اولین نتایج تست داروی کرونا توسط شرکتهای ایرانی
سخنگوی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری از نتایج رضایتبخش آزمون داروی ضدویروس کرونا توسط شرکتهای ایرانی خبر داد و گفت: این شرکتها در ابتدای هفته جاری با اخذ مجوز اخلاق زیستی از سازمان غذا و دارو مراحل آزمون بالینی را آغاز کردهاند و تاکنون نتایج رضایتبخشی به دست آوردهاند که امیدواریم با تداوم این روند در آغاز هفته آینده حامل خبرهای خوبی از موفقیت دانشبنیانها برای مردم باشیم.
به گزارش تجارتنیوز ، این روزها با گسترش شیوع ویروس کرونای جدید در کشور، مجموعههای دانشبنیان داخلی که تا امروز توانستهاند با توانمندی خود کشور را از تنگناهای اقتصادی بیرون ببرند، برای کمک به کنترل کووید-19 وارد میدان شدهاند.
دوشنبه 19 اسفند 98 خبری از سوی معاونت علمی در خصوص آغاز بررسیهای بالینی دو داروی ضد ویروسی و دو داروی مکمل برای کاهش علائم عفونت کووید-19 در خبرگزاریها منتشر شد.
جزئیات بیشتر این خبر را از کرمی، سخنگوی معاونت علمی و فناوری تشریح کرد. وی با تأیید این خبر میگوید: «در ادامه اقدامات مقابله با ویروس کرونا، موفق به عقد قرارداد با دو شرکت دارویی برای تولید داروی ضد ویروس کووید-19 و دو شرکت برای تولید داروهای مکمل کاهنده علائم این ویروس شدیم. این شرکتها که همگی سابقه خوبی در تولید داروهای مشابه داشتهاند، تا چهارشنبه 14 اسفند توانستهاند مراحل آزمون حیوانی را با موفقیت سپری کنند. این شرکتها در ابتدای هفته جاری با اخذ مجوز اخلاق زیستی از سازمان غذا و دارو مراحل آزمون بالینی را آغاز کردهاند و تاکنون نتایج رضایتبخشی به دست آوردهاند. امیدواریم با تداوم این روند در آغاز هفته آینده حامل خبرهای خوبی از موفقیت دانشبنیانها برای مردم باشیم.»
وی در ادامه تصریح میکند: «عملکرد ویژه معاونت علمی برای استفاده از ظرفیتهای موجود شرکتهای داروسازی و تجهیزات پزشکی، تضمین بازار فروش محصولات بود. همانطور که میدانید شرکتهای دارویی هیچوقت به دنبال تولید دارو برای بازارهای کم سود و موقتی نیستند. بنابراین بسیاری از شرکتها تمایلی به صرف وقت و انرژی و تحقیقات گسترده برای بیماریهای ویروسی موقتی ندارند. معاونت علمی و وزارت بهداشت با ضمانت بازار محصولات دارویی و کیتهای تشخیصی طی قراردادهای منعقد شده میان این نهادها و شرکتهای تولیدی، نیرو محرکه مضاعفی را در این شرکتها برای به کارگیری تمام توانشان در مقابله با این ویروس ایجاد کرده است.»
گفتنی است، از روزهای ابتدایی مشاهده اولین گزارشهای شیوع این بیماری در کشور، نهادهای متولی پیشبرد اهداف اقتصاد دانشبنیان مانند معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی با انتشار فراخوانهایی حمایت خود را از شرکتهای دانشبنیانی که زمینه فعالیتشان میتواند در تشخیص یا کنترل کووید-19 مؤثر باشد، اعلام کردند. به نظر میرسد این حمایتها به زودی دستاوردی ارزشمند برای مقابله با کرونا را برای کشور به ارمغان خواهد آورد.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از اولین نهادهایی بود که اعضای زیرمجموعهاش یعنی دانشبنیانها را به میدان مبارزه با کووید-19 فرا خواند.
پرویز کرمی، سخنگوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ضمن تشکر از کادر درمانی کشور به عنوان خط مقدم مبارزه با کرونا در رابطه با فعالیتهای این معاونت بیان میکند: «معاونت علمی در همان روزهای نخست شیوع کرونا نسبت به تشکیل کمیتهای از ستادهای راهبردی فناوریهای مرتبط در حوزه مقابله با این بیماری ویروسی به سرپرستی دکتر سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با همراهی صندوق نوآوری و شکوفایی اقدام کرد تا زیست بوم فناوری و نوآوری در این مبارزه همدل و همافزا با مدافعان خط مقدم مبارزه پزشکی و بهداشتی اقدامات خود را انجام دهد.»
وی میافزاید: «در جلسات این کمیته فعالیتهای مورد نیاز جهت رفع نیازهای کشور به دو دسته فوری و درازمدت تقسیمبندی شدند و پیگیریهای لازم برای هر یک از این اقدامات آغاز شد. در دسته اقدامات فوری بنا شد تا کمبودهای پزشکی، فناورانه و تجهیزاتی شناسایی و برای رفع آنها به سرعت اقدام شود. به همین منظور فراخوانی از سوی کمیته مبارزه با کرونای معاونت علمی اعلام شد تا شرکتهای دانشبنیان و نوپایی که در حوزههای مختلف میتوانند به مقابله با کرونا کمک کنند، اعلام آمادگی کرده و ما نیز پس از بررسی توانمندیهایشان از آنها حمایت کنیم.»
بر اساس فراخوان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی قرار شده است شرکتهای فناور و دانشبنیانی که میتوانند در جهت رفع نیازهای کشور برای مقابله با ویروس کرونای جدید فعالیت کنند حمایتهایی بر اساس نیازهای مجموعهها و تسهیلات متنوع دریافت کنند. ساخت کیتهای تشخیص کرونا، تولید ماسکهای نانو، تولید مواد ضدعفونیکننده، ساخت دستگاههای تولید ماسک نانو، ساخت دستگاههای تولید مواد ضدعفونیکننده، داروهای مؤثر در درمان و کنترل عوارض بیماری، سامانههای نرمافزاری پایش، مدلسازی و شبیهسازی نرمافزاری و سایر محصولات و خدماتی که به هر نحو به مقابله با ویروس کمک کند محورهای این فراخوان بوده است.
استفاده از توانمندی داخلی برای تولید کیت تشخیص
تولید کیتهای تشخیص کارآمد این ویروس از مهمترین مأموریتهایی است که از سوی وزارت بهداشت به شرکتهای تولیدکننده کیتهای تشخیصی اعلام شده است.
از آنجا که تولید کیت تشخیصی این ویروس به تجهیزات خاص خود نیاز خواهد داشت، سازمان غذا و دارو در همکاری با ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، فراخوانی را منتشر کرد تا از ظرفیت و توانمندی شرکتهای داخلی برای تولید این کیت استفاده شود و در صورت نیاز تسهیلات و حمایتهای لازم برای تولید سریعتر و با کیفیت به شرکتهای توانمند ارائه شود.
مصطفی قانعی، دبیر ستاد ویژه توسعه زیستفناوری و از اعضای کمیته داوری طرحها در گفتوگو با جامجم درباره نحوه انتخاب شرکتهای توانمند میگوید: «از میان 50 شرکت داوطلب برای فراخوان، پس از بررسیهای سازمان غذا و دارو و اعمال داوری طرحها، پنج شرکت به عنوان شرکتهایی که ظرفیت مورد نیاز برای تولید کیت تشخیصی را دارند انتخاب و هفته گذشته وارد قراداد با معاونت علمی و فناوری شدهاند.»
