به گزارش تجارت نیوز، شرکت OpenAI روز چهارشنبه ۷ اوت ۲۰۲۵ اعلام کرد که مدل نسل جدید خود، GPT-5، بهطور رسمی برای تمامی کاربران ChatGPT در دسترس قرار گرفته است؛ از جمله کاربرانی که از نسخه رایگان سرویس استفاده میکنند. این اقدام بزرگترین ارتقای ChatGPT از زمان عرضه GPT-4 به شمار میرود و نشان میدهد OpenAI تا چه اندازه در مسیر رسیدن به هدف خود مبنی بر هوش مصنوعی عمومی (AGI) پیش رفته است.
نسخههای دسترسی و سقف استفاده
طبق بیانیه OpenAI، تمام کاربران ChatGPT—چه در نسخه رایگان و چه در مشترکان Plus و Pro—اکنون میتوانند از GPT-5 استفاده کنند. اما سقف تعداد درخواستها بر اساس طرح اشتراک کاربری تنظیم شده است:
-
کاربران رایگان پس از رسیدن به سقف مشخصی از تعداد توکنهای مصرفی، بهطور خودکار به مدلهای قبلیتر مانند GPT-4.5 یا o4-mini سوئیچ میشوند.
-
مشترکان Plus (ماهانه ۲۰ دلار) سقف بالاتری برای دسترسی به GPT-5 دارند.
-
مشترکان Pro (ماهانه ۲۰۰ دلار) به استفاده نامحدود از GPT-5 و امکانات پیشرفته آن دسترسی پیدا میکنند.
این روشی است که OpenAI تلاش کرده تجربه کاربری را یکپارچه نگه دارد و در عین حال، بار عملیات را بین کاربران مختلف به تعادل برساند.
قابلیتهای جدید GPT-5
GPT-5 نسبت به نسل قبلی خود پیشرفتهای قابلتوجهی در چند حوزه اصلی داشته است:
-
قدرت استدلال (Reasoning)
یک قابلیت جدید به نام «Reasoning Mode» به مدل اضافه شده که پرسشهای پیچیده را به گامهای کوچکتر تقسیم میکند و پاسخهای دقیقتر و ساختاریافتهتری ارائه میدهد. این ویژگی بهویژه برای مسائل ریاضی، علمی و تحلیل دادهها بسیار کارآمد است. -
کاهش تولید اطلاعات نادرست (Hallucinations)
مهندسان OpenAI از روشهای جدید آموزش و تنظیم مجدد (fine-tuning) استفاده کردهاند تا میزان «هالوس» یا تولید اطلاعات نادرست از سوی مدل را به حداقل برسانند. -
پاسخهای سریعتر
با بهینهسازی معماری داخلی و بهبود مدیریت حافظه، GPT-5 در مقایسه با GPT-4، میانگین زمان پاسخدهی را بهطور قابل ملاحظهای کاهش داده است. -
مهارت در کدنویسی
OpenAI ادعا میکند GPT-5 در آزمونهای کدنویسی (benchmarks) مانند SWE-Bench رکوردشکن بوده و میتواند کدهای تمیزتر و با خطای کمتر تولید کند. این به توسعهدهندگان کمک میکند تا با سرعت و دقت بیشتری پروژههای نرمافزاری خود را پیش ببرند. -
یکپارچگی با ابزارهای کاربردی
کاربران میتوانند حسابهای Gmail و Google Calendar خود را به ChatGPT متصل کنند تا GPT-5 وظایفی مثل زمانبندی قرارها، ارسال ایمیل پیشنویس و یادآوری امور را بهصورت خودکار انجام دهد.
معماری یکپارچه و روتینگ هوشمند
یکی از نوآوریهای مهم GPT-5، استفاده از یک روتر بلادرنگ (Real-time Router) است که بر مبنای نوع پرسش، پیچیدگی وظیفه و نیاز به ابزارهای جانبی، بهترین زیرمدل را انتخاب میکند. این ویژگی باعث میشود کاربر نیازی به تغییر دستی بین مدلهای استاندارد، «مینی» یا «نانو» نداشته باشد و همیشه مناسبترین نسخه را در اختیار داشته باشد.
نگرانیها و ریسکهای احتمالی
با وجود پیشرفتهای چشمگیر، OpenAI اشاره کرده GPT-5 همچنان ریسک بالایی برای کاربردهای حساس زیستفناوری دارد. به همین دلیل سیاستهای جدیدی برای کنترل دسترسی و جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی در حوزههای پزشکی و زیستفناوری تعریف شده است. این اقدامات شامل محدودیت در API برای توسعهدهندگان و نظارت دقیقتر بر درخواستهایی است که ممکن است مستلزم دسترسی به دادههای حساس باشند.
واکنش بازار و رقابت
معرفی GPT-5 درست در شرایطی صورت گرفت که فشار رقابتی از سوی شرکتهایی مانند Anthropic و تازهواردانی چون DeepSeek افزایش یافته است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند دسترسی رایگان به GPT-5 برای کاربران پایه، اقدامی هوشمندانه از سوی OpenAI است تا سهم بازار خود را حفظ کرده و کاربران جدید جذب کند.
در همین حال، برخی شرکتهای رقیب نیز در واکنش به این انتشار، مدلهای متنباز یا خدمات مشابه را با قیمتهای رقابتیتر ارائه دادهاند تا در بازار سهمی کسب کنند.
چشمانداز آینده
با انتشار GPT-5، OpenAI امیدوار است در مسیر دستیابی به هوش مصنوعی عمومی (AGI) گام مهمی برداشته باشد. سام آلتمن، مدیرعامل این شرکت، در کنفرانس رونمایی گفت:
«GPT-5 نمایانگر یک ارتقای بزرگ است، اما هنوز کار زیادی برای رسیدن به هوش مصنوعی عمومی در پیش داریم.»
شرکت پیشبینی میکند تا پایان سال ۲۰۲۵، درآمد مکرر سالانه آنها از ۲۰ میلیارد دلار عبور کند و ارزش بازاریابیشان به حدود ۵۰۰ میلیارد دلار برسد.
انتشار GPT-5 به همه کاربران ChatGPT، شامل کاربران رایگان، Plus و Pro، حکایت از تحول عمیق در دسترسی به ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی دارد. این مدل با قابلیتهای جدیدی چون استدلال گامبهگام، کاهش تولید اطلاعات نادرست و یکپارچگی با خدمات روزمره، تجربه کاربری را سادهتر و کاراتر کرده است. در عین حال، محدودیتهای استفاده برای جلوگیری از سوءاستفاده نشاندهنده تعهد OpenAI به امنیت و اخلاق در توسعه هوش مصنوعی است. حالا باید دید واکنش رقبا و پذیرش کاربران چگونه خواهد بود و این بهروزرسانی چقدر میتواند OpenAI را در مسیر دستیابی به هوش مصنوعی عمومی پیش ببرد.