سال جدید بار دیگر با تاکید بیش از پیش حاکمیت بر تقویت بخش خصوصی آغاز شد. اما آیا بخش خصوصی اقتصاد ایران متناسب با دستورات و برنامه‌ها تقویت شده است؟ آیا با توجه به تاکید دوباره مقام معظم رهبری بر تقویت این بخش می‌توان از خروج اقتصاد ایران از انحصار بخش دولتی و خصولتی امید داشت؟
بی‌نظمی حاکم بر شرایط حمل کالا از مرز آستارا بساط سودآوری شماری را فراهم کرده و همین افراد در تلاش برای حفظ شرایط موجود هر گونه تلاشی را برای تغییر اوضاع ناکام می‌گذارند؛ تا جایی که حتی مانع آگاهی وزیر راه می‌شوند.
سامانه شفافیت فروشگاهی در حالی با هدف دسترسی به داده‌های کالایی به راه افتاده که تنها 9600 فروشگاه در کل کشور به آن متصل هستند و داده‌های مربوط به آنها را نمی‌توان به کل کشور سرایت داد.
قیمت سیمان از ابتدای فروردین تاکنون اندکی کاهش پیدا کرده و پیش‌بینی می‌شود قیمت‌های کنونی تا دو ماه آینده تداوم داشته باشد، اما در تابستان اوضاع تغییر می‌کند و با داغ‌شدن بازار، سیمان گران می‌شود؟
هر چند ارقام سرمایه گذاری شده در معادن فعال کشور در سال‌های گذشته افت و خیز داشته، اما طی پنج سال اخیر تقریبا هر سال نسبت به سال گذشته سرمایه بیشتری به بخش استخراج مواد معدنی جذب شده است.
سبقت تقاضا از عرضه و به دنبال آن افزایش قیمت مس تا بیش از 11 هزار دلار، چشم‌انداز اصلی بازار فلز سرخ در سال 2023 است. با این حال تا کنون قیمت مس از کانال 9000 دلار فراتر نرفته است.
اخیراً اتاق بازرگانی تهران گزارشی درباره میزان تولید، صادرات و واردات انواع محصولات و صنایع معدنی منتشر کرد. این گزارش نشان می‌دهد محصولات فولادی بیشتر از دیگر محصولات این صنایع صادر و وارد می‌شوند. نکته جالب توجه دیگر، غلبه جریان واردات محصولات یادشده بر صادرات آنهاست.
ارزش صادرات کالاهای ایرانی به ترکیه در یک دهه اخیر سیر کاهشی داشته است. وابستگی تولید دو کشور به ارز و متهعد نبودن طرفین به قراردادهایشان از جمله مهم‌ترین دلایل چنین روندی شناخته می‌شود. با این حال کارشناسان از ظرفیت تجارت 15 میلیارد دلاری ایران با این همسایه غربی سخن به میان می‌آورند.
داده‌های منتشرشده از سوی اتاق بازرگانی تهران از روند صعودی تولید معادن مس، سنگ تزئینی، سنگ آهن و زغال سنگ در ایران حکایت دارد. با این حال آلومینیوم به دلیل کمبود ماده اولیه از قافله رشد تولید فلزات اساسی در کشور جا مانده، زیرا جریان تولید در معادن این ماده کاهشی است.
هر چند تا تجاری‌سازی استخراج لیتیوم در ایران مسیری طولانی در پیش است، اما با توجه به نیاز روزافزون صنایع نوظهور به این ماده و ذخایر شناسایی‌شده آن در کشور، تجاری‌سازی تولید لیتیوم می‌تواند تاثیر مثبتی بر روابط ایران با قدرت‌های اقتصادی جهان به‌ویژه چین داشته باشد؛ اما تبدیل‌شدن به تولیدکننده و صادرکننده این ماده معدنی به همین سادگی‌ها نیست.
شماری از تولیدکنندگان فولاد از تصمیم خود برای خودکفایی در تولید گاز طی سال جاری خبر داده‌اند. با این حال نگاه استراتژیک دولت به موضوع انرژی، ازجمله گاز، هزینه چند ده میلیارد دلاری را برای خصوصی‌سازی تولید گاز می‌طلبد و چگونگی عملی شدن آن را با ابهام رو‌به‌رو می‌کند.
بازار فولاد ایران سال گذشته روند متفاوت‌تری نسبت به سایر تولیدکنندگان بزرگ جهان داشت و بر خلاف جریان جهانی، رشد تولید را تجربه کرد. حال آِیا این روند در سال جاری هم ادامه پیدا می‌کند؟
در حالی که وزیر اقتصاد از عزم جزم دولت برای حمایت از صنعت سیمان خبر می‌دهد، اما تولیدکنندگان از خطر نابودی این صنعت به دلیل نفوذ و دخالت‌های نابجای دولت می‌گویند و تاکید دارند که قیمت‌گذاری دستوری و تعطیلی کارخانه‌ها در نبود انرژی، اصلی‌ترین چالش پیش روی تولید سیمان است.
فلزات غیرآهنی سه ماه نخست سال جاری میلادی را با جریانی از کاهش قیمت در بازارهای جهانی پشت سر گذاشتند. هر چند پیش‌بینی می‌شود این روال تغییر کند و با افزایش تقاضای چین در جایگاه بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این دسته از فلزات در ادامه سال شاهد افزایش قیمت‌ها باشیم.
پیش‌بینی می‌شود در بازار مصالح ساختمانی، قیمت میلگرد به دلیل افزایش تقاضای خارجی و گران‌تر شدن دلار افزایش یابد و قیمت سیمان با رشد تولید در روزهای گرم پیش رو کاهش پیدا کند.
پس از گذشت بیش از یک سال از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، جنگ روسیه و اوکراین تعادل عرضه و تقاضای انواع کامودیتی‌ها بر هم ریخت و بازار کالاهایی از قبیل گاز، نفت، زغال سنگ، برق، غلات و دانه‌های روغنی آمیخته با بحران شد.
دولت چین به‌تازگی از آغاز اقدامات جدی برای توسعه پروژه استخراج مواد معدنی از بستر اقیانوس‌ها خبر داده است؛ اتفاقی که می‌تواند غلبه این کشور بر تولید مواد معدنی حیاتی و استراتژیک را تقویت کند.
پیش‌بینی می‌شود قیمت مس پس از یک سیر کاهشی در سال 1401 متأثر از رونق اقتصاد چین، سال 1402 را با جریان افزایشی طی کند و تا نزدیک 10 دلار در هر تن پیش رود.
