به گزارش تجارت نیوز، قیمت سیب زمینی، در حالی در گلستان و البته بسیاری دیگر از استان‌ها افزایش یافته است که این محصول با توجه به شرایط آب و هوایی کشور در تمام فصول کشت می‌شود؛ در نتیجه زمانی که برداشت سیب زمینی در یک منطقه به پایان می‌رسد، در استانی دیگر برداشت آن آغاز می‌شود. در چنین شرایطی، ایران نه تنها نیازی به واردات این محصول ندارد، بلکه با توجه به میزان کشت، شرایط صادرات به کشور‌های همسایه نیز مهیاست.

با وجود این ظرفیت، سیاست‌گذاری‌ها در حوزه داشت، برداشت و صادرات و واردات سیب زمینی باعث شده است که این حوزه همیشه با چالش مواجه باشد.

دولت در تابستان امسال به بهانه تأمین مصرف داخل، محدودیت‌هایی را بر صادرات سیب زمینی وضع کرد که در نتیجه آن کشاورزان گلستانی محصول خود را با ضرر زیادی به فروش رساندند. تنها حمایت دولت برای جبران شرایط پیش آمده این بود که تعاون روستایی به صورت محدود سیب زمینی درجه یک کشاورزان را به قیمت هر کیلو ۸ هزار تومان خریداری کرد؛ در حالی که هزینه کشت هر کیلو از این محصول برای کشاورزان، ۱۰ هزار تومان تمام شده بود.

دولت با وجود پایین بودن قیمت سیب زمینی خریداری شده، طلب کشاورزان را با تاخیر چند ماهه پرداخت کرد.

کمبود؛ دلیل افزایش قیمت سیب زمینی

اما امروز دولت می‌گوید سیب زمینی جیرفت در سطح کشور عمل آمده و می‌تواند بازار مصرف داخل را تأمین کند، در نتیجه محدودیتی برای صادرات در نظر نگرفته است. در عمل اما، با توجه به کاهش ارزش پول ایران و کمبود سیب زمینی در کشور‌های همسایه، صادرات به حدی افزایش یافته که به کمبود و افزایش قیمت سیب زمینی در سطح کشور منجر شده است.

نبود برنامه‌ریزی دقیق و متناسب، تا جایی پیش رفت که دولت به ناچار، بارها وعده رفع مشکل را مطرح کرده است و حتی از هماهنگی با سران قوا خبر داده اما همچنان در تأمین سیب زمینی برای مصرف داخل، ناتوان است. در چنین شرایطی، غلامرضا نوری‌قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد که به زودی سیب زمینی وارداتی با قیمت کیلویی ۲۹ هزار تومان برای تعادل‌بخشی روانه بازار می‌شود.

مشخص نیست که دولت با توجه به هزینه‌های حمل و نقل، سیب زمینی را از کجا و با چه نرخ ارزی وارد کشور کرده که مدعی است می‌تواند آن را به قیمت هر کیلو ۲۹هزار تومان به دست مصرف‌کننده برساند. اما پیش از این باید پرسید چرا امروز کشور با بحران سیب زمینی مواجه شده به گونه‌ای که نیازمند واردات این محصول است.

کاهش قیمت سیب زمینی، در زمان برداشت محصول گلستان

چندی پیش محمدرضا جامی، مدیر تعاون روستایی گلستان در خصوص وضعیت سیب زمینی و اینکه چرا ذخیره‌سازی این محصول به درستی انجام نشد در جمع خبرنگاران گفت: سیب زمینی گلستان قابلیت ماندگاری بیشتر از یک ماه را ندارد اما سیب‌ زمینی‌های غرب و مرکز کشور مانند همدان، اردبیل و اصفهان را می‌توان در بازه‌های طولانی‌مدت در سردخانه‌ها و انبار‌های فنی نگهداری کرد.

او افزود: قیمت سیب زمینی، در فصل برداشت این محصول در گلستان کاهش قابل توجهی پیدا کرده بود تا جایی که برای برخی کشاورزان، با توجه به هزینه کارگری و حمل و نقل، برداشت آن توجیه اقتصادی نداشت.

واردات محصولی که به وفور تولید می‌شود!

اکنون در حالی وزارت جهاد کشاورزی به دنبال مدیریت بازار سیب زمینی با استفاده از حربه واردات است که این محصول به وفور در کشور تولید می‌شود.

