سعید لطفی، دبیر اتحادیه مشاوران املاک تهران، در گفت‌وگو با«تجارت‌نیوز» تاکید کرد:
اتحادیه املاک موافق «نظارت» بر پلتفرم های عرضه مسکن است نه «انسداد» آنها!
روز گذشته بود که صحبت‌های مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن درباره آگهی‌های ملک در پلتفرم‌های آنلاین، بار دیگر باعث ایجاد التهاب در این عرصه شد. ابوالفضل نوروزی پلتفرم‌ها را تهدید کرده است که اگر احراز هویت مالک و کد پستی ملک برای آگهی‌دهندگان انجام نشود، این سکوهای آنلاین مسدود خواهند شد. اما واکنش کارشناسان و پلتفرم‌های آنلاین به این ماجرا چه بوده است؟
به گزرش تجارت‌نیوز، هر سال با نزدیک شدن فصل اجاره، دولت انگشت اتهام خود را به سمت مشاوران املاک و پلتفرم‌های آنلاین می‌گیرد.
امسال هم این رویه تکرار شده و ابوالفضل نوروزی، مدیر کل دفتر اقتصاد مسکن، با اشاره به انتشار آگهی املاک در سکوهای دیوار و شیپور، به تسنیم گفته است: «با توجه به مصوبه شورای عالی مسکن برای انتشار آگهی در سکوهای اینترنتی باید احراز هویت مالک و کد پستی انجام شود.»
او با تاکید بر اینکه املاکی که قرار است آگهی شوند باید در سامانه املاک و اسکان ثبت شده باشند تاکید کرده است: «اگر سکوها تا هفته آینده این بخش وب‌سرویس را انجام ندهند، بخش املاک آنها با مجوز شورای امنیت و دستگاه‌های امنیتی مسدود خواهد شد.»
این اولتیماتوم وزارت راه و شهرسازی واکنش‌های متعددی را از سوی سکوهای آنلاین و افراد مرتبط با این حوزه برانگیخته است.
نظارت روی پلتفرم‌ها از کلاهبرداری جلوگیری می‌کند
سعید لطفی، دبیر اتحادیه مشاوران املاک، دراین‌باره بیشتر موافق اعمال نظارت است تا انسداد پلتفرم‌ها. او درباره اعمال نظارت بیشتر بر پلتفرم‌های آنلاین به تجارت‌نیوز گفته است: «اگر روی پلتفرم‌های آنلاین نظارت صورت بگیرد و احراز مالکیت انجام شود، از بسیاری کلاهبرداری‌ها و مشکلاتی که برای مردم ایجاد شده جلوگیری می‌شود.»
او ادامه داده است: «امید می‌رود این نظارت روی قیمت‌گذاری هم انجام شود. مثلاً یک اپلیکیشن در سال گذشته سه بار افزایش قیمت داشته است، بدون اینکه هیچ نهاد نظارتی‌ای از آنها بازخواستی کند.»
لطفی در این باره بیان کرده: «چطور این امکان وجود دارد که دولت به بخش مسکن ورود می‌کند و به اسم ساماندهی، نظارت انجام می‌دهد؟ برای کنترل قیمت مسکن به این سامانه‌ها نیز باید ورود شود و دولت ببیند قیمت‌گذاری این سکوهای آنلاین از کجا نشأت می‌گیرد و چرا یک اپلیکیشن باید سه بار در سال گذشته افزایش قیمت اعمال کند؟»
او درباره «نظارت» بر سکوهای آنلاین و تاثیر آن بر مشاوران املاک توضیح داد: «با این فرایند خللی در کار مشاوران املاک ایجاد نمی‌شود و ما هم از این فرایند استقبال می‌کنیم.»
