به گزارش تجارت نیوز، «قربانی واقعی این ماجرا اتحاد آتلانتیک است. اگر متحدان ما در شرایط دشوار، اگر نگوییم بحرانی، ما را رها کرده‌اند، ممکن است دوباره این کار را انجام دهند اگر اروپا نیز در خطر قرار گیرد.»
آیا این سخنان واکنش یک رهبر اروپایی به تصمیم جسورانه دونالد ترامپ برای تعلیق کمک نظامی آمریکا به اوکراین است؟ خیر، در واقع، این سخنان متعلق به کریستین پینو، وزیر امور خارجه فرانسه، پس از بحران سوئز در سال 1956 است. در آن زمان، آمریکا، بریتانیا و فرانسه را مجبور کرد تا از ماجراجویی نظامی مشترک خود عقب‌نشینی کنند.
بریتانیا نتیجه گرفت که باید به آمریکا نزدیک‌تر شود؛ اما فرانسه به این نتیجه رسید که این اتحادیه باید روی پای خود بایستد.
ظهور دکترین گلیسم
در پاسخ به این وضعیت، شارل دوگل، بنیان‌گذار جمهوری مدرن فرانسه، بازدارندگی هسته‌ای مستقل فرانسه را توسعه داد و در سال 1966، از فرماندهی نظامی ناتو خارج شد. از آن زمان، وفاداری به دکترین گلیسم به یکی از اصول اصلی تفکر جریان اصلی چپ و راست در فرانسه تبدیل شده است؛ اگرچه این رویکرد از سوی دوستان اروپایی‌اش اغلب به عنوان خودنمایی فرانسوی نادیده گرفته یا تمسخر شده است.
اما اکنون دیگر این‌گونه نیست. اروپایی‌های آتلانتیک‌گرا نیز گلیست (دنبال‌کننده عقاید شارل دوگل) شده‌اند. اصول سیاسی گلیسم عبارت‌اند از ایجاد و حفظ دولتی متمرکز و نیرومند و بی‌میلی به پذیرفتن تعهدات بین‌المللی به زیان منافع ملی.
مت فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک، پس از تهدید ترامپ به الحاق گرینلند، پیشگام شد و هشدار داد: «همه در اروپا می‌توانند ببینند که همکاری با آمریکا اکنون متفاوت خواهد بود.»
فریدریش مرتز، صدراعظم احتمالی آینده آلمان و یکی از آتلانتیک‌گرایان سرسخت، پا را فراتر گذاشت و از کل قاره اروپا خواست تا «استقلال از آمریکا» را به دست آورد. کاسپار ولدکامپ، وزیر خارجه هلند، گفت: «ما همه گلیست شده‌ایم.»
نگاه فرانسه به این تغییرات
پاریس به طور پنهانی احساس رضایت می‌کند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از زمان انتخابش در سال 2017، به اروپایی‌ها درباره «کناره‌گیری تدریجی و اجتناب‌ناپذیر آمریکا» هشدار داده و آنها را به ساخت «قابلیت‌های عملیاتی مستقل اروپا» تشویق کرده است.
این موضوع ممکن است توضیح دهد که چرا، با وجود رفتارهای گیج‌کننده ترامپ، فرانسوی‌ها کمتر از سایر اروپایی‌ها از چشم‌انداز نبود آمریکا شوکه شده‌اند.
چالش‌های گلیسم در اروپا
مشکل موضع فرانسه این است که سخنان ناگهانی خود را با افزایش متناسب هزینه‌های دفاعی همراه نکرده است. فرانسه به‌تازگی به هدف ناتو در سال 2014 برای هزینه‌کرد دو درصد تولید ناخالص داخلی در دفاع رسیده است.
مشکل متحدان فرانسه این است که برای آنها جدا شدن از آمریکا در کوتاه‌مدت تقریباً غیرممکن است.
اروپا با آینده‌ای بدون حمایت کامل آمریکا مواجه و گرایش به سمت دکترین گلیسم در حال افزایش است. با این حال، برای عملی کردن این ایده، اروپا باید اقدامات ملموس‌تری انجام دهد؛ به‌ویژه در زمینه افزایش هزینه‌های دفاعی و کاهش وابستگی‌های استراتژیک به آمریکا. این مسیر ممکن است دشوار و زمان‌بر باشد، اما برای تضمین استقلال و امنیت این قاره در بلندمدت، ضروری به نظر می‌رسد.
