به گزارش تجارت نیوز، فرابورس ساختاری منعطف‌تر از بورس تهران دارد و بستری برای پذیرش شرکت‌هایی فراهم می‌کند که شرایط ورود به بورس را ندارند. در این گزارش، به بررسی تاریخچه فرابورس، انواع بازارهای آن و نقش آن در توسعه اقتصادی کشور پرداخته شده است.

تاریخچه فرابورس ایران

فرابورس ایران در سال ۱۳۸۷ با هدف تکمیل زنجیره بازار سرمایه تأسیس شد. این بازار برای شرکت‌هایی طراحی شده که قصد ورود به بازار سرمایه را دارند اما به دلیل نداشتن شرایط لازم، نمی‌توانند در بورس تهران پذیرش شوند.

با گذشت زمان، فرابورس ابزارهای مالی متنوعی مانند صکوک، اوراق مشارکت، اسناد خزانه اسلامی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله را نیز به ساختار خود اضافه کرده است.

انواع بازارهای فرابورس ایران

فرابورس ایران شامل چند بازار اصلی است که هر یک شرایط و قوانین خاص خود را دارند؛

بازار اول فرابورس: در این بازار، شرکت‌هایی پذیرش می‌شوند که از نظر سودآوری، شفافیت مالی و عملکرد مدیریتی در وضعیت مناسبی قرار دارند، اما هنوز شرایط لازم برای ورود به بورس تهران را ندارند.

نقدشوندگی سهام در این بازار نسبتاً بالاست و شرکت‌ها موظف به ارائه گزارش‌های مالی منظم هستند.

بازار دوم فرابورس: این بازار برای شرکت‌هایی در نظر گرفته شده که هنوز سودآوری مستمر ندارند اما پتانسیل رشد بالایی دارند.

شرایط پذیرش در این بازار آسان‌تر از بازار اول است و اغلب شرکت‌های استارتاپی و در حال توسعه در این بازار پذیرفته می‌شوند.

بازار پایه: این بازار برای شرکت‌هایی است که امکان پذیرش در بازار اول و دوم را ندارند اما سهام آن‌ها قابلیت معامله دارد.

بازار پایه به سه دسته پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز تقسیم می‌شود که بر اساس میزان شفافیت اطلاعاتی شرکت‌ها تعیین می‌شوند.

شرکت‌های حاضر در بازار پایه معمولاً با ریسک بالاتری همراه هستند، اما فرصت‌های رشد زیادی نیز دارند.

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME): این بازار که با نام بازار نوآفرین هم شناخته می‌شود، برای شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان طراحی شده که قصد تأمین مالی از طریق بازار سرمایه را دارند.

سرمایه‌گذاران این بازار عمدتاً سرمایه‌گذاران حرفه‌ای هستند و معاملات آن تحت شرایط خاصی انجام می‌شود.

بازار ابزارهای نوین مالی: در این بازار، انواع اوراق بدهی و ابزارهای مالی مانند اوراق مشارکت، صکوک، اسناد خزانه اسلامی (اخزا) و اوراق اجاره معامله می‌شوند.

این بازار برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال گزینه‌های کم‌ریسک‌تر هستند، جذابیت زیادی دارد.

بازار مشتقه: این بازار بستری برای معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله است که به سرمایه‌گذاران امکان مدیریت ریسک می‌دهد.

ابزارهای این بازار به‌ویژه برای کسانی که به دنبال پوشش ریسک نوسانات بازار هستند، کاربرد دارد.

نقش فرابورس در اقتصاد ایران

فرابورس ایران آثار مثبتی بر اقتصاد کشور داشته است که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش شفافیت مالی: الزام شرکت‌ها به انتشار گزارش‌های مالی، اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد.

تأمین مالی شرکت‌ها: امکان جذب سرمایه برای شرکت‌های کوچک و متوسط و استارتاپ‌ها.

افزایش نقدشوندگی دارایی‌ها: ایجاد بستری برای خرید و فروش دارایی‌های مختلف.

تنوع‌بخشی به ابزارهای سرمایه‌گذاری: ارائه ابزارهایی مانند اوراق بدهی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری.

چشم‌انداز آینده فرابورس ایران

فرابورس ایران یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار سرمایه کشور است که با ارائه ساختاری منعطف، به توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط، افزایش نقدشوندگی و گسترش ابزارهای مالی کمک می‌کند.

تنوع بازارهای فرابورس و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آن، این بازار را به یکی از بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران تبدیل کرده است.

با گسترش ابزارهای مالی نوین، افزایش شفافیت اطلاعاتی و توسعه بازارهای جدید، فرابورس ایران می‌تواند نقش پررنگ‌تری در بازار سرمایه ایفا کند. همچنین، افزایش پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها می‌تواند به رشد این بازار کمک کند.

گزارش‌های بیشتر را در صفحه بازار سرمایه بخوانید.