بررسی ترکیب سهامداران بورس کالا حاکی از آن است که بخش بزرگی از سهام این شرکت در اختیار انواع صندوقهای بازنشستگی و نیز صندوق ذخیره فرهنگیان است. به این ترتیب با خروج فولاد و سیمان از بورس کالا بخش بزرگی از درآمد این شرکت و طبیعتا سود این صندوقها کاهش مییابد.
فشارهای وزارت راه و شهرسازی برای تحقق رویای ساخت 4 میلیون واحد مسکونی دولت سیزدهم، بر زیرمجموعههای وزارت اقتصاد و صنایع کلیدی کشور، در حالی ادامه دارد که «زمین» بهعنوان رکنی که بیشترین سهم از هزینههای ساخت را به خود اختصاص میدهد، مغفول مانده است. بر همین اساس به نظر میرسد موضوع فشار بر بورس کالا فراتر از مساله ساخت مسکن باشد و بهانه گرانی مسکن، مافیای فولاد و سیمان را دوباره فعال کرده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت : خروج سیمان و فولاد از بورس کالا منتفی شده و قرار است با نهادهایی که به این دو صنعت انتقاد دارند، جلساتی برای رفع این ابهامات برگزار شود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: بعید میدانم وزیر راه و شهرسازی هم مخالف بورس کالا باشد، یعنی هیچکس در کشور نمیتواند بورس کالا را رد کند، زیرا این بورس از نهادهای مالی رسمی کشور است و باید تقویت شود.
امیرمهدی صبائی گفت: خرید سیمان از بورس کالا به محدودیت دسترسی مصرف کنندگان واقعی پایان داد و به عنوان راهکاری صحیح برای حذف واسطهگری و رانت در بازار خرید و فروش این محصول شد.
وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: اگر خاندوزی با عرضه سیمان و فولاد در بورس مخالفت میکرد، تعجب میکردم. اما ما از وزارت اقتصاد انتظار کمک در حوزه مسکن را داریم.
دبیر انجمن صنفی صنعت سیمان، با تاکید بر اینکه عرضه سیمان در بورس کالا، دستاورد بزرگ دولت بود که بساط رانت و دلالیها را جمع کرد گفت: با عرضه مستمری که در نتیجه افزایش تولید مازاد بر تقاضا و تامین مکفی برق در تابستان صورت گرفت، نه تنها افزایش قیمتی رخ نداد، بلکه روند کاهشی قیمت سیمان نیز در بازار شکل گرفت.
دولت وعده میدهد، در اجرا شکست میخورد و بار شکست به شرکتها و به تبع آن سهامداران تحمیل میشود. الگوی تکراری که بارها و بارها تکرار شده و این بار بهانه، گرانی سیمان و فولاد به واسطه بورس کالاست. در این میان تنها سهامداران که مردم هستند متضرر میشوند و دولت، هممسیر با مافیای پشت پرده کالاها برنده این جدال نابرابر است.
جنجال بر سر خروج سیمان از بورس کالا به بدنه دولت هم کشیده شده است؛ در حالی که مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی حتی پای رئیس جمهوری را هم به موضوع باز کرده اما آن طور که احسان خاندوزی اعلام کرده، وزارت اقتصاد و وزارت صمت از عرضه فولاد و سیمان در بورس کالا حمایت میکنند.
اظهارات اخیر وزیر راه و شهرسازی حاکی از آن است که او بورس کالا را در گرانی فولاد و سیمان و در نهایت قیمت تمامشده مسکن دخیل میداند. اما گفته کارشناسان نشان میدهد هزینه مصالح ساختمانی سهم زیادی در هزینه کلی و تمامشده ساختمان ندارد و این زمین است که قیمت نهایی را تعیین میکند. بر همین اساس این سوال مطرح میشود که چرا وزارت راه به دنبال خروج فولاد و سیمان از بورس کالاست؟
بررسی آمارهای معاملاتی در بورس کالا حاکی از آن است که قیمت میلگرد در سال جاری با وجود تداوم تورم و مشکلاتی نظیر کاهش تولید کارخانجات به دلیل قطعی مقطعی برق در فصل گرم با کمترین نوسان همراه بوده است؛ حتی در خیلی از روزها معامله به قیمت پایه انجام شده و بعضی عرضهها هم تقاضایی نداشتهاند.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: قبل از ورود سیمان به بورس، ۷۰ درصد سیمان کشور توسط ۲۰ نفر دادوستد میشد اما اکنون همه میتوانند بدون انحصار سیمان بخرند.
مدتی است که عرضه فولاد در بورس کالا متهم ردیف اول گرانی مسکن بوده و کارشناسان طرفدار خروج فولاد و سیمان از بورس نیز با ارائه جداول و نمودارهای مختلف سعی در منطقی جلوه دادن این موضوع دارند. اما نگاهی به بازار آزاد ایران این موضوع را رد میکند.
عرضههای سیمانیها از امروز (دوشنبه ۳ مهر) آغاز و تا فردا تداوم مییابد. در عرضههای امروز، ۶۷ شرکت سیمانی در مجموع یک میلیون و ۲۲۳ هزار و ۱۲۴ تن انواع سیمان را روی تابلو میبرند.
