به گزارش تجارت نیوز، تجربه‌های دهه گذشته نشان داده که موفقیت در صنعت خودروسازی مستلزم انطباق سریع با تحولات فناوری، درک صحیح نیاز بازارهای محلی و سرمایه‌گذاری مداوم در تحقیق و توسعه است. این گزارش با بررسی خودروسازی ژاپن در دهه گذشته، سه خودروساز بزرگ این کشور را مورد بررسی قرار داده است. تویوتا با استراتژی متعادل و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های آینده‌نگر موفق به حفظ رهبری شده، هوندا با تلاش‌های جدی در حال جبران عقب‌ماندگی‌هایش است اما نیسان همچنان در بحران عمیق به سر می‌برد.
تویوتا
تویوتا در دهه گذشته نه تنها موقعیت رهبری خود را حفظ کرده، بلکه رشد قابل توجه ۲۷ درصدی را نیز تجربه کرده است. سرمایه بازاری این شرکت از ۱۹۳.۵۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۵ به ۲۴۵.۹۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ رسیده است. این رشد نتیجه استراتژی تویوتا در توسعه خودروهای هیبریدی و الکتریکی بوده است.
استراتژی بلندمدت تویوتا بر توسعه تکنولوژی باتری حالت جامد متمرکز است که بنا بر آن است که تا سال ۲۰۲۷ تجاری‌سازی شود. این شرکت بیش از هزار پتنت در زمینه تکنولوژی باتری حالت جامد ثبت کرده و ادعا می‌کند این باتری‌ها می‌توانند برد ۷۴۵ مایلی (۱۲۰۰ کیلومتر) داشته باشند.
هوندا
هوندا در دهه گذشته رشد ۱۲.۷ درصدی را تجربه کرده و سرمایه بازاری آن از ۵۷.۵۵ میلیارد دلار به ۶۴.۸۴ میلیارد دلار رسیده است. با این حال، این رشد نسبت به تویوتا کمتر بوده و نشان‌دهنده چالش‌هایی است که این شرکت در مقابله با تحول سریع صنعت داشته است.
هوندا در تلاش برای جبران عقب‌ماندگی در بازار خودروهای الکتریکی، دو کارخانه تولید خودروهای برقی در چین راه‌اندازی کرده است. این شرکت همچنین با شرکت‌های چینی مانند هوآوی، CATL و دیپ‌سیک همکاری‌های استراتژیک آغاز کرده تا در زمینه سیستم‌های خودران، باتری و هوش مصنوعی پیشرفت کند.
نیسان
نیسان بیشترین آسیب را در این دهه متحمل شده است. سرمایه بازاری این شرکت با کاهش ۸۲.۸ درصدی از ۴۴.۶۳ میلیارد دلار به ۷.۶۹ میلیارد دلار رسیده است. این سقوط نتیجه عوامل متعددی شامل آشفتگی مدیریتی، تاخیر در عرضه خودروهای الکتریکی و مشکلات مالی بوده است.
انقلاب الکتریکی و استراتژی‌های متفاوت
یکی از عوامل اصلی تمایز عملکرد این سه شرکت، نحوه مواجهه آن‌ها با انقلاب خودروهای الکتریکی بوده است. تویوتا استراتژی چندمسیره‌ای را اتخاذ کرد که شامل هیبرید، پلاگین هیبرید، الکتریکی کامل و سلول سوختی بود. این شرکت اعلام کرده تا سال ۲۰۲۵ همه مدل‌هایش گزینه الکتریکی یا هیبریدی خواهند داشت.
هوندا که در ابتدا در زمینه الکتریکی‌سازی عقب‌تر بود، تلاش‌های گسترده‌ای برای جبران این عقب‌ماندگی آغاز کرد. این شرکت برند اختصاصی “Ye” را برای بازار چین راه‌اندازی کرد و قصد دارد تا سال ۲۰۳۵ صد درصد خودروهایش در چین الکتریکی باشند.
