انتخاب پاپ، رهبر معنوی کلیسای کاتولیک، یکی از قدیمیترین و منظمترین فرآیندهای رهبری در جهان است. این فرآیند که تحت عنوان کانکلاو (Conclave) شناخته میشود، طی مراحلی دقیق و آیینی انجام میگیرد. این مقاله به بررسی مراحل انتخاب پاپ، از زمان مرگ یا استعفای پاپ قبلی تا مراسم تحلیف پاپ جدید میپردازد.
کلیسای کاتولیک به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای مذهبی جهان، دارای ساختاری سلسلهمراتبی است که در رأس آن پاپ قرار دارد. پاپ نه تنها رهبر مذهبی، بلکه رئیس دولت واتیکان نیز محسوب میشود. فرآیند انتخاب پاپ، که بهطور رسمی تحت عنوان کانکلاو شناخته میشود، ریشه در سنتهای تاریخی و مذهبی دارد و طی قرنها تکامل یافته است.
مراحل انتخاب پاپ جدید پس از مرگ پاپ فرانسیس
مرگ یا استعفای پاپ قبلی: فرآیند انتخاب پاپ جدید تنها پس از مرگ یا استعفای پاپ قبلی آغاز میشود. استعفای پاپ رویدادی نادر است؛ آخرین مورد آن در سال ۲۰۱۳ و با استعفای پاپ بندیکت شانزدهم رخ داد.
دوره سوگ (Sede Vacante): پس از مرگ یا استعفای پاپ، دورهای به نام سده واکانته (Sede Vacante) آغاز میشود. در این دوره، کرسی پاپ خالی است و کلیسا تحت هدایت کاردینالها اداره میشود.
تشکیل کانکلاو: کاردینالهای زیر ۸۰ سال (که توسط پاپ قبلی انتخاب شدهاند) در واتیکان گرد هم میآیند تا پاپ جدید را انتخاب کنند. تعداد کاردینالهای واجد شرایط معمولاً حدود ۱۲۰ نفر است.
رایگیری: کاردینالها در کلیسای سیستین جمع میشوند و رایگیری مخفی انجام میدهند. هر کاردینال نام فردی را که شایسته پاپی میداند روی برگهای مینویسد. برای انتخاب پاپ جدید، حداقل دو سوم آراء لازم است.
شمارش آرا: پس از هر دور رایگیری، آرا شمارش میشود. اگر هیچ فردی دو سوم آرا را کسب نکند، رایگیری تکرار میشود. پس از چند دور رایگیری ناموفق، ممکن است شرایط تغییر کند و اکثریت ساده (نصف به علاوه یک) کافی باشد.
انتخاب پاپ: هنگامی که یک کاردینال دو سوم آرا را کسب کند، به عنوان پاپ جدید انتخاب میشود. اگر فرد انتخاب شده موافقت کند، نام جدیدی برای خود انتخاب میکند. این نامگذاری سنتی به قرنها پیش بازمیگردد.
اعلام انتخاب: پس از انتخاب پاپ، دود سفید از دودکش کلیسای سیستین خارج میشود تا نشان دهد پاپ جدید انتخاب شده است. سپس کاردینالها به مردم معرفی میشوند و پاپ جدید برای اولین بار در بالکن کلیسای سنت پیتر ظاهر میشود.
مراسم تحلیف: مراسم رسمی تحلیف پاپ جدید چند روز بعد برگزار میشود. در این مراسم، پاپ رسماً مسئولیت رهبری کلیسای کاتولیک را بر عهده میگیرد.
