ایران در یک قدمی لیست سیاه FATF / آخرین وضعیت ایران پیش از اجلاس FATF

اجلاسFATF قرار است امروز با حضور بیش از 800 نماینده از 205 کشور مختلف در پاریس برگزار شود. از جمله محورهای این اجلاس شش روزه، ارزیابی اقدامات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم ایران و سه کشور دیگر است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، تاکنون گروه اقدام ویژه مالی، چندین بار برای تصویب لوایح چهارگانه FATF به ایران فرصت داده و این آخرین مهلت ایران برای روشن کردن وضعیت این لوایح است.

اگر ایران این فرصت را از دست بدهد، به‌طور خودکار وارد لیست سیاه FATF می‌شود. در چنین شرایطی، اختلافات درباره تصویب این لوایح چهارگانه ادامه خواهد داشت و ورود ایران به این گروه همچنان دشوارتر می‌شود.

در آستانه نشست گروه ویژه اقدام مالی در پاریس و تصمیمات احتمالی این گروه علیه ایران، مقامات مسئول در مجلس و شورای نگهبان هنوز در مورد مزایا و معایب پیوستن به این سازمان، به توافق نرسیده‌اند.

شهاب‌الدین بی‌مقدار، سیاستمدار اصلاح‌طلب و نماینده مجلس، هفته گذشته در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفته است: امروز در کشور کم تحریم نداریم؛ اما یک خودتحریمی هم خودمان با عدم پیوستن به FATF ایجاد و با رد لوایح چهارگانه خود را از تجارت جهانی منع خواهیم کرد.

او همچنین در این مصاحبه گفته است: مجمع تشخیص مصلحت نظام یک سال فرصت داشت تا درباره FATF تصمیم بگیرد؛ اما این کار را انجام نداد. امروز هم عنوان می‌کنند که وقت تمام شده است و نظر شورای نگهبان با توجه به قانون باید اجرایی شود. اگر نظر شورای نگهبان ملاک باشد، ما اواخر بهمن ماه در لیست سیاه قرار خواهیم گرفت. زمانی‌که این اتفاق بیفتد، بانک‎های ما فلج خواهند شد و ایرانی‌هایی که در تمام نقاط دنیا کار می‌کنند با موانع اقتصادی مواجه خواهند شد. آنها زیر ذره‌بین خواهند رفت و برای هر حرکتی باید توضیح بدهند.

عدم تصویب FATF چه پیامدهایی برای ایران دارد؟

در سال 1989، کارگروه اقدام مالی (FATF) با هدف تعیین استانداردها و ترویج اجرای موثر اقداماتی قانونی، نظارتی و عملیاتی برای مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریسم و دیگر تهدیدها علیه یکپارچگی سیستم مالی بین‌المللی تاسیس شد.

این استانداردها تحت عنوان توصیه‌ها و دستورالعمل‌های لازم با هدف مبارزه با جرایم مالی تدوین می‌شوند و تمامی کشورها ملزم به رعایت آن هستند. عدم رعایت این الزامات منجر به محدودیت‌هایی جدی می‌شود که در نهایت اختلال سیستم بانکی و تعاملات مالی کشور متخلف را به‌دنبال دارد.

ایران اولین بار در سال 2009 در لیست سیاه FATF قرار گرفت و پس از آن جریان ورود سرمایه‌گذاری به این کشور دشوار و همکاری‌های اقتصادی محدود شد.

در سال 2015 و پس از امضای توافق هسته‌ای موسوم به برجام، این وضعیت به حالت تعلیق درآمد.

حالا اگر در نشستی که در پاریس برگزار خواهد شد، ایران لوایح چهارگانه را نپذیرد، این کشور بار دیگر در لیست سیاه قرار خواهد گرفت.

کشورهای همسایه ایران، عربستان سعودی، عراق، سوریه و لبنان پیش‌تر لوایح این سازمان بین‌المللی را پذیرفته و تصویب کرده‌اند. عدم الحاق به کنوانسیون‌های FATF و قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه، به‌معنای محدودتر شدن همکاری‌های اقتصادی و جریان ورود سرمایه‌گذاری به این کشور است.

