وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: وقتی جامعه رانتی شد و پول های بادآورده از راه رسید، دیگر کارگر چه منزلتی می تواند در فرهنگ داشته باشد؟در چنین شرایطی تولید بی منزلت می شود.
علی ربیعی شامگاه دوشنبه در چهارمین روز از هفته کارگر در مراسم جشنواره کارگر ایرانی در جمع هنرمندان که در مجموعه تلاش برگزار شد، افزود: امروز در چارچوب هفته کارگر، با عنوان کارگر، فرهنگ، کرامت و نشاط اجتماعی نامگذاری شده است، درباره هر سه واژه ای که در کنار نام کارگر قرار داده شده، می توان نکات قابل توجهی ارائه کرد.
وی با اشاره به موضوع فرهنگ، اظهار داشت: نخستین نکته منزلت اجتماعی و فرهنگی کارگر است، متأسفانه جامعه ما این منزلت را رعایت نمی کند، دلیل اصلی رعایت نشدن منزلت کارگر نیز جایگاه آن در نظام تولید است، اگر جامعه ای تولید محور باشد، یعنی به قول امام راحل (ره)، حیات جامعه مدیون کارگر باشد، آنگاه همگان برای کارگر منزلت و جایگاه مهمی قائل می شوند.
ربیعی ادامه داد: اما موضوع بعدی درباره فرهنگ و کارگر یا بعبارتی فرهنگ کار است، این روزها درباره فرهنگ کار زیاد گفته شده است، نمی خواهم برخی مباحث را تکرار کنم اما ضروری است بدانیم که ذهنیت و نگرش مردم به کار تغییر یافته است، سختی کار، خلاقیت کار و همه ارزش های کار تضعیف شده اند.
وی تصریح کرد: نکته سومی که می خواهم بیان کنم به نظرم کلیدی ترین نکته و یکی از مهمترین مباحث است که می شود از نظر علمی، جامعه شناختی و اخلاقی درباره آن کتاب ها نوشت، یکی از بنیان های فرهنگ، اخلاق است و کار نیز با اخلاق ارتباط تنگاتنگی دارد.
به گفته ربیعی، جامعه شناسانی درباره این نکته تأمل کرده اند که اخلاق اجتماعی و بنیان های اخلاقی جامعه، از اخلاق حوزه کار به شدت تأثیر می پذیرد.
وی گفت: در صورتی که فروشنده ای درباره کالایی که می فروشد دروغ گفت، می تواند درباره هر چیز دیگری نیز دروغ بگوید. اگر استادی در تدریس دانشگاهی کم کاری کرد، می تواند هر کار دیگری نیز انجام دهد. اخلاق و بی اخلاقی، از فرایند کار آغاز می شود و به سایر عرصه های زندگی گسترش می یابد. هر انسان بیشترین ساعات زندگی اش را در عرصه کار سر می کند لذا اگر در این ساعات طولانی پایبند اخلاق بود، در بقیه زمان شبانه روز نیز دربند اخلاق خواهد بود.
ربیعی اظهار داشت: حالا اگر وضع گونه ای شد که بی اخلاقی، اعم از کم فروشی، کم کاری، دروغ گفتن، حلال و حرام کردن بخشی از کار شد، دیگر باید فاتحه اخلاق در جامعه را خواند. به نظر من، این نزدیکترین و بنیادی ترین ارتباط کار و اخلاق است.
وی توضیح داد: آن سخن امام(ره)که گفته اند حیات جامعه مدیون کارگر است را می شود از این زاویه هم نگاه کرد. اگر شرایط کار به گونه ای باشد که کارگر اخلاقی عمل کند و هر کس که کار می کند، اخلاق کار را رعایت کند، حیات اخلاقی جامعه نیز سالم تر می شود.
به گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بنابراین، وقتی شرایط کار خراب می شود و زمانی که کارگر تحت هر فشاری، می پذیرد و خودش را قانع می کند که اخلاق مدار کار نکند، جامعه زیان می کند و اخلاق اجتماعی به فنا می رود.