موانع به‌زودی رفع می‌شوند
حمیدرضا پاکروان، مدیرعامل و عضو هیات‌‌مدیره شیپور، منشاء اولتیماتوم و تنش‌ها را نبود هماهنگی و جا ماندن از زمان‌بندی برنامه‌ریزی‌شده دانسته است. او دراین‌باره به تجارت‌نیوز گفته است: «اعمال برخی از تغییرات برای کسب رضایت مسئولان مانعی نداشته است. سختی کار در بخش اجرایی و پیاده‌سازی آن در نسخه‌ها یا ورژن‌های مختلف این برنامه بوده است. البته رضایت تقریبی از مسئولان مربوطه حاصل شده و موانع به‌زودی رفع خواهند شد.»
مدیرعامل شیپور تاکید کرده است: «سختی ماجرا اما در جلب رضایت طرفین، اجرا کردن آن به واسطه شرایط فنی و تکنیکی موجود است. تعدد ورژن‌ها و یکدست نبودن نسخه‌هایی که کاربران در حال استفاده از آنها هستند چالش اصلی به شمار می‌رود.»
مدیرعامل شیپور معتقد است در زمان‌های مشخصی از سال، با توجه به شرایط بازار، فشارهایی از سمت نهادهای مختلفی به پلتفرم‌های مذکور وارد می‌شود. در زمان‌هایی مثل فروردین و اردیبهشت و اواخر سال، به علت فشارهای عرضه و تقاضا که موجب بی‌تعادلی در این دو سمت می‌شود، بازار اندکی به سمت تشنج می‌رود.
البته پاکروان اطلاع‌رسانی کامل به اتحادیه املاک و آژانس‌های املاک را لازم و ضروری دانسته است.
پاسخ دیوار به وزارت راه و شهرسازی: به جای تهدید به تعهدات خود عمل کنید
همان‌طور که پیشتر ذکر شد، دیوار نیز یکی از سکوهای آنلاینی است که این چند روز از سوی وزارت راه و شهرسازی تحت فشار قرار گرفته است. اشکان آرمندهی، مدیرعامل این پلتفرم، درباره اظهارات اخیر وزارت راه و شهرسازی بیانیه‌ای در تجارت‌نیوز منتشر کرده است که در ادامه می‌خوانید.
«در جلسه‌ای که ۱۱ شهریور ۱۴۰۲ با حضور وزیر محترم ارتباطات برگزار شد، برای پلتفرم‌ها این تعهد، ایجاد درگاه اتصال به سامانه املاک و اسکان، تعیین شد و ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن به تعهد خود عمل کردیم.
در همین جلسه برای وزارت راه و شهرسازی هم تعهداتی تعیین شد که تاکنون به آن عمل نشده است. از جمله تعهدات وزارتخانه این بود که اگر شخصی غیر از مالک، قصد آگهی ملکی را داشت تنها در صورتی مجاز به انتشار آگهی است که کد ملی و شماره موبایل مالک را هنگام ثبت آگهی در سکو وارد کند و پس از تایید مالک اجازه انتشار آگهی داده شود.
پیاده‌سازی این موضوع از وظایف وزارت راه و شهرسازی است ولی تاکنون برای مشخص کردن این فرایند هیچ اقدامی نشده است. تعجب می‌کنم از موضع دوستان وزارت راه و شهرسازی که صرفاً روی مساله مسدودسازی تاکید می‌کنند. ما هفت ماه است به تعهدات خود عمل کرده‌ایم و هر کاربری در فرایند ثبت آگهی ملک هم می‌تواند درگاه اتصال به سامانه املاک و اسکان را ببیند.»
سامانه املاک و اسکان ایراد فنی دارد
مدیرعامل دیوار همچنین با اشاره به ایرادات فنی وب‌سرویس سامانه املاک و اسکان نیز گفته است: «ما در بهمن ۱۴۰۲ و پس از گذشت چهار ماه از اضافه شدن درگاه این سامانه به دیوار، بعد از جلساتی که با مسئولان وزارت راه داشتیم، طی نامه‌ای به رئیس کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال، تعدادی از ایرادات سامانه را اعلام کرده و درخواست اصلاح آنها را داشته‌ایم.»
