها نوید استقبال از سهام در آینده نزدیک را می‌دهد در چند روز گذشته منفی بودند اما در مقابل، صندوق‌های طلا در مجموع سه روز گذشته با اقبال مواجه بودند و ارزش معاملات آنها در نخستین روز هفته رکورد زد. در‌حالی‌که تحلیلگران متهم ردیف اول و حتی برخی تنها متهم روزهای قرمز بازار سرمایه را ریسک‌های سیستماتیک می‌دانند، باید نگاهی به وضعیت بنیادی بورس انداخت. یکی از مهم‌ترین معضلات بازار سرمایه و در نگاه کلی‌تر اقتصاد، یعنی نرخ بهره، همچنان پابرجاست و حتی نرخ برخی اوراق مانند اخزا افزایشی است. اما از سوی دیگر روند نرخ دلار در سامانه نیما همچنان افزایشی است و نرخ کامودیتی‌ها همچنان رو به افزایش است. از طرف دیگر گزارش‌های عملکرد شرکت‌های بورسی در شهریورماه منتشر شده است. در بین این نمادها سیمانی‌ها، شرکت‌های پتروشیمی، فولادی‌های و کانی‌های فلزی شهریور پرباری داشتند و این امید را که گزارش‌های نیمه ابتدایی سال آنها نیز گزارش‌های خوبی باشد پررنگ‌تر کرده‌اند. به طور کلی به نظر می‌رسد در بررسی عوامل بنیادی کفه محرک‌ها سنگین‌تر است و اگر ریسک اخیر رخ نمی‌داد معاملات روند مثبتی را که از هفته اول مهر آغاز کرده بود ادامه می‌داد.
در این شرایط عادی و کم‌ریسک بازار سرمایه می‌توانست همچنان از محل خوش‌بینی به وعده‌های دولت چهاردهم، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس منتفع شود و با انتشار گزارش‌ها و همچنین تداوم رشد دلار نیما روند رو‌به‌رشد خود را حفظ کرده و برای تقویت این رشد منتظر عمل به وعده‌ها و وقوع شایعات مثبت بماند.
به‌هر‌حال ریسک سیاسی همچون مهمان ناخوانده اما ماندگار یا مجرمی که همیشه به محل جرم برمی‌گردد، دوباره بر بورس سایه سنگین کرده است و بازار سرمایه در انتظار کوچی بی‌بازگشت از سوی این ریسک است. جز این مساله، شرایط تا حدود زیادی برای رشد مهیا به نظر می‌رسد و انتظار می‌رود با هرچه کمرنگ‌تر شدن ریسک سیاسی، بازار به‌مرور به روند متعادل و بعد از آن رشد ملایمی که پیش از آن داشت برگردد.
نظرات