فیلم لحظه فرود آمدن ماهنورد هندی روی سطح کره ماه

فیلم جدیدی که از «چاندرایان-۳»(Chandrayaan-۳) منتشر شده است، نشان می‌دهد که ماه‌نورد هندی تنها یک روز پس از رسیدن به قطب جنوب ماه، کاوش در سطح ماه را آغاز می‌کند.

چاندرایان-۳ که روز ۲۳ اوت در قطب جنوب ماه فرود آمد، از یک فرودگر چهارچرخ ثابت و یک ماه‌نورد کوچک‌تر تشکیل شده است. در این ویدئوی جدید، ماه‌نورد را می‌بینیم که از سطح شیب‌دار فرودگر پایین می‌رود و پرسه زدن در زمین غبارآلود را آغاز می‌کند و آثاری را از خود به جا می‌گذارد. چاندرایان-۳ پس از فرود آمدن، اولین عکس از سطح ماه و چهار عکس شگفت‌انگیز از ماه را نیز منتشر کرد.

اگرچه «سازمان تحقیقات فضایی هند»(ISRO) هنوز مکان دقیق فرود چاندرایان-۳ را تایید نکرده است اما تصور می‌شود که این همان محل فرود مورد نظر ماموریت چاندرایان-۲ در سال ۲۰۱۹ باشد. این منطقه بین دهانه‌های جنوبی «منزینوس»(Manzinus) و «سیمپلیوس»(Simpelius) واقع شده است.

سازمان تحقیقات فضایی هند تأیید کرده که مأموریت تاریخ‌ساز آن به طور کامل برنامه‌ریزی شده است و سیستم‌ها همان طور که باید کار کنند، پیش می‌روند. سازمان تحقیقات فضایی هند در ایکس(توییتر سابق) نوشت: همه فعالیت‌ها طبق برنامه پیش می‌روند و همه سیستم‌ها عادی هستند. عملیات حرکت ماه‌نورد آغاز شده است.

دو نمونه از تجهیزات علمی در ماه‌نورد «پراگیان»(Pragyan) و سه نمونه در کاوشگر «ویکرام»(Vikram) وجود دارند و همه آنها به طور متوالی روشن شده‌اند. آنها ترکیب جوی و معدنی ماه، از جمله تکه‌های یخ آب را که در جنوب منطقه قمری رایج هستند، مطالعه خواهند کرد. تجهیزات علمی تقریبا برای یک روز قمری یا ۱۴ روز زمینی فعال خواهند بود که یک مأموریت نسبتا کوتاه است.

«سریدهارا سومانات»(Sreedhara Somanath) رئیس سازمان تحقیقات فضایی هند اعتراف کرد که مشکلات زیادی مانند گردوغبار و دمای سرد در سطح ماه وجود دارند که می‌توانند بر قطعات متحرک ماه‌نورد در طول دوره ۱۴ روزه تاثیر بگذارند.

سومانات در مصاحبه با کانال تلویزیونی سی‌ان‌ان نیوز ۱۸ هند گفت: مکانیسم‌ها و وسایل متحرک ممکن است با گردوغبار ماه درگیر شوند. گردوغبار ماه می‌تواند به قطعات متحرک وارد شود و آنها را مسدود کند، یاتاقان‌های سیستم ممکن است کار نکنند و شاید موتورها از کار بیفتند. همه این اتفاقات، مشکلاتی را در آن مکانیسم‌ها ایجاد می‌کنند. پس باید صبر کنیم تا ببینیم چگونه پیش می‌رود. ما با این شرایط روبه‌رو خواهیم شد و به همین دلیل است که در حال کاوش هستیم. اگر همه چیز مشخص باشد، انجام دادن آن چه لذتی دارد؟

قطب جنوبی ماه هنوز برای بشر یک سرزمین ناشناخته است و دور از منطقه استوایی قرار دارد که هدف ماموریت‌های پیشین ماه مانند فرود «آپولو»(Apollo) در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بود. این منطقه نه تنها پر از دهانه‌های چشمگیر و گودال‌های عمیق است، بلکه دمای بسیار سردی دارد که به گفته ناسا، تا منفی ۲۴۶ درجه سلسیوس است و می‌تواند به سیستم‌های قدرت هر فضاپیما فشار وارد کند.

از سوی دیگر، چنین دماهایی به این معنی هستند که قطب جنوبی ماه دارای ذخایر آبی فراوان به صورت یخ منجمد است. به همین دلیل، این منطقه بسیار مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. منابع یخ آب که به عنوان «تله‌های سرد» شناخته می‌شوند، این پتانسیل را دارند که هزاران سال روی جرم‌های بدون هوا و بدون جو مانند ماه وجود داشته باشند. بنابراین، منابع یخ آب می‌توانند حیات میکروبی، آتشفشان‌های قمری، مواد پرتاب‌شده توسط دنباله‌دارها و سیارک‌ها یا منشا اقیانوس‌های سابق را پشتیبانی کنند. آنها حتی می‌توانند منبع آب مورد نیاز هر پایگاه انسانی آینده روی ماه را چه برای آشامیدن و چه برای آبیاری محصولات کشاورزی فراهم کنند.

چاندرایان-۳ بیش از یک ماه پیش، زمین را با یک موشک از «مرکز فضایی ساتیش داوان»(SDSC) در شمال کلان‌شهر چنای ترک کرد. رسیدن فضاپیمای هند به ماه، بسیار بیشتر از مأموریت‌های آپولو زمان برد که در عرض چند روز به ماه رسیدند زیرا هند از موشک‌های بسیار کم‌قدرت استفاده می‌کند. این بدان معنا بود که چاندرایان-۳ پس از پرتاب باید چندین بار به دور زمین بچرخد تا پیش از آغاز مسیر یک‌ماهه خود در ماه، سرعت خود را افزایش دهد. چاندرایان-۳ بیش از دو هفته پیش از فرود موفقیت‌آمیز روز چهارشنبه خود، در مدار ماه بود.

«نارندرا مودی»(Narendra Modi) نخست‌وزیر هند، این روز تاریخ‌ساز برای بخش فضایی کشورش را ستایش کرد و افزود که هند اکنون روی ماه است.

هند برنامه هوافضایی نسبتا کم‌هزینه‌ای دارد اما از زمانی که برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ کاوشگر چاندرایان-۱ را به دور ماه فرستاد، بسیار پیشرفت کرده است.

جدیدترین ماموریت با قیمت ۷۴.۶ میلیون دلار انجام شده‌اند که بسیار کمتر از هزینه سایر کشورها است و یک گواهی مبنی بر مهندسی فضایی مقرون‌به‌صرفه هند به شمار می‌رود. کارشناسان می‌گویند هند می‌تواند با کپی کردن و تطبیق دادن فناوری فضایی موجود و به لطف فراوانی مهندسان ماهر که کسری از دستمزد همتایان خارجی خود را دریافت می‌کنند، هزینه‌ها را پایین نگه دارد.

در سال ۲۰۱۴، هند به اولین کشور آسیایی تبدیل شد که یک ماهواره را در مدار مریخ قرار داد و قرار است تا سال آینده یک ماموریت سرنشین‌دار سه‌روزه را به مدار زمین بفرستد.

همچنین، هند با «آژانس فضایی ژاپن»(JAXA) روی ماموریت چاندرایان-۴ کار می‌کند که قرار است در جنوب ماه فرود بیاید اما طول عمر بسیار بیشتری دارد. پرتاب چاندرایان-۴ به طور آزمایشی برای سال ۲۰۲۵ یا ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده است.

منبع: ایسنا