محمدرضا مقصودلو، عضو هیئت‌مدیره انجمن سیب‌ زمینی‌کاران کشور در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز در مورد شرایط موجود توضیح داد: دلیل عمده افزایش قیمت سیب زمینی بی‌ارزش بودن پول کشور و نبود این محصول در کشور‌های همسایه است.

گفتیم ذخیره کنند، نکردند

او افزود: بیشترین قیمت سیب زمینی‌ در سال گذشته برای فروش از سوی کشاورزان پنج هزار تومان بود اما امسال فروش عمده این محصول به کیلویی ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان رسید.

مقصودلو می‌افزاید: صادرات بی‌رویه تأثیر بسیاری در شرایط موجود داشت و دولت می‌توانست با ذخیره‌سازی مناسب، بازار را مدیریت کند.

او با اشاره به اینکه بازار مصرف کشور به حدود ۱۰ هزار تن سیب زمینی نیاز دارد، گفت: دولت باید بخشی از باقیمانده این محصول را ذخیره می‌کرد اما متأسفانه تعاون روستایی اقدامات لازم را انجام نداد.

مقصودلو ادامه داد: انجمن سیب‌ زمینی‌کاران در مهر از تعاون روستایی خواست که برای کنترل بازار، ذخیره‌سازی سیب زمینی را انجام دهد اما توجهی به این موضوع نشد.

برای نگهداری سیب زمینی گلستان از زیر بار مسئولیت‌ شانه خالی می‌کنند

عضو هیئت‌مدیره انجمن سیب زمینی‌کاران کشور در مورد موضوع عدم ماندگاری سیب زمینی گلستان، افزود: چنین مسأله‌ای وجود ندارد و اگر سیب زمینی طبق استاندارد‌ها در انبار و دمای پنج درجه نگهداری شود تا شش ماه قابل نگهداری است. کسانی که چنین ادعایی را مطرح می‌کنند می‌خواهند، از زیر بار مسئولیت‌ شانه خالی کنند.

مقصودلو گفت: افزایش قیمت سیب زمینی بخاطر بی‌درایتی و بی‌برنامگی مسئولان است و آنها انتظار چنین کمبود و گرانی‌ای را نداشتند.

او با بیان اینکه سیب زمینی گلستان از کیفیت خوبی در کشور برخوردار است افزود: سیب زمینی اگر نارس چیده شود سیاه می‌شود اما این مسأله تنها مربوط به گرگان نیست و در هر جای کشور سیب زمینی نارس ماندگار نیست.

مقصودلو با تأکید بر این مسأله که کسی به فکر کشاورزان نیست گفت: اکنون که موقع کشت سیب زمینی است با کشاورزان قرارداد بسته‌اند اما از آنها امضا گرفته‌اند که از دولت توقعی برای فروش محصول نداشته باشند!

صادرات سیب زمینی باید برنامه‌محور باشد

رمضان مقصودلو، رئیس انجمن سیب زمینی‌کاران گلستان نیز به تجارت‌نیوز گفت: سیاست‌های غلط دولت گذشته در محدود کردن صادرات، انگیزه کشاورزان برای کشت این محصول را کاهش داد.

او با بیان اینکه این بی‌انگیزگی کمبود تولید و در نتیجه افزایش قیمت سیب زمینی را به همراه داشت، افزود: از طرفی سیاست وزارت جهاد کشاورزی دولت چهاردهم بیش از حد صادرات‌محور بود که در نتیجه آن بخش زیادی از سیب زمینی از کشور خارج شد. این موضوع به عدم تعادل در بازار و افزایش قیمت‌ها دامن زد.

او با تأکید بر اینکه صادرات در حوزه سیب زمینی ضروری است، گفت: اما این اقدام باید با برنامه و متعادل انجام شود که به بازار مصرف داخل ضربه نزند.

به گزارش تجارت‌نیوز، قیمت سیب زمینی که در گذشته نه چندان دور، یکی از ارزان‌ترین اقلام مصرفی خانوارها بود، در مدت اخیر افزایش زیادی یافته است و سیاست‌گذاری‌های نادرست نیز به چالش‌ها دامن می‌زند. در این شرایط برنامه‌های صحیح می‌تواند به تعادل بازار کمک کند.

برای اطلاعات بیشتر، مطالعه گزارش سالانه ۸۰۰ هزار تن سیب زمینی مازاد در کشور داریم پیشنهاد می‌شود.