نرخ بیکاری یک گام تا دورقمی شدن/ سرانجام وعده ایجاد یک میلیون شغل چه شد؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، دولت سیزدهم که از تک‌رقمی شدن نرخ بیکاری به‌عنوان یک دستاورد در کارنامه اقتصادی خود نام می‌برد و از آن خرسند بود، حالا به نظر می‌رسد که به مانند تجربه تلخ تورم باید نسبت به سرنوشت این شاخص اقتصادی هم در سال گذشته ابراز ناراحتی کند.

اما انتشار گزارش مرکز آمار از نرخ بیکاری در زمستان، یک حاشیه دیگر هم داشت و باعث شد برخی به زبان طعنه و کنایه دولت را به زیر سوال ببرند. موضوع به وعده ایجاد یک میلیون شغل در سال مربوط می‌شود. مرکز آمار اعلام کرده است که نرخ بیکاری با افزایش 1.5 درصدی در زمستان نسبت به فصل پاییز، به 9.7 درصد رسیده و در عین حال در مقایسه با زمستان 1400 هم افزایش 3/0 درصدی داشته است. این در حالیست که در دولت سیزدهم در پاییز سال گذشته بارها از کاهش 0.7 درصدی نرخ بیکاری اعلام رضایت و آن را یک موفقیت دانسته بود.

در واکنش به انتشار این آمار، عبدالناصر همتی- رئیس بانک مرکزی در دولت روحانی- با بررسی آمار منتشر شده، در توئیتی اعلام کرده که این آمار نشانگر این مطلب است که در واقع به جای ایجاد یک میلیون شغل وعده داده شده برای یک‌سال، صرفا 26 درصد آن محقق شده است، یعنی 263 هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه شده که کمتر از افراد جویای کار جدید محسوب می‌شود.

در ادامه به بررسی نتايج طرح آمارگيري نيروي‌كار زمستان ١٤٠١ می‌پردازیم.

کدام بخش بیشترین سهم از اشتغال را دارد؟

در زمستان سال گذشته، بخش خدمات بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است؛ 53.7 درصدی. بخش صنعت با 33.2 درصد و بخش کشاورزی با 13.0 درصد در مراتب بعدی جای می‌گیرند.

سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل چقدر است؟

در زمستانی که گذشت، سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان 27.4 درصد بوده است. این سهم در بین زنان در مقایسه با مردان و البته در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی با رقم بالاتری به ثبت رسیده است. گزارش مرکز آمار همچنین حکایت از این دارد که سهم فارغ‌التحصیلان نسبت به فصل مشابه سال قبل افزایش 0.8 درصدی داشته است.

افزایش 0.1 درصدی مشارکت اقتصادی

گزارش مرکز از مشارکت اقتصادی چه می‌گوید؟ مشارکت اقتصادی جمعیت 15 ساله و بیشتر در مدت مشابه سال قبل، با افزایش 40.5 درصدی همراه بوده است؛ این یعنی یک افزایش 0.1 درصدی.

نرخ بیکاری رده‌های سنی مختلف

جزئیات گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار همچنین جمعیت شاغلان در رده‌های سنی مختلف را جمعيت شاغلان ١٥ ساله و بيشتر در اين فصل ٢٣ ميليون و ٤٣٦ هزار نفر بوده كه نسبت به فصل مشابه سال قبل ٢٦٣ هزار نفر افزایش داشته است.

آنطور که در این گزارش آمده است: نرخ بيكاري جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله حاكي از آن است كه ٢٤,٢ درصد از فعالان اين گروه سني در زمستان ١٤٠١ بيكار بوده‌اند. بررسي تغييرات فصلي نرخ بيكاري اين افراد نشان مي‌دهد، اين نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان ١٤٠٠) ١.١ درصد افزایش يافته است.

بررسي نرخ بيكاري گروه سني ١٨ تا ٣٥ ساله نیز نشان می‌دهد كه در زمستان ١٤٠١، ١٧,٤ درصد از جمعيت فعال اين گروه سني بيكار بوده‌اند. این در حالی است که تغييرات فصلي نرخ بيكاري این افراد نشان مي‌دهد اين نرخ نسبت به زمستان ١٤٠٠، به ميزان ٠.٨ درصد افزایش يافته است.

9.5 درصد از جمعیت شاغل، اشتغال ناقص داشتند

همچنین، بررسي سهم جمعيت ١٥ ساله و بيشتر داراي اشتغال ناقص نشان می‌دهد كه در زمستان ١٤٠١، ٩,٥ درصد جمعيت شاغل،‌ به دلايل اقتصادي (فصل غيركاري، ركود كاري، پيدا نكردن كار با ساعت بيشتر و…) کمتر از ٤٤ ساعت در هفته كار كرده و آماده براي انجام كار اضافي بوده‌اند. اين در حالي است كه ٣٥.٦ درصد از شاغلين ١٥ ساله و بیشتر، ٤٩ ساعت و بیشتر در هفته كار كرده‌اند.

کردستان؛ در صدر بیکارترین استان‌ها

بررسی نرخ بیکاری استان‌ها هم از نرخ بیکاری دورقمی در 12 استان در یک سال گذشته حکایت دارد. نرخ بیکاری در زمستان سال قبل نسبت به سال 1400، استان‌های آذربايجان غربی، اردبيل، البرز، چهارمحال‌وبختياری، وزستان، سيستان و بلوچستان، كردستان، كرمانشاه، گيلان، لرستان، هرمزگان و همدان دورقمی بوده است. نرخ بیکاری در استان کردستان رشد 3.8 درصدی داشته و از 16.7 درصد به 20.5 درصد رسیده است. بدین ترتیب این استان در صدر استان‌ها به لحاظ رقم بیکاری قرار گرفته است. استان‌های همدان، استان سيستان و بلوچستان و گلستان در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.

بر اساس این گزارش، از آنجایی‌که وعده ایجاد یک میلیون شغل در پایان سال قبل محقق نشد و از طرفی دیگر نرخ بیکاری در آستانه دورقمی شدن قرار گرفت، کارشناسان توجه دولت را به جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در سال جاری جلب می‌کنند.