مصطفی نیکخواه 
احسان فدایی، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با « تجارت‌نیوز» بررسی کرد:
۲ چالش ارزی صنایع بورسی / گپ دلار نیمایی و آزاد همچنان تهدیدکننده است
احسان فدایی، کارشناس بازار سرمایه، معتقد است ناترازی ارزی و مشکل تخصیص به‌موقع ارز به صنایع از چالش‌های مهمی هستند که شرکت‌های بورسی با آن مواجه‌اند. او در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز همچنین تاکید کرده، گپ دلار نیمایی و آزاد همچنان تهدیدکننده است.
طی سال‌های اخیر، بحث ناترازی نقل همه محافل اقتصادی کشور بوده است. ناترازی انرژی، ناترازی بانکی و انواع و اقسام دیگر ناترازی که گریبان اقتصاد ایران را گرفته است. یکی از مهم‌ترین ناترازی‌هایی که کشور به آن دچار است و نوسانات زیادی در دو بخش عمومی و صنعتی ایجاد کرده، ناترازی ارزی است.
صنایع راه گریزی از گلوگاه ناترازی ارزی ندارند
احسان فدایی، کارشناس بازار سرمایه، درباره مشکلات و آثار تخصیص ارز صنایع تولیدی بورسی به تجارت‌نیوز گفت: «در موضوع ناترازی ارز و نوساناتی که برای شرکت‌های بورسی ایجاد می‌کند باید به یک نکته مهم توجه داشته باشیم. مشکل ناترازی تنها مختص اکنون نیست، بلکه می‌توان گفت این مساله از زمان شروع تحریم‌ها در دوران دولت احمدی‌‌نژاد شکل و رنگ خاصی به خود گرفته و بعد از آن در هر دوره با فراز و نشیب ادامه پیدا کرده است.»
این کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: «فعال صنعتی چون می‌داند راه گریزی از این گلوگاه ندارد، همواره سعی کرده قدرت تطبیق و تاب آوری خود را بالا ببرد، اما امروز علاوه بر ناترازی‌ها، صنایع کشور با دو نوسان عمده دست به گریبان است.»
ناهماهنگی در تخصیص ارز به صنایع، مشکل‌آفرین شده است
فدایی گفت: «با توجه به وضعیت کنونی، صنایع علاوه بر نوسانات ارز که شوک عجیبی به بازار وارد کرده، همزمان درگیر نوسان در تخصیص ارز از سمت بانک مرکزی هم شده‌اند.»
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: «موضوع ناترازی یا همان ناهماهنگی میان منابع موجود و متقاضیان، سبب ایجاد اختلال در اولویت‌بندی و نوسان در تخصیص ارز شده است.»
تخصیص ارز به لیست بلند شرکت‌های تولیدی چندین ماه زمان می‌برد
فدایی اظهار کرد: «مواد اولیه و قطعات مورد نیاز شرکت‌های تولیدی مستلزم تامین ارز است، زیرا تولید داخلی بخش عمده‌ای از این ملزومات صرفه اقتصادی ندارد.»
او افزود: «در این شرایط، پروسه ثبت سفارش و تایید و اعلام از سوی وزارت صمت به بانک مرکزی تا نقطه پایانی این پروسه، جریانی نفسگیر و پرالتهاب شده است.»
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: «شرکت‌ها پس از تاییدیه از سوی وزرات صمت در لیست بانک مرکزی برای تخصیص ارز قرار می‌گیرند، اما به دلیل اولویت‌های تخصیصی و تعدد بی‌شمار متقاضیان در لیست انتظار، تخصیص ارز به شرکت‌های تولیدی بورسی و غیربورسی، عمدتاً چندین ماه زمان می‌برد.»
شرایط نوسانی ارز در کشور، تامین مالی صنایع را دچار مشکل کرده است
فدایی تشریح کرد: «از دیگر چالش‌های این مسیر، تامین نقدینگی ریالی سنگین هنگام اعلام بانک مرکزی است. به این ترتیب که شرکت‌ها بعضاً چندین ماه منتظر تخصیص می‌مانند و یکباره اعلام می‌شود که نوبت‌شان فرا رسیده و باید نقدینگی ریالی برای خرید ارز تخصیصی دوره‌های انتظارشان را تامین کنند!»