وی در ادامه در خصوص نحوه داوری دانشبنیانها توضیح میدهد: «شرکتهای مورد تأیید سازمان غذا و دارو برای تولید کیت، به کمیته داوری طرحها در معاونت علمی و فناوری ارجاع شدند. معیارهای مورد نظر ما برای بررسی ظرفیتهای این مجموعههای دانشبنیان سابقه تولید و عرضه محصولات مشابه برای بیماریهای دیگر با تأییدیه سازمان غذا و دارو به صورت موفق، ضمانت تولید در کمترین زمان ممکن و با حداکثر دقت بوده است.»
قانعی با اشاره به شرایط متفاوت هر یک از این مجموعهها تصریح میکند: «تلاش شده تا حمایتها متناسب با نیازهای اعلام شده از سوی هر شرکت صورت بگیرد تا بتواند بیشترین اثربخشی را در سریعترین زمان ممکن برای عبور از این بحران جهانی فراهم کند.»
به گفته دبیر ستاد ویژه توسعه زیستفناوری، قرار است تولیدات این شرکتها، پیش از تمام شدن کیتهای اهدایی چین و سازمان جهانی بهداشت آماده ورود به بازار شوند؛ همان کیتهایی که در حال حاضر در مراکز تشخیصی و درمانی مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. بنابراین زمان مورد انتظار برای آمادهسازی این کیتهای تشخیصی حدود یک ماه خواهد بود.
البته به گفته سخنگوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با توجه به پیشرفتهای خوب برخی از این شرکتها پیشبینی میشود این زمان به کمتر از یک ماه تقلیل یابد و به زودی با ورود کیتهای ایرانساخت به میزان کافی به چرخه تشخیص و درمان نگرانی از بابت کمبود کیتهای تشخیصی نخواهیم داشت و چه بسا مازاد تولید هم داشته باشیم. کمیته مبارزه با کرونا ارائه جزئیات بیشتر در مورد شرکتهای برگزیده را منوط به زمانی دانست که این شرکتها بتوانند در زمان مقرر به صورت موفق فعالیت خود را به نتیجه برسانند.
تلاش فناوران نانو در حمایت از کادر درمان
بخش دیگر حمایتهای معاونت علمی و فناوری به حوزه نانو اختصاص یافته و ستاد ویژه توسعه فناوری نانو برای شناسایی و ارائه حمایتهای لازم در این حوزه مأمور شده است تا از ظرفیتهای این حوزه برای تولید ماسکهای تنفسی نانو و مواد ضدعفونیکننده کارآمد بهرهبرداری شود.
کرمی در خصوص فعالیتهای صورتگرفته جهت افزایش ظرفیت تولید ماسکهای نانو در کشور میگوید: «تولید ماسکهای نانو N95 و N99 به دستگاههای دارای فناوری پیشرفته و گرانقیمت نیاز دارد. در بررسیهایی که در همان روزهای ابتدایی داشتیم، متوجه شدیم یکی از شرکتهای تولیدکننده این دستگاهها دو دستگاه تولید ماسک نانو را به سفارش کشور کره جنوبی تولید کرده و آماده صادرات است. اما بلافاصله با جبران ضرر و زیان تولیدکننده، مانع از صادرات این دو دستگاه شدیم و آنها را وارد کارخانههای تولید ماسک داخلی کردیم. از سوی دیگر با شناسایی و تجهیز شرکتهای موجود در حوزه تولید ماسک حتی ماسکهای تنفسی ساده که بعضا فعالیت محدودی داشتند، بهسرعت ظرفیت تولید ماسک را در داخل کشور افزایش دادیم به طوری که امروز شاهد تولید روزانه 300هزار ماسک نانو برای کادر درمانی و بیماران از شرکتهای دانشبنیان حوزه نانو هستیم و در تلاشیم تا این تعداد را در ادامه افزایش دهیم.»
نمونهای از تلاشهای به ثمر نشسته
شرکت فناوران نانو مقیاس از شرکتهای دانشبنیانی است که پیش از این در کنار تولید کیتهای تشخیصی سریع مانند آزمون سریع بارداری یا اعتیاد به تولید ماسکهای تنفسی دارای نانوالیاف نیز پرداخته بود. به دنبال شیوع ویروس کرونای جدید و فراخوان معاونت علمی و فناوری برای تولید ماسکهای تفسی مناسب برای بیماران و کادر درمانی کشور، این شرکت اعلام آمادگی کرد و در حال حاضر از بیشتر ظرفیت تولید خود برای تولید این ماسکها استفاده میکند.