** کرامت کارگر
وی درباره کرامت کارگر نیز تصریح کرد: کرامت کارگر مقوله ای فرهنگی هم است و باید فرهنگ جامعه کرامت کارگر را به رسمیت بشناسد. اما اصلی ترین نکته در کرامت کارگر، اقتصادی و سازمان کار است، کرامت کارگر باید با پرداخت دستمزد کافی برای زندگی، بالا بردن قدرت خرید و تامین حال و آینده او تأمین شود. بی کرامت شدن از نیازمندی آغاز می شود. رشد اقتصادی و عدالتی که تامین کننده بی نیازی کارگر باشد، کرامت کارگر را تضمین می کند.
وی ادامه داد: اما کرامت برآمده از سازمان کار نیز هست. کارگر باید در کارگاه احترام داشته باشد، باید صدایش شنیده شود، زن یا مرد کارگر باید مطابق قانون با او رفتار شود، باید حق اظهارنظر داشته باشد و اصول عدالت سازمانی درخصوص او رعایت شود.
ربیعی توضیح داد: بنابراین تضمین کرامت کارگر به حرف نمی شود، با گفتن سخنان ادبی هم میسر نمی شود، باید رشد اقتصادی ایجاد شود و باید سازمان کارگر سازماندهی دموکراتیک تری شود که حقوق کارگر رعایت شود. البته رعایت شدن حقوق کارگر هم تا حدودی به وضعیت اقتصادی بستگی دارد. اگر بیکاری کاهش یابد و لشکری از بیکاران وجود نداشته باشد و اگر تشکل های کارگری سازماندهی مناسبی داشته و به فکر حفظ حقوق کارگر باشند، رعایت کرامت کارگر ممکن می شود.
** مقوله نشاط اجتماعی
وی گفت: نشاط اجتماعی جامعه از نشاط کارگرانش نشأت می گیرد. جامعه ای که صبح میلیون ها نفر راهی کارخانجات شوند، تولید کنند، نشان ˈساخت ایرانˈ میلیون ها بار در روز روی کالاهای مختلف آن حک شود و میلیون ها ایرانی و خارجی در سراسر جهان این کالای ˈساخت ایرانˈ را بخرند، نشاط هم خواهد داشت.
وی ادامه داد: نشاط را می شود در صورت کارگری دید که قدرت خریدش به اندازه ای هست که بعد از یک روز کاری، یا آخر هفته دست زن و بچه اش را گرفته و برای خرید یا گذراندن یک تفریح چند ساعتی راهی خیابان شده است.
وی افزود: اما جامعه ای که هر روز صبح سر چهارراه های آن ده ها کارگر غیرماهر و ماهر منتظر یافتن کارفرما هستند و در نهایت ظهر ناامید شده اند، نشاط را تجربه نخواهد کرد.
وی تاکید کرد: برای خلق نشاط اجتماعی، باید کارگر توان خرید داشته باشد و جامعه آینده ای روشن پیش روی او ترسیم کند. کارگر باید خودش خوب زندگی کند و باید مطمئن باشد که فرزندش حداقل زندگی به اندازه خود او یا بهتر خواهد داشت.
به گفته ربیعی، برای خلق نشاط اجتماعی در کارگران، باید کارفرما امکان داشته باشد که خدمات رفاهی برای کارگرش فراهم کند و تمام اینها در سایه رشد اقتصادی و در سایه قدرت گرفتن تولید امکان پذیر است. باید اقتصاد رانتی را پشت سر بگذاریم، برای یکی دو نسل به شدت کوشش کنیم، از سیاست گذاری عقلانی حمایت کنیم و سخت تن به کار بدهیم. فقط در آن صورت است که آینده ای بهتر پیش رو خواهیم داشت.
** هنرمندان، هنر و کار
وی افزود: من از آن دسته افرادی نیستم که فکر کنم همه چیز در دنیای جدید، واقعیت مجازی شده و زندگی فقط در تصویر، و رسانه شکل داده می شود، رسانه بخشی از واقعیت را می سازد. امروز هم هنر و رسانه در کنار یکدیگر نقش مهمی ایفا می کنند.
وی اظهار داشت: هنر همواره در کار بازنمایی، تسهیل، توصیف یا حتی تقدیس کار می تواند موثر باشد. ترانه های کار، آهنگ هایی که برای هماهنگ کردن ریتم زندگی با ریتم کار و تسهیل دشواری های کار خوانده می شدند، ساده ترین اشکال آمیزش هنر و کارند اما دنیای امروز بازنمایی هنری بسیار پیچیده تری از کار دارد.
