به گزارش تجارت نیوز، گوگل ترنسلیت که از سال ۲۰۰۶ تاکنون یکی از محبوبترین ابزارهای ترجمه در جهان بوده، اکنون در حال آزمایش قابلیتی تازه است که با تکیه بر هوش مصنوعی به کاربران نشان میدهد چگونه ترجمهها انجام میشوند و چرا از واژههای خاصی استفاده شده است.
این اپلیکیشن که ماهانه بیش از یک تریلیون واژه را ترجمه میکند، در دو دهه گذشته به ابزاری حیاتی برای مسافران، دانشجویان و حرفهایهایی تبدیل شده که در محیطهای چندزبانه فعالیت دارند. با وجود این، دقت ترجمههای آن همیشه بینقص نبوده و گاهی اشتباهات خندهداری ایجاد کرده است.
تا پیش از این، کاربران تنها نتیجه نهایی ترجمه را میدیدند و اطلاعی از منطق پشت انتخابهای زبانی نداشتند. اما ویژگی جدید «درک ترجمه» قرار است این وضعیت را تغییر دهد. این قابلیت فعلاً در نسخه اندرویدی برنامه در حال آزمایش است.
دکمه «درک ترجمه»؛ نگاهی به منطق درونی هوش مصنوعی
بر اساس گزارش Android Authority، در نسخه آزمایشی گوگل ترنسلیت، دکمهای با عنوان «درک ترجمه» (Understanding) به پایین صفحه ترجمه اضافه شده است. این قابلیت که با استفاده از مدل هوش مصنوعی Gemini کار میکند، توضیح میدهد که برنامه چگونه جمله را تفسیر کرده، کلمات را انتخاب نموده و ساختار جمله را بازچینی کرده تا ترجمهای طبیعیتر ارائه دهد.
این ویژگی حتی در صورت اشتباه یا ناهنجار بودن جمله اولیه، به کاربر بازخورد میدهد. برای مثال، در یکی از آزمایشها عبارت انگلیسی «impractical that is» به هندی «yah avyaavahaarik hai» ترجمه شد و برنامه توضیح داد که ترجمه بهتر آن در واقع «this is impractical» است، زیرا این ساختار طبیعیتر است.
با این حال، Android Authority یادآور شد که برنامه هنوز جای بهبود دارد، زیرا میتوانست به قاعده نحوی رایج در زبان هندی اشاره کند، یعنی قرار گرفتن فعل در انتهای جمله. چنین توضیحاتی میتواند به کاربران در یادگیری بهتر زبانها کمک کند و تجربهای آموزشیتر از ترجمه ارائه دهد.
دکمه «پرسش»؛ یادگیری تعاملی با هوش مصنوعی
در کنار «درک ترجمه»، دکمه دیگری با عنوان «پرسش» (Ask) نیز اضافه شده است که به کاربران امکان میدهد درباره ترجمه پرسشهای تکمیلی مطرح کنند. این قابلیت بهویژه برای زبانآموزان طراحی شده و تجربهای آموزشی و تعاملیتر فراهم میآورد.
کاربران میتوانند از برنامه بپرسند که جمله چقدر رسمی یا غیررسمی است، مثالهای جدیدی از کاربرد واژهها ببینند، یا با تفاوت لحن و سطح ادب در زبان مقصد آشنا شوند.
به این ترتیب، گوگل ترنسلیت در حال حرکت از یک ابزار ساده ترجمه به یک «مربی زبانی هوشمند» است، ابزاری که نهتنها معنی واژهها، بلکه بافت فرهنگی و ظرافتهای معنایی زبانها را نیز آموزش میدهد.
ویژگیهای «درک ترجمه» و «پرسش» فعلاً فقط برای کاربران اندروید فعال شدهاند و هنوز مشخص نیست گوگل چه زمانی قصد دارد آنها را بهصورت رسمی و عمومی عرضه کند.
در نسخههای آزمایشی جدید، این دو دکمه جایگزین قابلیت قدیمی «پرسش دنبالکننده» شدهاند که تنها به برخی کاربران اندروید ارائه شده بود. کاربران iOS حتی همین قابلیت قدیمی را هم نداشتند، بنابراین احتمالاً باید زمان بیشتری برای تجربه این امکانات منتظر بمانند.
البته کاربران آیفون پیشتر بهروزرسانی دیگری دریافت کردند که خوانایی متنها را در رابط کاربری برنامه بهبود میدهد. با این حال، در زمینه ویژگیهای مبتنی بر هوش مصنوعی، کاربران اندروید فعلاً در صف اول قرار دارند.
گامی به سوی شفافیت در هوش مصنوعی
این آزمایش جدید بخشی از راهبرد گستردهتر گوگل برای ایجاد هوش مصنوعی شفاف، قابلاعتماد و آموزشی است. با نمایش روند تولید ترجمهها، گوگل میخواهد اعتماد کاربران را نسبت به مدلهای زبانی خود افزایش دهد و نشان دهد که سیستم ترجمهاش تنها یک «جعبه سیاه» نیست.
در گذشته، کاربران فقط متن را وارد میکردند و خروجی را میگرفتند، بدون اینکه بدانند چرا و چگونه این ترجمه شکل گرفته است. اکنون با اضافه شدن دکمههای «درک ترجمه» و «پرسش»، گوگل ترنسلیت به سمتی میرود که نهتنها نتیجه را ارائه دهد، بلکه توضیح دهد چگونه به آن نتیجه رسیده است.
اگر این قابلیتها بهصورت جهانی عرضه شوند، گوگل میتواند استاندارد تازهای در صنعت ترجمه ماشینی ایجاد کند. استانداردی که بر شفافیت، آموزش و تعامل انسانی تأکید دارد.
در نهایت، گوگل ترنسلیت در حال برداشتن بزرگترین گام خود بهسوی انسانیتر شدن است؛ ابزاری که نهفقط ترجمه میکند، بلکه آموزش میدهد و میان زبانها و فرهنگها پل میزند.