بورس تهران ترک برداشت

بحران خشک‌سالی صاحبان دو صنعت بزرگ یعنی فولاد مبارکه و ذوب آهن اصفهان را وادار کرد که در روزهای گذشته برای سهام‌داران خود توضیح دهند که چه سیاست‌هایی برای حفظ تولید و شاخص بورس خود دارند.

به گزارش تجارت‌نیوز ، اگرچه صاحبان این صنایع تلاش می‌کنند با افزایش سطح تولید، کاهش حاشیه سود ناشی از تامین آب گران‌قیمت برای بخش صنعت را به حداقل برسانند و از افت شاخص‌های بورس جلوگیری کنند، اما بحران خشک‌سالی به‌ویژه در نواحی مرکزی ایران، هر روز بهای تامین آب برای صنایع و معادن واقع در این مناطق را افزایش می‌دهد.

صنایع فولاد، آهن و معادن برای تامین آب مورد نیاز خود به شیوه‌های گران تامین آب شامل بازچرخانی، تصفیه پساب شهری و انتقال آب شیرین‌شده دریاهای جنوب ایران روی آورده‌اند که تمام این راهکارها، بر حاشیه سود این شرکت‌ها و در نتیجه ارزش سهام آنها به طور قطع تاثیرگذار خواهد بود و زمینه سقوط ارزش سهام را فراهم می‌کند.

کارشناسان بورس بر این باورند که تاثیر کمبود آب بر شاخص‌های بورس در حال حاضر اندک است اما در صورت تامین‌نشدن منابع آب برای این صنایع، بدون شک آینده مبهمی پیش‌روی صنایع بزرگ مرکز کشور خواهد بود. آینده‌ای که معاونت بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه در خلال صحبت‌های خود قادر به تشریح آن نیست.

او با تبیین راهکارهای این شرکت برای مقابله با مسائل مرتبط با کمبود آب، به این واقعیت هم اشاره دارد که اگر برداشت آب از زاینده‌رود برای این مجموعه محدود شود، قطعا شرایط دیگری برای فولاد مبارکه رقم خواهد خورد.

نیمی از شرکت‌های بورسی در مناطق خشک ایران واقع شده‌اند و بحران کم‌آبی گویا ترک‌هایی در حاشیه سود آنها ایجاد کرده است زیرا تامین آب گران، حاشیه سود این شرکت‌ها را کاهش می‌دهد. محمدحسین عسگری، کارشناس بورس انرژی درباره تاثیر کم‌آبی مناطق مرکزی ایران بر شاخص‌های بورس این شرکت‌ها بیان می‌کند: اثر کمبود آب بر ارزش سهام این شرکت‌ها را محاسبه نکرده‌ام اما آنچه مسلم است، آب برای خیلی از شرکت‌ها حکم مواد اولیه در فرایند تولید کالا را دارد. وقتی با کمبود این ماده اولیه مواجه شویم، روی پیش‌بینی سهام‌داران و انتظارات آنها، سطح تولید و حجم فروش تأثیر می‌گذارد و قاعدتا باعث کاهش درآمد شرکت‌ها می‌شود.

او اضافه می‌کند: وقتی هزینه تمام‌شده از طریق تامین آب گران‌تر بالاتر می‌رود، قطعا این مسئله بر حاشیه سود شرکت‌ها بی‌تأثیر نیست. اگر کالا کشش‌پذیر باشد یا نباشد، وضعیت متفاوتی برای شرکت ایجاد می‌شود. گاهی تولیدکننده قادر نیست افزایش هزینه‌های ناشی از تأمین آب را روی قیمت تمام‌شده محصول لحاظ کند. در نتیجه با کم‌شدن حاشیه سود، ارزش سهام افت می‌کند.

عسگری تشکیل بورس آب را راهکاری معرفی می‌کند که بر بازتخصیص آب برای صنایع دارای اولویت و حتی انتقال آب از بخش کشاورزی به صنعت اثرگذار است. به اعتقاد او با راه‌اندازی بورس آب می‌توان آب را به سمت جایی که اشتغال بیشتری ایجاد می‌کند یا صنعتی که حاضر است بهای بیشتری برای آب بپردازد، هدایت کرد.

جبران افت ناشی از خشکسالی با افزایش فروش

محمدعلی احمدزاده‌اصل کارشناس ارشد بازار سرمایه نیز اثر کم‌آبی بر هزینه‌های تولید بخش صنعتی را تایید می‌کند اما بر این باور است که با راهکارهای مختلفی می‌توان بر ریزش ارزش سهام شرکت‌ها اثر گذاشت.

او می‌گوید: شرکت‌های معدنی پروژه‌هایی نظیر انتقال آب از خلیج فارس را در دستور کار دارند. اگرچه بهتر بود از ابتدا صنایع آب‌بر در کنار آب ایجاد شوند اما با بهره‌برداری از این طرح؛ مسئله کمبود آب صنایع واقع در مرکز ایران رفع می‌شود.
احمدزاده‌اصل اضافه می‌کند: معمولاً طرح‌های صنعتی را در مناطقی که آب و انرژی کافی دارند، ایجاد می‌کنند.

در گذشته فکر این روزها را نمی‌کردند. برای همین در طرح‌های بزرگ معدنی به مشکل برخورده‌ایم. تقریبا برای هشت طرح بزرگ فولادی که در دست اجراست، مهم‌ترین مشکل ما آب بود و همه به دنبال مرتفع‌کردن این مشکل هستند. آب مشکل جدی صنایع است و انتقال آن هم هزینه‌های گزافی دارد.

حتی اگر صنایع به سمت آب حرکت کنند، باز هم هزینه‌های گزافی را متحمل می‌شوند. بنابراین یک برنامه استراتژی بلندمدت لازم است که از این دور باطل خلاص شوند، وگرنه تا کی می‌توانیم این روند را ادامه دهیم؟

او مساله کمبود آب را بیشتر یک امر مدیریتی می‌داند که با اصلاح الگوی مصرف در بخش کشاورزی، به‌راحتی می‌توان نیازهای صنعت را با هزینه‌های کمتری تامین کرد.

احمدزاده‌اصل البته به این نکته هم اشاره دارد که یک جو روانی حاصل از خشک‌سالی ایجاد شده است؛ در حالی که اثرات ناشی از کاهش منابع آب، بر ارزش سهام شرکت‌ها به حدی نیست که غیر قابل جبران باشد. او ادامه می‌دهد: یک‌سری از شرکت‌ها مشکل آب دارند و این مسئله باعث تنش شده است؛ اما قبل از این ماجراها، سرمایه‌گذاری مناسبی برای انتقال آب خلیج‌فارس برای طرح‌های صنعتی انجام شده است.

فاز یک این طرح در شرف بهره‌برداری است. در آینده نیز برای اینکه چنین مخاطراتی وجود نداشته باشد، اکثرا توصیه می‌کنند طرح‌های موجود در جایی که آب هست، مستقر شوند.

این کارشناس بازار سرمایه از کوچ صنایع آب‌بر به سواحل مکران خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: فولاد مبارکه نیز پیش از این فازهای توسعه خود را در هرمزگان مستقر کرده است.

بازچرخانی آب در دستور کار فولاد مبارکه

استقرار صنایع آب‌بر در سواحل مکران و خلیج‌فارس، نشانه‌ای از مهاجرت صنایع به دلیل بحران کم‌آبی است. این علائم نشان می‌دهد که صنایع نیز که تا همین چندی پیش آب ارزان در اختیار داشتند، امروز ناگزیر شده‌اند استراتژی‌های خود را متاثر از مساله کم‌آبی تغییر داده و برای تأمین آب، بیشتر از دیروز هزینه کنند.

مختار بخشیان، معاونت بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه، به تشریح استراتژی‌های این شرکت برای مقابله با کاهش منابع آب اشاره می‌کند.

او نیز خبر کاهش 10 تا 15 درصدی تولید شرکت‌های فولاد به دلیل کاهش منابع آب را شنیده است؛ اما صحت آن را درباره شرکت متبوعش تایید نمی‌کند و می‌گوید: فولاد مبارکه برنامه‌های افزایش تولید دارد.

بخشیان ادامه می‌دهد: این مجموعه برای تامین آب مورد نیاز خود از سال‌ها قبل سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی انجام داده است و به‌طور اتفاقی این طرح‌ها قبل از عید به بهره‌برداری رسیده است. به همین دلیل، در فروردین با افزایش تولید مواجه بوده‌ایم.

به گفته او، فولاد مبارکه با بازچرخانی مجدد آب استفاده‌شده در این مجموعه و تصفیه پساب‌های خود با استفاده از یک واحد اسمز معکوس، تا حدود 15 درصد برداشت آب خود را از زاینده‌رود کاهش داده است.

همچنین با جمع‌آوری فاضلاب شهرهای اطراف و تصفیه این فاضلاب، سالانه 400 میلیون مترمکعب آب به این مجموعه تزریق خواهد شد. این طرح در شش ماه ابتدای سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد.

معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه همچنین با اشاره به اجرای طرح‌های توسعه‌ای این شرکت در استان هرمزگان از افزایش سه‌میلیون‌تنی تولید فولاد مبارکه خبر می‌دهد.

او اضافه می‌کند: در شرایط فعلی، ما برنامه افزایش تولید نیز داریم؛ اما اگر به نقطه‌ای رسیدیم که دیگر اجازه ندهند آبی از زاینده‌رود برداشت کنیم، طبیعی است که شرایط تولید تغییر می‌کند. وضعیت تولید ما مطلق نیست؛ اما تلاش می‌کنیم میزان برداشت آب خود را از رودخانه کاهش دهیم.

او به این پرسش که افزایش هزینه ناشی از بالارفتن قیمت آب را چگونه جبران می‌کنید، این‌گونه پاسخ می‌دهد: هزینه آبی که از طریق بازچرخانی تامین می‌شود، خیلی گران‌تر از آب معمولی است.

طبیعتا روی هزینه تمام‌شده ما اثر می‌گذارد؛ اما در حدی نیست که روی بورس اثر درخور توجهی داشته باشد؛ زیرا افزایش تولید داریم و به این طریق، هزینه‌ها را جبران می‌کنیم.

منبع: شرق