ربیعی یادآور شد: یکی از بزرگترین آثار سینمای جهان، فیلم عصر جدید چارلی چاپلین، در نقد از خودبیگانه شدن و تأثیر نوع خاصی از کار بر انسان شکل گرفته است. سینما نمونه های بسیاری از بازنمایی کار را با خود دارد.
وی تاکید کرد: گونه های مولد کار باید تقدیس و فرهنگ کار صحیح به تصویر کشیده شود، زحمت و سختی ای که سایر ملل جهان برای پیشرفت و توسعه کشیده اند به تصویر کشیده شود. نیازمند آن هستیم که درس های کار، رنج های کارآفرینان، و خدمات آن ها که مولد بوده اند، به تصویر کشیده شود.
به گفته ربیعی، کاری که در عرصه هنر صورت می گیرد، باید بازنمایی شود. هنرمندی و کار هنری کردن هم کاری است که باید قدر شناخته شود. بخش مهمی از اقتصاد فرهنگ و اقتصاد هنر را می توان در قالب کار و کارگری صورت بندی کرد. سپاسگزارم از تمام کسانی که در این عرصه قلم می زنند، شعر می نویسند و هنرآفرینی می کنند لذا به طور جدی
نیازمند آن هستیم که صورت بندی دقیقی از نسبت هنر، رسانه و کار داشته باشیم.
وی ادامه داد: سینما می تواند الگوها و فرهنگ کار ایرانیان را به تصویر بکشد. تئاتر ما هم قادر است حول محور کار و نسبت آن با اخلاق، عدالت، فقر و خلاقیت، ایده پردازی و هنرپروری داشته باشد. هنر نقاشی، مجسمه سازی و سایر هنرها نیز از این قابلیت برخوردارند. کافی است فعالانه به این رابطه ها بیاندیشیم و تعاملی میان جامعه هنری و حوزه کار و کارگر شکل بگیرد.
این مقام مسئول اظهار داشت: از تولید کنندگان فکر و اندیشه، شعرا، فیلمسازان، نویسندگان و از همه آن ها که دوست دارم آنها را کارگر بخوانم سپاسگزارم و دلم می خواهد ازجلوه دیگری از کارگری، هنرمندان کارگر بگویم. نویسندگانی که برای توسعه اقتصادی قلم می زنند، سینماگرانی که به کارگر ارج می نهند، رمان نویسانی که زندگی کارگران را به تصویر می کشند.
ربیعی گفت: دوست دارم وزاتخانه ما خانه هنرمندان نیز باشد و همه باهم در کنار کارگران باشند و امیدوارم همه باهم در کنار خانه سینما بتوانیم گام هایی را برداریم و بخشی از دردهای کارگری را بیان کنیم، افتخار می کنم که بخشی از نوجوانی و جوانی خود را در کارگری گذراندم.
** وزیری از خانواده کارگری افتخار انقلاب است
ربیعی بیان داشت: این افتخار جامعه اسلامی است که مسیر ارتقا را کارگری طی کرده است، می خواهم از چند هنرمند قدردانی کنم که کسی هنرش را نمی بیند از زن مزرعه روستایی، یا در پای دارقالی، آوازهای ماندگاری از رنج را می خواند ، در شالیزارها یا پای دارقالی، آجرپزخانه و بلورسازی که هنوز آوای زنان را در خاطر دارم.
ربیعی یادآوری کرد: من دیروز از زن بی سرپرستی قدردانی کردم که با سختی دو فرزند معلول خود را مراقبت می کرد حتی با خنده های مصنوعی رنج ها را پشت در خانه اجاره ای می گذاشت تا فرزندانش رنج او را نبینند.
وی گفت: کارگر کم درآمدی که هنرمندانه تلاش می کند فرزندانش نفهمند که در جیب پدر پولی نیست.
در مراسم کارگر ایرانی وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی از تعدادی از هنرمندان که در عرصه های مختلف کار تلاش می کنند و همچنین خبرنگاران حوزه کار تقدیر کرد و لوح یادبود به آنها هدیه داد.
مراسم چهارمین روز از هفته کارگر در محیطی پرنشاط برخلاف سالهای گذشته برگزار شد.