مشکلات انتقال پول حتی به بخش ورزش ایران هم رسیده؛ تا جایی که چند هفته پیش، پس از مسدود شدن حساب بانکی سرمربی‌ ایتالیایی تیم استقلال، آندره‌آ استراماچونی، او این باشگاه را ترک کرد.

هیچ‌کس نمی‎‌تواند اقتصاد ایران را نجات دهد

داود سوری، اقتصاددان، درباره پیامدهای قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه FATF به روزنامه شهروند گفته است: حضور در لیست سیاه FATF، آثار مخربی بر روی وضعیت اقتصادی کشور خواهد گذاشت. آنچه واضح است این است که هر کشوری در صورتی که نتواند مبادلات بین‌المللی خود را پیش ببرد و در بحث انتقال پول و مبادلات تجاری مشکل پیدا کند با دردسرهای زیادی روبرو می‌شود. وقتی مبادلات تجاری با سایر کشورهای دنیا انجام نشود یا اینکه با هزینه‌های زیاد اتفاق بیفتد، گرانی و مشکلات معیشتی پیش می‌آید و هزینه چنین اتفاقی هم به مردم تحمیل می‌شود و در نهایت آنها هستند که باید تاوان مشکلات اقتصادی را بپردازند.

او همچنین گفته است: روابط دوستانه ایران با چین، روسیه و کشورهای اوراسیا نمی‌تواند اقتصاد ایران را بدون پیوستن به FATF نجات دهند. تمام کشورهایی که هنوز رابطه خوبی به آنها داریم، FATF را پذیرفته‌اند. ضمن اینکه، این بحث کاملا اقتصادی است و نباید نگاه سیاسی به آن داشت. بانک‌های این کشورها با پذیرفتن FATF، وارد نظام بانکی بین‌المللی شده‌اند و زمانی‌که ایران در لیست سیاه قرار بگیرد، نمی‌توانند مراوده و معامله‌ای با ما داشته باشند.

این اقتصاددان در بخش دیگری از سخنان خود افزوده است: نظام بانکی بین‌المللی با دقت تمام مراودات این بانک‌ها را رصد می‌کند و به آنها اجازه نمی‌دهد با ایران مبادلات تجاری داشته باشند. بنابراین حتی کشورهایی هم که رابطه خوبی با ما دارند، نمی‌توانند معاملات اقتصادی با ایران داشته باشند؛ چون زیانی که بابت این کار نصیب‌شان می‌شود، بسیار بیشتر از سود رابطه با ایران است. بنابراین تمام مبادلات بانکی ایران یا انجام نمی‌شود یا به‌سختی و با هزینه بالا به سرانجام می‌رسد.

به‌گفته او، از سوی دیگر، اقتصاد ایران در حال حاضر، دچار تحریم است. پذیرفتن یا نپذیرفتن FATF فرقی برای ما ندارد. همین حالا هم کارهای بانکی ایران در سطح بین‌الملل به‌سختی انجام می‌شود. اما بالاخره روزی تحریم‌ها از بین می‌روند و آن وقت است که اگر زیرساخت‌های لازم را نداشته باشیم، نمی‎توانیم با دنیا ارتباط برقرار کنیم.

مسعود دانشمند، عضو سابق اتاق بازرگانی تهران هم در مصاحبه با روزنامه شهروند گفته است: ایران در شرایط فعلی هم با مشکلات زیادی برای مبادله کالا و روابط تجاری مواجه است. قرار گرفتن در لیست سیاه FATF این مشکلات را تشدید خواهد کرد. قیمت ارز بالا می‌رود و تورم افزایش خواهد یافت. در این صورت ایران برای پیش بردن کارهای تجاری خود باید هزینه‌های گزافی را متحمل شود و به کارهای حاشیه‌ای روی بیاورد که این مسائل هم کشور را تحت فشار قرار می‌دهد.