او ادامه داده است: «تاخیر در پاسخگویی، نرخ پایین تایید به درخواست‌های ارسالی (تنها ۱۰ درصد)، معیارهای اشتباه برای احراز هویت از جمله ایرادات این سامانه است، اما تاکنون اقدامی برای حل این مسائل انجام نشده است.»
آرمندهی تاکید کرده است: «ما برای احراز هویت کاربران آگهی‌گذار ملک، در تاریخ ۱۰ آذر ۱۴۰۲ یک سامانه دیگر به اسم ونیفای را نیز فعال کرده‌ایم. جلوگیری از انتشار آگهی‌های غیرواقعی از اهداف و برنامه‌های اصلی ما در دیوار است و از هر اقدامی که در زمینه رسیدن به این هدف موثر باشد استقبال کرده و برای اجرای آن آماده همکاری و تعامل هستیم.»
انتشار آگهی‌های جعلی مسکن در پلتفرم‌های آنلاین
در این راستا فرشید ایلاتی، کارشناس حوزه مسکن، در گفت‌وگو با مهر اظهار کرده است: «عده‌ای از دلالان و سودجویان در این پلتفرم‌ها اقدام به انتشار آگهی‌های جعلی مسکن می‌کردند. این روند به‌صورت گسترده و با هماهنگی دلالان برای قیمت‌سازی انجام می‌شود؛ بعد از این اگر املاکی می‌خواهد در این پلتفرم‌های خانه‌یاب تبلیغ شود، ابتدا باید در سامانه املاک و اسکان باشد تا مشخصات و هویت مالک تایید شود.»
این کارشناس مسکن در ادامه تاکید کرده است: «از اردیبهشت سال گذشته که سامانه املاک و اسکان به طور جدی روی کار آمد و دستورالعمل ثبت آگهی به متولیان املاکی‌ها و پلتفرم‌ها ارسال شد، آنها به این قوانین توجهی نداشتند و هم‌اکنون پس‌از یک سال قرار است دو پلتفرم «دیوار» و «شیپور» مسدود شود تا روند آگهی‌های خود را اصلاح کنند و دوباره به فعالیت ادامه دهند.»
او گفته است: «سکوهای آگهی مسکن این دو پلتفرم تا هفته آینده با مجوز شورای امنیت و دستگاه‌های امنیتی از دسترس خارج می‌شوند.»
اتحادیه مشاوران املاک پیش از این اعلام کرده بود می‌تواند وظیفه نظارت بر آگهی‌های آنلاین مسکن را بر عهده بگیرد. اعضای اتحادیه می‌گویند بارها این پیشنهاد به دولت داده شده، اما تاکنون در این باره پاسخی دریافت نکرده‌اند.
کارشناسان معتقدند در کنار تمام معایبی که ذکر شد، سکوهای آنلاین طی سال‌های گذشته نقش‌های مثبتی در حوزه املاک ایفا کرده‌اند.
برای مثال، پلتفرم شیپور و دیوار باعث شده‌اند متقاضیان خرید ملک بتوانند با حذف واسطه‌ها به قیمت‌های شفاف‌تر و دقیق‌تر دسترسی پیدا کنند. همچنین مردم می‌توانند با جست‌وجو در این پلتفرم‌ها به آگهی‌های سراسر شهر خود یا کل کشور دسترسی داشته باشند؛ موقعیتی که در حالت سنتی روزها به طول می‌انجامد.
انسداد این پلتفرم‌ها می‌تواند همه محاسن آن را از جامعه سلب کند، این اقدام همچنین به معنای مختل کردن کسب‌وکارهایی نوپاست که تاکنون با مشکلات متعددی دست‌وپنجه کرده‌اند و امروزه نیز موانع بسیاری سر راه آنها قرار دارد.
گزارش‌های بیشتر را در صفحه مسکن تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات