رشد پایین اقتصادی، بی‌عدالتی و نابرابری؛ ۳ عامل بروز فقر

به گزارش تجارت نیوز، سید هادی موسوی نیک روز سه‌شنبه در همایش «در مسیر عدالت» در محل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: ۲۶ میلیون نفر در کشور دچار فقر مطلق هستند که ۳۰ درصد جمعیت کشور را شامل می‌شود.

وی یادآور شد: چهار میلیون نفر در کشور دچار فقر شدید هستند و به عبارتی کل درآمدشان کفاف تامین غذایشان را هم نمی‌دهد.

موسوی نیک با اشاره به ضریب جینی ۳۹ صدم درصدی کشور که از متوسط جهانی بالاتر است، خاطرنشان کرد: ریشه‌های فقر در کشور به سه عامل اصلی رشد پایین اقتصادی، ساختارهای نابرابری ساز و ناکارآمدی نظام حمایت اجتماعی باز می‌گردد.

وی ادامه داد: متوسط رشد اقتصادی ۵۰ ساله کشور حدود ۲ درصد است؛ این رقم در خاورمیانه ۳.۷ درصد و در جهان چهار درصد است. وقتی نتوانیم در کشور رشد اقتصادی ایجاد کنیم فقر زایش می‌کند.

این عضو هیات علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با اشاره به ساختارهای نابرابری ساز به عنوان دومین عامل فقر، یادآور شد: این موضوع در سه حوزه رشد اقتصادی غیر فراگیر، تورم‌های مزمن، بازتوزیع ناعادلانه منابع حاصل از رشد و اینکه نتوانستیم زمینه فرآوری فرصت‌ها را فراهم کنیم، قابل بحث است.

موسوی نیک خاطرنشان کرد: بر اساس آمار سازمان بین‌المللی کار، سهم نیروی کار از تولید در کشورمان ۴۰ درصد است؛ این رقم در جهان ۵۴ درصد و در آمریکا ۶۰ درصد است. لذا نیروی کار سهم پایینی در ارزش افزوده دارد.

وی اظهار داشت: یکی از مباحث اساسی در رشد اقتصادی، چگونگی توزیع آن در مناطق جغرافیایی است؛ مساله‌ای که در کشورمان نشان‌دهنده توزیع نامناسب است.

عضو هیات علمی مرکز پژوهشی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: متوسط نرخ تورم ۵۰ ساله کشورمان ۲۰ درصد است، در حالی که متوسط جهانی تورم ۶ درصد و خاورمیانه پنج درصد است. علاوه بر آن تورم در دارایی‌ها بسیار بیشتر از تورم در کالاها و خدمات بوده است.

۱۲۳ سال انتظار برای خانه دار شدن دهک اول

موسوی نیک گفت: امروز طول سال‌های انتظار برای خانه‌دار شدن برای دهک اول کشور چنانچه بتواند ۳۰ درصد درآمدش را پس‌انداز کند، به ۱۲۳ سال رسیده است.

وی افزود: نتایج یک بررسی نشان می‌دهد ۳۴ درصد رتبه‌های زیر سه‌هزار کنکور از دهک‌های ۱ و ۲ هستند و ۵۴ درصد آنان را دهک‌های ۹ و ۱۰ تشکیل می‌دهند. اگر یک ایرانی از دهک یک باشد ۴۱ درصد احتمال دارد که فرزندش نیز در همان دهک باقی بماند؛ مساله‌ای که ناشی از نابرابری در فرصت‌ها از جمله در آموزش است.

این عضو هیات علمی مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: مطابق نتایج یک پژوهش، سالیانه ۲.۵ درصد افراد به دلیل هزینه‌های درمان زیر خط فقر می‌افتند.

وی همچنین با اشاره به ناکارآمدی نظام حمایت اجتماعی به عنوان یکی دیگر از دلایل ریشه‌های فقر در کشور، گفت: مطابق آمارها ۹۲۳ همت برای حوزه مساعدت اجتماعی و ۱۷۳ همت برای محرومیت زدایی به شیوه استانی تخصیص می‌یابد که معادل ۲۰ درصد کل بودجه کشور است.

موسوی نیک گفت: مطابق آمارهایی که مربوط به گذشته است ۸۸ درصد کشور در مناطق محروم واقع شده‌اند، در این زمینه باید فهرست مناطق محروم به خوبی مشخص شود و مجلس می‌تواند کمک کار باشد.

وی بیان‌داشت: ۴۰ دستگاه و نهاد داریم که در حوزه حمایت اجتماعی فعال هستند و بودجه می‌گیرند.

عضو هیات علمی مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به اینکه درصد سه درصد تولید ناخالص داخلی را در حوزه حمایت اجتماعی هزینه می‌کنیم، خاطرنشان کرد: عمده این منابع غیر هدفمند هزینه می‌شود به طوری که ۸۲ درصد این منابع به صورت فراگیر و عمومی توزیع شده و ۱۷ درصد دیگر به گروه‌های خاص تعلق می‌یابد و این یکی از اشکالات جدی است.

وی در خاتمه به ارائه چند پیشنهاد پرداخت و گفت: باید در سیاست‌های حوزه انرژی، همچنین در بودجه‌های آموزش و سلامت بازنگری کنیم؛ چرا که کلید ماجرا در برابری فرصت‌ها است.

موسوی نیک ادامه داد: در حوزه بودجه‌های محرومیت زدایی استانی باید به سطح‌بندی بپردازیم.

وی تصریح کرد: امروز باید از دهک‌بندی گذر کنیم و پرداخت یارانه را فقط به اقشار خاص نظیر فقرای شدید، سالمندان کودکان و غیره منوط کنیم چرا که نمی‌توانیم به تداوم یارانه دهی به این هفت دهک بپردازیم و حداکثر می‌توانیم یارانه را ثابت نگه داریم.

منبع: ایرنا