نیسان به‌رغم پیشگامی در زمینه خودروهای الکتریکی با مدل Leaf، نتوانست از این مزیت اولیه بهره‌برداری کند و در توسعه نسل جدید خودروهای الکتریکی تاخیر داشت.
تاثیر بازار چین
بازار چین به عنوان بزرگترین بازار خودروی جهان، نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت یا شکست خودروسازان ژاپنی داشته است. هوندا با راه‌اندازی کارخانه‌های اختصاصی تولید خودروهای الکتریکی در ووهان و گوانگژو تلاش کرده موقعیت خود را تقویت کند. با این حال، رقابت شدید برندهای محلی چینی مانند BYD و شیائومی، سهم بازار خودروسازان ژاپنی را کاهش داده است.
میتسوبیشی به طور کامل از بازار چین خارج شده و همکاری ۵۰ ساله خود با این کشور را پایان داده است. این خروج نشان‌دهنده شدت رقابت در بازار چین و ناتوانی برخی برندهای ژاپنی در مقابله با تحولات سریع این بازار است.
مشکلات زنجیره تامین و فراخوان‌ها
کمبود تراشه و مشکلات زنجیره تامین تاثیر قابل توجهی بر عملکرد خودروسازان ژاپنی داشته است. هوندا مجبور شد تولید در کارخانه‌های ژاپنی خود را تا ۴۰ درصد کاهش دهد.
نیسان با فراخوان بیش از ۴۸۰ هزار خودرو در آمریکای شمالی به دلیل نقص در یاتاقان‌های موتور VC-Turbo، با بحران اعتماد مواجه شده است. این فراخوان‌ها علاوه بر هزینه‌های مستقیم، آسیب جدی به اعتبار برند وارد کرده‌اند.
تحولات فناوری و سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه
ژاپن در زمینه توسعه باتری‌های حالت جامد پیشرو است. تویوتا و ایدمیتسو کوسان برای تولید انبوه این باتری‌ها تا سال‌های ۲۰۲۷-۲۰۲۸ همکاری می‌کنند. نیسان نیز خط تولید آزمایشی باتری حالت جامد در کارخانه یوکوهاما راه‌اندازی کرده و قصد دارد تولید انبوه را تا سال ۲۰۲۹ آغاز کند.
تویوتا و NTT اعلام کرده‌اند که می‌خواهند ۳.۳ میلیارد دلار برای توسعه هوش مصنوعی در خودروهای خودران سرمایه‌گذاری کنند. این پروژه قرار است تا سال ۲۰۲۸ به ثمر برسد و نقش مهمی در حفظ رقابت‌پذیری ژاپن در صنعت آینده خودرو خواهد داشت.
چشم‌انداز آینده و چالش‌های پیش رو
خودروسازان چینی با عرضه خودروهای الکتریکی با قیمت رقابتی و فناوری پیشرفته، فشار زیادی بر خودروسازان ژاپنی وارد کرده‌اند. BYD که اکنون دومین خودروساز بزرگ جهان است، نمونه‌ای از این رقابت شدید محسوب می‌شود. این شرکت در هفته گذشته افزایش فروش قابل توجهی داشت. تنش‌های سیاسی بین ژاپن و چین بر جزایر سنکاکو در سال ۲۰۱۲ تاثیر منفی قابل توجهی بر فروش خودروسازان ژاپنی در چین داشت. این رویداد نشان داد که چگونه عوامل ژئوپلیتیک می‌توانند بر عملکرد تجاری شرکت‌ها تاثیر بگذارند.
صنعت خودرو در حال تغییر از مالکیت خودرو به دسترسی به خدمات حمل‌ونقل است. خودروسازان ژاپنی باید مدل‌های کسب‌وکار خود را برای این تحول آماده کنند. آینده این صنعت تا حد زیادی به قابلیت این شرکت‌ها در ترکیب قدرت سخت‌افزاری سنتی با مدل‌های کسب‌وکار نرم‌افزار محور بستگی خواهد داشت. کسانی که بتوانند این تعادل را برقرار کنند، برندگان واقعی دهه آینده خواهند بود.