او اضافه کرد: «این حجم از نقدینگی ریالی آن هم در شرایطی که قیمت دلار وارد کریدور هشتم شده، عملاً معضلی پیچیده است.»
این کارشناس بازار سرمایه گفت: «در این شرایط چنانچه شرکت‌ها نتوانند در زمان معین نقدینگی ریالی را به بانک مرکزی تحویل دهند، نوبت‌شان از دست خواهد رفت و جریمه نیز می‌شوند.»
ارزش ریال در برابر دلار روزبه‌روز در حال کاهش است
فدایی اظهار کرد: «نوسانات ارزی که طی چند ماه اخیر صورت گرفت و نرخ دلار را از کانال 50 هزار تومان به کریدور هشتم رساند، آسیب سنگینی به صنایع درگیر ارز وارد کرده است.»
او تشریح کرد: «رشد سریع قیمت ارز می‌تواند نقدینگی ریالی مورد نیاز شرکت‌ها را برای دریافت ارز دچار مشکل کند، چراکه ارزش ریال در برابر دلار روزبه‌روز در حال کاهش است.»
شرکت‌ها با مشکل تسویه انواع مالیات و بیمه مواجه هستند
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: «در شرایط کنونی شرکت‌های تولیدی بورسی و غیربورسی دچار هزینه‌های جاری سنگین و تسویه‌حساب‌ها از جمله انواع مالیات‌ها، بیمه‌ها و... هستند که باید تا پایان سال تمام این حساب‌ها را تسویه کنند.»
او اضافه کرد: «از طرف دیگر باید حجم نقدینگی سنگینی را از سرمایه در گردش خود که به کمترین میزان رسیده است، برای دریافت ارز خارج کنند.»
فدایی توضیح داد: «نوسانات موجود در ارز و تخصیص ارز معضلات بسیاری برای شرکت‌ها که اکثرشان بورسی هستند به همراه دارد. در نهایت مشکلاتی که طی اوضاع کنونی جلوی صنایع قرار گرفته، آثار خود را در صورت‌های مالی نمایان می‌کند و اثر منفی بر جا خواهد گذاشت.»
منابع فعلی کشور در مقابل حجم عظیم شرکت‌ها برای تخصیص ارز محدود است
این کارشناس بازار سرمایه گفت: «متاسفانه شرایطی که ما امروزه گرفتارش هستیم، نتیجه سیاست‌گذاری‌های اشتباهی بوده که در سنوات گذشته رخ داده است.»
فدایی ادامه داد: «با تصمیمات پوپولیستی و به اسم حمایت از تولید ملی و استقلال صنعتی و بدون در نظر گرفتن شرایط، زیرساخت‌ها، پتانسیل و امکانات لازم، با رویکرد تسهیل در صدور مجوزها، به هر متقاضی اجازه فعالیت داده‌اند که در نهایت منجر به افزایش تعداد متقاضیان غیرمولد شده است.»
او افزود: «متاسفانه امروزه با منابع محدودی که در کشور موجود است باید به حجم عظیمی از شرکت‌ها ارز تخصیص داد.»
با وجود گپ قیمتی میان ارز توافقی و بازار آزاد نمی‌توان انتظار عرضه بالای ارز از سوی شرکت‌های صادراتی داشت
فدایی تشریح کرد: «با اینکه دولت در شرایط کنونی در حال تلاش برای کاهش قیمت ارز بازار آزاد و توافقی است، اما هنوز هم میان کانال قیمتی کریدور ششم تا کریدور هشتم تفاوت چشمگیری وجود دارد که قطعاً در برابر میزان تعداد بالای صنایعی که ارز نیاز دارند، دولت را با مشکلات عدیده‌ای در بخش عرضه ارز صادرکننده به متقاضی مواجه می‌کند.»
این کارشناس بازار سرمایه در آخر گفت: «با وجود گپ قیمتی میان ارز توافقی و بازار آزاد نمی‌توان انتظار داشت شرکت‌های صادراتی تمامی ارز حاصل از صادرات خود را به صورت توافقی عرضه کنند و این جریان تا یکی شدن این دو قیمت ادامه خواهد داشت.»
گزارش‌های بیشتر را در صفحه بازار سرمایه بخوانید.
نظرات