در حالی که بازار سرمایه در بهار ۱۴۰۴ روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشت، آمارها نشان می‌دهد ارزش خریدهای خرد سهام در این سه ماه به حدود ۱۷.۵ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ رقمی که بخش قابل توجهی از آن پس از افشای نامه خودروسازان در خردادماه محقق شده است.
سرمایه‌گذاری موفق در بازار سهام مستلزم اتخاذ یک رویکرد جامع است که بتواند تعادل میان تحلیل مالی، شناخت روندهای صنعت و درک روانشناسی بازار را برقرار کند. در این مسیر، توجه به چند عامل کلیدی می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاران را روشن‌تر کند.
بازار سرمایه ایران به دلیل وابستگی عمیق به سیاست‌های دولتی و تحولات بین‌المللی، با هر رویداد سیاسی دچار نوسانات چشمگیر می‌شود. این حساسیت ریشه در ساختار اقتصادی متمرکز و تأثیرپذیری شدید از تصمیمات سیاسی دارد. در همین راستا، مهدی سوری، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارت‌نیوز اظهار کرد: «تصمیمات سیاسی ناگهانی که سودآوری صنایع را هدف قرار می‌دهند، سرمایه‌گذاران را از بازار سرمایه فراری می‌دهند و انگیزه تولید را نابود می‌کنند.»
طبق اعلام سازمان بورس، ارزش بازار اوراق بهادار به مرز 200 میلیارد دلار رسیده، اما این رشد در کنار پتانسیل‌های بازار، با چالش‌های ارزی و شکنندگی اقتصادی همراه است. در این بین بررسی ارزش بازارهای مختلف اعم از سهام، بدهی و ETFها حاکی از تغییر رفتار سرمایه‌گذاران است. بهروز خدارحمی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: «رسیدن ارزش بازار به ۲۰۰ میلیارد دلار نشانه توسعه ظاهری است، اما پایداری این رشد به حل چالش‌های ارزی و اصلاح ساختارهای اقتصادی بستگی دارد. اگر نرخ دلار غیررسمی را مبنای محاسبه قرار دهیم، این رقم معنای دیگری پیدا می‌کند.»
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در حال حاضر بازار سرمایه و اقتصاد ایران را تهدید می‌کند، مساله ناترازی انرژی است. با نزدیک شدن به فصل تاسبتان، این ناترازی به‌ویژه در دو حوزه برق و آب نمود بیشتری پیدا می‌کند.
بازار سرمایه با اخبار مثبت مذاکرات رشد را تجربه‌کرده و حالا به مرحله‌‌‌‌‌‌‌ای رسیده که برای ادامه رشد به‌اتفاق واقعی و حصول نتیجه نیاز دارد. از نگاه من، صنایعی مانند خودروسازی، بانک، انرژی و حتی صنعت غذایی در صدر انتفاع از نتایج مثبت مذاکرات هسته‌ای قرار دارند.
دبیرکل کانون کارگزاران بورس گفت: پس از اتفاقات اخیر رخ داده پیرامون سهام خودروسازان در بازار سرمایه که شاخص کل نیز تحت تاثیر قرار گرفت، سازمان بورس پیگیر پرداخت خسارات افراد متضرر از توقف دو نماد خودروسازی است.
پدرام روتیها، کارشناس بازار سرمایه به ارزیابی بورس دوشنبه پرداخت و گفت: اتفاقات روز یکشنبه اثرگذاری قابل‌توجهی بر روند بازار داشته‌‌‌‌‌اند. در آن روز شرکت ایران‌خودرو اقدام به افشای اطلاعاتی کرد که بر مبنای آن، بر اساس‌نامه‌‌‌‌‌ای با محتوایی نسبتا مبهم، اعلام‌شده بود سران سه قوه بر واگذاری سهام تودلی خودروسازها تاکید کرده‌‌‌‌‌اند.
شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با مشاوره شرکت تأمین سرمایه خلیج فارس موفق به دریافت موافقت اصولی انتشار اوراق اجاره به مبلغ ۱۲۰.۰۰۰ میلیارد ریال (طی ۳ مرحله و هر مرحله ۴۰.۰۰۰ میلیارد ریال) با نرخ ۲۳ درصد، با سررسید۴ ساله، نرخ ۲۳ درصد و مواعد پرداخت سود ۳ ماه یکبار شد.
ارزش سفارش‌های خرید که در مرحله پیش‌‌‌‌‌‌گشایش به بیش از ۱۹هزار میلیارد‌تومان رسید، نشانه‌‌‌‌‌‌ای از بازگشت اعتماد نسبی به بازار پس از دریافت پیام‌‌‌‌‌‌های مثبت از مذاکرات بود. به‌نظر می‌رسد امید به‌دستیابی به توافق یا دست‌‌‌‌‌‌کم حفظ روند گفت‌وگوها، موتور محرک ورود نقدینگی جدید به بورس شده‌است.
بیش از دو ماه از استیضاح وزیر اقتصاد می‌گذرد و بازار سرمایه همچنان در سایه بلاتکلیفی دست‌وپا می‌زند. نبود سکاندار در وزارت اقتصاد، بورس را به گرداب نوسانات و بی‌اعتمادی کشانده و سرمایه‌گذاران را در انتظار تصمیم‌های کلان اقتصادی سرگردان کرده است. با این حال اما فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، نظر متفاوتی دارد. او در گفتوگو با تجارت‌نیوز تاکید کرده است که متغیرهای کلان اقتصادی کشور بسیار مشخص‌تر و نمایان‌تر از آن است که انتظار برود با جابه‌جایی یک وزیر دچار دگرگونی شگرفی شود. به این ترتیب، آقابزرگی معتقد است، بلاتکلیفی وزارت اقتصاد خوشایند نیست، اما خللی هم ایجاد نمی‌کند.
داده‌های آماری مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می‌دهد: در ۲۲ اردیبهشت امسال، ۴ همت پول سرمایه‌گذاران حقیقی به بازار سهام وارد شد. به این ترتیب بالاترین رکورد ورود پول سهامداران حقیقی در ۱۳ ماه گذشته به ثبت رسید.
گزارش مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می‌دهد؛ میانگین نسبت قیمت به درآمد بازار سهام(P/E)، در فروردین امسال به عدد ۷.۴ رسیده است.
بر اساس آمارهای سازمان بورس، در پایان فروردین ماه سال جاری تعداد نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه به ۱۲۱۶ نهاد رسیده که نشان دهنده اضافه شدن ۱۳۱ نهاد مالی به بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ است.
بازار سرمایه به‌عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد هر کشور، نقش بی‌بدیلی در تامین مالی، جذب سرمایه و هدایت منابع به سمت تولید و توسعه دارد. در ایران اما، این بازار با چالش‌های ساختاری، قانونی و هماهنگی میان نهادهای مالی مواجه است که مانع ایفای نقش واقعی آن شده است. عظیم ثابت، دبیرکل سابق کانون کارگزاران در گفتوگو با تجارت‌نیوز با تاکید بر این نکات، اظهار کرد: «در حالی که اقتصاد کشور همچنان به سیستم بانکی وابسته است، لزوم بازنگری در قوانین، تقویت زیرساخت‌ها و ایجاد هماهنگی بین بازار پول، سرمایه و بیمه بیش از پیش احساس می‌شود.» به گفته این کارشناس بازار سرمایه، برنامه هفتم توسعه می‌تواند فرصتی برای رفع این موانع و ارتقای جایگاه بازار سرمایه باشد، مشروط بر اینکه نگاه تحول‌آفرین و اصلاح‌محور در آن حاکم شود.
گفتوگو با کارشناسان بازار سرمایه نشان می‌دهد هر چند اخبار مثبت سیاسی می‌تواند در کوتاه‌مدت فضای روانی مثبتی در بازار ایجاد کند، اما در نهایت بورس برای ادامه روند صعودی نیازمند بهبود بنیادی در وضعیت سودآوری شرکت‌ها، کاهش نرخ بهره و افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری است.
