روایتی از جلسه تعیین دلار ۴۲۰۰ تومانی / نماینده پیشنهاددهنده‌ها چه کسی بود؟

«چقدر خوب بود اگر فایل صوتی این جلسه با توجه به اهمیت اظهار نظرها و اینکه بعید است نکته محرمانه‌ای داشته باشد انتشار عمومی پیدا می‌کرد.» این پاسخ مسعود نیلی، مشاور سابق رئیس جمهور در امور اقتصادی به روایت حسام‌الدین آشنا از جلسه توافق بر سر قیمت دلار 4200 تومانی بود. واکنش مسعود نیلی به حرف‌های جنجالی حسام‌الدین آشنا در اواسط آذر ماه در حالی بود که متن کامل سخنان آشنا و روایت او از این جلسه در کمتر رسانه‌ای دیده شده است.

اما آشنا دقیقا چه گفته است؟ به روایت مشاور رئیس جمهور در جلسه توافق دلار 4200 تومانی دقیقا چه اتفاقاتی افتاده است؟ در ادامه متن کامل سخنان آشنا در گفتگو با مجله اندیشه پویا را می‌خوانید:

*من روایت خودم را برای شما می‌گویم، بعد شما ببینید چه از آن می‌فهمید. رئیس‌جمهور اعلام کرد که می‌خواهیم در یک جلسه در مورد وضعیت نرخ ارز که بالا می‌رود بحث کنیم. قبل از آن جلسه، آقای جهانگیری جلسات متعددی برگزار کرده به وند و آن جلسه نهایی اساسا به درخواست آقای جهانگیری تشکیل شد. آقای جهانگیری در آن جلسه گزارشی از جلسات قبلی خودشان با تیم اقتصادی دولت و بیرون دولت ارائه کردند که خلاصه‌اش این سه نکته بود: یک، ما دیگر امکان این را که دلار را روی 3500 تومان نگهداریم، نداریم. دو، چاره‌ای نیست جز اینکه به سمت تک‌نرخی کردن ارز برویم. سه، غیرازاین نرخ، هر دلاری را که هست باید قاچاق تلقی کنیم. آقای روحانی در آن جلسه، به تک‌تک اعضای آن جلسه نگاه کرد و پرسید: این جمع‌بندی همه شماست؟ گفتند: بله. ایشان در آن جلسه گفتند من با این جمع‌بندی صددرصد مخالف هستم اما اگر همه شما موافق هستید و این را تنها راه نجات کشور می‌دانید، من به‌مثابه «اکل میته» با این پیشنهاد موافقت می‌کنم.

*آقای نیلی هم در آن جلسه بود، آقای نهاوندیان هم بود. ایشان (آقای نیلی) در تصمیم 4200 تومانی بودند، اصلا آن جماعت از جلسه خودشان آمدند و در این جلسه نشستند. البته نمایندگی آن جمع را آقای جهانگیری انجام داد و جمع‌بندی کل را ایشان گفت. افراد فرصت داشتند در آن جلسه حرف بزنند و حرف زدند. می‌توانستند مخالفت کنند ولی نکردند؛ بنابراین این پیشنهاد سه‌گانه بدون هیچ مخالفی تصویب شد. فقط یک مخالف داشت و آن رئیس‌جمهور بود. دلیل رئیس‌جمهور برای مخالفت هم این بود که ما هر وقت گفتیم تک‌نرخی، بازار ثانویه‌ای درست شد که قیمت را آن بازار تعیین می‌کرد و این دفعه اول نیست که این کار را می‌کنیم، بنابراین طرح شکست می‌خورد.

*بحث بعدی بر سر این بود که این ارز تک‌نرخی چه نرخی باشد؟ آقایان گفتند در جلسه کوچک‌تری درباره موضوع نرخ‌گذاری بحث کنیم. آقای رئیس‌جمهور گفت این را دیگر قبول نمی‌کنم، همین‌جا بحث کنید. همه آقایانی که بودند، باشند و همه بحث بکنید و حرف بزنید. برخی مقاومت کردند که می‌خواهیم در یک جلسه بسته حرف بزنیم که آقای روحانی هم مقاومت کرد و بحث باز شد.

*تقریبا بالای پانزده نفر بودند. یک نفر عدد 5500 تومان را پیشنهاد کرد و یک نفر دیگر 4500 تومان را. آقای روحانی فرمودند ما مطابق مصوبه مجلس دلار را تا 4100 هم می‌توانیم افزایش دهیم؛ یعنی در بودجه برای 3900 تومان به ما مجوز عادی دادند و تا 4100 را هم اجازه داریم که بالا ببریم. من تا 4100 را موافق هستم چون خلاف قانون هم عمل‌نکرده‌ایم. پس اختلاف سر 4100 و 4500 بود. چون اختلاف 5500 تومان را هیچ‌کس غیر از کسی که ارائه کرد قبول نکرد.

*نظر آقای رئیس‌جمهور بیشتر روی 3900 تومان بود اما بین 4100 و 4500، عدد 4200 تومان در آن جلسه مورد توافق قرار گرفت. بعد صحبت شد که چه کسی این را بگوید؟ رئیس بانک مرکزی بگوید؟ رئیس‌جمهور بگوید یا معاون اول؟ آقای جهانگیری گفتند من باید این را اعلام کنم. من بالای سر آقای جهانگیری رفتم و گفتم اگر شما این را اعلام کنید، باید همه حیثیت سیاسی خودتان را پای این کار بگذارید آقای جهانگیری. گفتم که اگر شما این را اعلام کنید، باید تا آخرش جوابگوی این تصمیم باشید. گفتم که آقای جهانگیری آیا شما این آمادگی را دارید؟ ایشان گفت من مسئولیت دارم و باید این کار را من انجام دهم.

*ایشان (آقای جهانگیری) مصاحبه کرد و در آن مصاحبه نرخ 4200 تومان را اعلام کرد، قاچاق بودن غیر آن را هم اعلام کرد. بلافاصله از آن جلسه بیرون آمد و این‌ها را اعلام کرد، این‌که ما برای همه برای مصارف ارز 4200 تومانی داریم. کلمه «همه مصارف» غلط بود نباید گفته می‌شد. ایشان باید می‌گفت برای همه‌ چیزهایی که مجوز می‌دهیم ارز 4200 تومان می‌دهیم، به‌هرحال، این شرح کل ماجراست.