سرمنشا اختلاس پتروشیمی / تخت گاز اسپانسرها در صداوسیما

اختلاس بزرگ پتروشیمی و نام مرجان شیخ‌الاسلامی ، کلیدواژه‌هایی هستند که شاید طی یکی دو روز گذشته بیشترین میزان جستجو در اینترنت را به خود اختصاص داده‌اند. مطبوعات امروز قریب به اتفاق هر کدام از زاویه دید خود به بررسی این اتفاق پرداخته‌اند.

به گزارش تجارت‌نیوز، روزنامه ایران با تیتر « فساد کاسبان تحریم » روایت می‌کند که این فساد در سال‌های 90 و 91 بابت دور زدن تحریم‌های آن زمان رخ داده است.

روزنامه ایران رقم واقعی اختلاس پتروشیمی را 6 میلیارد و 656 میلیون یورو نام برده و عنوان می‌کند که متهمان باید ارز حاصل از مواد پتروشیمی را به سیستم اقتصادی کشور تزریق می‌کردند.

این روزنامه به نقل از نماینده دادستان، عمده تخلفات مدیران شرکت بازرگانی پتروشیمی را تسویه دیرهنگام مطالبات شرکت‌های غیر زیرگروه، عدم شفافیت و تداخلات مالی، عدم پرداخت به‌موقع و مطالبات ریالی شرکت هلدینگ خلیج فارس اعلام کرده است.

روزنامه ابتکار نیز با تیتر « پایان سلاطین پتروشیمی » از این اتفاق یاد کرده و روایت می‌کند که مرجان شیخ‌الاسلامی متهم به اخلال در نظام اقتصادی کشور به مبلغ 6.6 میلیارد یورو و تحصیل مال نامشروع شده است.

ابتکار در تحلیل خود می‌نویسد: متهمان با دریافت پول‌های کلان با ادعای دور زدن تحریم‌ها اقدام به تاسیس شرکت‌هایی در خارج از مرزهای ایران می‌کردند. با توجه به این مسائل، پرسش‌های بی‌شماری در خصوص این‌گونه پرونده‌ها به وجود می‌آید. چگونه در یک اقتصاد، فعالان اقتصادی به‌راحتی می‌‌توانند به بهانه دور زدن تحریم‌ها و بازگرداندن سود حاصل از فعالیت‌هایشان به درون کشور، چنین مبالغی را روانه حساب‌های شخصی‌ خودشان کنند؟

آلبرت بغازیان، اقتصاددان در این زمینه به ابتکار می‌گوید: من در خصوص چنین پرونده‌هایی معتقدم کسانی هستند که برای دور زدن تحریم‌ها محموله‌های پتروشیمی و یا هر منبع دیگری را در اختیار افراد خاصی قرار می‌دهند تا بتوانند به فعالیت‌های اقتصادی‌شان ادامه دهند، همان افراد بعد از اینکه به ارز حاصل از فروش منابع دست پیدا کردند، با وجود مبالغ بالا طمع می‌کنند و سرمایه را به درون کشور باز نمی‌گردانند. در جریان داستان‌هایی از قبیل فساد در پتروشیمی، مسئولانی که اجازه و فرصت این کار را به این افراد می‌دهند باید بازخواست شوند.

اما روزنامه خراسان نیز در گزارش امروز خود به « اعتراف بانک مرکزی به ناکارآمدی ارز 4200 تومانی » پرداخته است. لازم به ذکر است که به دنبال نوسانات ارزی و تلاطمات اقتصادی، بانک مرکزی با اختصاص میلیاردها دلار ارز یارانه‌ای 4200 تومانی برای تامین کالاهای اساسی به دنبال کنترل تورم بود که نه تنها به هدف خود نرسد، بلکه عملا موجب گسترش رانت ارزی و فساد شد.

خراسان به سخنان همتی در مورد ناکارآمد بودن سیاست ارز 4200 تومانی اشاره می‌کند و به نقل از وی می‌نویسد: موانع و اشکالات سیستم توزیع، موجب شده به‌رغم تاثیر اولیه ارز 4200 تومانی کالاهای اساسی در کنترل تاثیر شوک طرف عرضه، معایب آن به تدریج آشکار و با افزایش قیمت آن ها در بازار، ضمن ایجاد رانت، موجب افزایش سطح عمومی قیمت‌ها شود.

خراسان به نقل از همتی ادامه می‌دهد: در واقع اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی به علت طبیعت بازار در اقتصاد و ضعف سیستم توزیع و نظارت، نتوانسته در میان‌مدت از افزایش قیمت آن‌ها جلوگیری کند، بنابراین در بیشتر موارد یارانه از مصرف‌کننده فاصله گرفته و نصیب واسطه‌ها شده است. بانک مرکزی با جدیت دنبال آسیب‌شناسی این موضوع است و با ارائه گزارش‌های لازم، آن را پیگیری می‌کند.

این روزنامه در ادامه تحلیل می‌کند که سیاست اختصاص ارز 4200 تومانی که در ابتدای سال جاری گرفته شد، در ابتدا مخالفی نداشت. اما بعد از مشخص شدن ناکارآمدی این سیاست، اکنون حتی در بدنه دولت نیز کسی حاضر نیست مسئولیت این سیاست را بر عهده بگیرد.

خراسان در انتها تحلیل می‌کند هم اینک اذعان رئیس کل بانک مرکزی به اشکالات نظام توزیع برای پیاده‌سازی سیاست‌های حمایتی ارزی و نیز تلاش برای آسیب‌شناسی این موضوع، سخن صریح نسبتا جدیدی از درون دولت است که هر چند دیر ابراز شده، اما امیدواری برای اصلاح سیاست‌های پراشتباه حمایتی امسال را افزایش می‌دهد.

روزنامه جوان نیز در گزارشی با عنوان « اسپانسرها دارند تلویزیون را می‌خورند » این‌گونه انتقاد خود را از نقش اسپانسرها در رسانه ملی مطرح کرده که دیر نیست که روی یقه کت حیاتی، دیرپا‌ترین گوینده با پرستیژ اخبار رسانه ملی هم برند یک اسپانسر نصب شود. این چنین تلویزیونی دیگر دانشگاه نیست، فروشگاه است.

این روزنامه به نقل از معاون سیمای رسانه ملی می‌نویسد: اسپانسر‌ها به عنوان بازیگران اصلی میدان، گرفتاری زیادی برای ما ایجاد کرده‌اند و به هر میزان حضورشان بیشتر شود، کار غیرحرفه‌ای‌تر می‌شود.

جوان به نقل از معاون سیمای رسانه ملی ادامه می‌دهد: متاسفانه حمایت‌هایی که دولت باید از نظر بودجه‌ای بکند، بسیار ضعیف است و به نیمی از بودجه ما پاسخ نمی‌دهد، پس ما مجبوریم نیمی از بودجه خود را از منابع غیردولتی به دست بیاوریم. به نظر ما دولت و مجلس باید در یک جلسه بنشینند و با ما تصمیم‌گیری کنند و اگر این اتفاق نیفتد، بحث مداخله اسپانسر‌ها بیشتر خواهد شد.