نادر نادری، مدیر عامل این مجموعه دانشبنیان در خصوص میزان ظرفیت تولید شرکت میگوید: «ظرفیت اولیه ما برای تولید ماسکهای تنفسی دو تا سه هزار ماسک در روز بوده که در حال حاضر به 10 هزار ماسک ارتقا یافته است.»
بهگفته نادری این مجموعه با جذب نیروی کار بیشتر و افزایش شیفتهای کاری به دو شیفت و در ادامه سه شیفت کاری، در پی افزایش تولید است تا بتواند هرچه سریعتر به رفع یکی از دغدغههای مهم مراکز درمانی را کمک کند و به انجام تعهد خود به وزارت بهداشت برای تولید 20 هزار ماسک در روز دست یابد.
وی در خصوص نحوه سنجش کارایی ماسکهای تولیدی توضیح میدهد: «فناوران نانو مقیاس از معدود مجموعههای دارای دستگاه آزمون فیلتر نانو است که میتواند کارایی تولید را بر اساس معیارهای گواهینامههای بینالمللی اروپایی (FFP1,2,3) و آمریکایی (N95, 96) بسنجد. بنابراین میتوانیم از این ویژگی در جهت تسریع روند تولید ماسکهای مورد نیاز استفاده کرده و با سرعت بیشتری ماسکها را برای تحویل به وزارت بهداست ارائه کنیم.»
ماسکهای تولید شده در این مجموعه از نوع سه لایه و فلتفولد (Flat fold) است که هر دوی آنها با وجود قدرتفیلتر بالای 90 درصد ذرات 300 نانومتری، تنفسپذیری مناسبی دارند و در نتیجه نیازی به سوپاپ خروج هوای بازدم ندارد؛ ویژگیای که این ماسکها را به گزینه مناسبی برای استفاده بیماران و کادر درمانی تبدیل کرده است.
نکتهای که باید به آن توجه شود این است که استفاده از ماسکهای سوپاپدار -که به اشتباه آنها را ماسکهای فیلتردار مینامیم- برای افراد مبتلا به بیماریهای تنفسی ویروسی مانند کووید-19 نمیتواند مؤثر باشد، زیرا سوپاپ موجود روی ماسک هنگام بازدم فرد به یکباره نفس آلوده به ویروس را به فضای خارج از ماسک میفرستد. بنابراین استفاده از ماسکهای سوپاپدار برای بیماران مبتلا به آلودگیهای ویروسی توصیه نمیشود.
نادری با اشاره به کارایی بالای ماسکهای مجهز به نانوالیاف تصریح میکند: «ماسک نانویی در صورت استفاده روزانه در محیطهای غیر آلوده حتی تا چند روز میتواند کارایی خود را حفظ کند. اما با توجه به ملاحظات خاص بهداشتی در خصوص کووید-19 این ماسکها در مراکز درمانی و برای کادر درمانی که در مواجهه با بیماران قرار دارند نباید بیش از چهار ساعت مصرف شود. به همین دلیل نیاز کشور در این روزها به ماسکهای تنفسی مناسب بسیار زیاد است. اما از آنجا که فناوری، دستگاهها و مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این ماسکها کاملا ساخت ایران هستند، در این شرایط که همه کشورها را با بحران ماسک مواجه کرده، میتوانیم با حداکثر توان در جهت رفع نیاز کشور به ماسک تلاش کنیم. هرچند اگر پیش از این بحران، حمایتهای مورد نیاز برای توسعه ظرفیت مجموعهها صورت گرفته بود، از این شرایط آسودهتر عبور میکردیم.»
منبع: روزنامه جام جم
نظرات