تازهترین گزارش مجمع جهانی اقتصاد (WEF) نشان میدهد اقتصاد سبز در آستانه ورود به مرحلهای بیسابقه از رشد قرار دارد؛ بازاری که هماکنون ارزشی حدود ۵ تریلیون دلار دارد و تا سال ۲۰۳۰ میتواند از ۷ تریلیون دلار فراتر رود. این یافتهها تایید میکند که اقتصاد سبز نه یک جریان جانبی، بلکه موتور محرک اصلی رشد در دهه آینده است.
تحولات جهانی در حوزه انرژی به شکل چشمگیری به سمت منابع پاک و پایدار حرکت کرده است. کشورها بهویژه در مناطق استراتژیک خاورمیانه و اروپا، با سرعتی بیسابقه در حال سرمایهگذاری روی انرژیهای تجدیدپذیر، پروژههای بادی و خورشیدی، و همچنین تولید هیدروژن سبز هستند.
جهان در آستانه نقطه عطف تاریخی قرار دارد؛ انرژیهای تجدیدپذیر با شتابی بیسابقه در حال پوشش تقریبا تمام رشد ۴۰ درصدی تقاضای برق دهه آینده هستند و سرمایهگذاری در مراکز داده از نفت پیشی گرفته است. پایان عصر سوختهای فسیلی حتمی، اما سرعت آن به تصمیمات امروز بستگی دارد.
ده سال پس از توافق تاریخی اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵، تازهترین دادهها نشان میدهند که جهان در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر و خودروهای برقی بسیار سریعتر از پیشبینیهای اولیه حرکت کرده است. اگرچه همچنان فاصله قابل توجهی با اهداف کنترل گرمایش زمین وجود دارد، اما واقعیت این است که انقلاب انرژی پاک با سرعتی فراتر از تصور کارشناسان در حال پیشروی است.
انتشار گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA) نشان میدهد که ظرفیت جهانی انرژیهای تجدیدپذیر به رکورد ۵۸۲ گیگاوات رسیده است که ۴۵۲ گیگاوات آن متعلق به انرژی خورشیدی است؛ رقمی که جهان را یک گام دیگر به سمت تحقق هدف تعیینشده در COP28 دبی، یعنی سه برابر شدن ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ (معادل ۱۱.۲ تراوات)، نزدیک میکند. در این میان، امارات متحده عربی بهعنوان یکی از پیشگامان منطقهای و جهانی، نقش برجستهای در توسعه انرژی پاک ایفا کرده و با اجرای پروژههای گسترده خورشیدی، مسیر گذار انرژی را سرعت بخشیده است.
گذر جهانی از سوختهای فسیلی به انرژیهای پاک، در دهه اخیر شتابی بیسابقه گرفته است. گزارش تازه آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA) و ابتکار سیاست اقلیمی (CPI)، تصویری دقیق از وضعیت سرمایهگذاریهای جهانی در حوزه انرژی پاک در سال ۲۰۲۴ ارائه میدهد؛ تصویری که از یکسو رکوردهای جدید را نشان میدهد و از سوی دیگر هشدار میدهد که سرعت فعلی برای دستیابی به اهداف اقلیمی کافی نیست.
منابع انرژی تجدیدپذیر، بهویژه منابع خورشیدی، قرار است نقشهای برجستهتری را در سیستمهای برق سطح جهان ایفا کنند. در صورت وجود سیاستها و زیرساختهای مناسب، این روندها و فناوریها قادرند استقلال انرژی بیشتری را بههمراه داشته و انتشار گازهای گلخانهای را کاهش دهند.
عضو هیئت عامل صندوق توسعه ملی گفت: حدود 140 ساختگاه در شهرهای مختلف از جمله اصفهان، کرمان، تهران و سیستان و بلوچستان برای تجهیز نیروگاههای تجدید پذیر یا نصب پنلهای خورشیدی فعال است.
نمایشگاه کیش اینوکس در هفته گذشته، شاهد رونمایی بورس انرژی ایران از «گواهی برق تجدیدپذیر» بود. محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران در گفتوگو با تجارتنیوز، درباره کارکرد این گواهی، نحوه معامله آن و جامعه هدف توضیح داده است. او همچنین از گردش مالی ۷۰۰ میلیارد تومانی در هر ماه، برای صنعت برق تجدیدپذیر خبر داده است.
انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه بادی و خورشیدی، بهطور مستقل موفق شدهاند و اقتصادیترین انتخاب برای تاسیسات انرژی جدید در سطح جهان هستند و دیگر نیاز به یارانه ندارند.
در آستانه دههای سرنوشتساز، جهان در حال ترک سوختهای فسیلی و ورود به عصر انرژی پاک است. گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی (IEA) نشان میدهد که رشد بیسابقه انرژیهای تجدیدپذیر دیگر یک انتخاب بلکه یک ضرورت اقتصادی، فناورانه و زیستمحیطی شده است.
مدیر عامل شرکت توانیر گفت که توسعه انرژیهای تجدیدپذیر به بیش از ۲۷۲۰ مگاوات رسیده و تا پایان ماه جاری از ۳۰۰۰ مگاوات عبور خواهد کرد همچنین برنامهریزی شده که تا پایان سال جاری به ۷ هزار نیروگاه تجدید پذیر برسیم.
محمد باغانی - در حالی که سرمایه گذاری سبز با رشدی انفجاری به تریلیونها دلار رسیده و پروژههای سبز را در سراسر جهان تامین مالی میکند، پرسش کلیدی باقی میماند: آیا این جریان مالی واقعاً انتشار دیاکسیدکربن را کاهش داده یا تنها به یک ابزار تبلیغاتی برای بازارها تبدیل شده است؟ این بررسی به چالشهای شفافیت، نابرابری جهانی و سناریوهای آینده میپردازد تا مرز بین تغییر واقعی و ظاهر سبز را روشن کند.
با دستور قاطع رئیسجمهور مبنی بر ترخیص فوری تجهیزات خورشیدی، چالش بزرگ وزارت نیرو و گمرک آغاز شد؛ آزمونی که نتیجهاش سرنوشت وعده «تابستان بدون خاموشی» را رقم میزند.
در جهانی که گذار به انرژیهای پاک بیش از پیش ضروری شده، همکاری استراتژیک ازبکستان و عربستان سعودی نمادی از دیپلماسی سبز است. با سرمایهگذاری ۲۷ میلیارد دلاری پروژههای مشترک این دو کشور نه تنها وابستگی به نفت را کاهش میدهند، بلکه آسیای مرکزی را به قطب انرژی تجدیدپذیر تبدیل میکنند.
در سالهای اخیر، تلاش برای یافتن راهحلهای نوآورانه در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر به یکی از مهمترین اهداف کشورهای پیشرفته تبدیل شده است. در این میان، استارتاپها نقش قابلتوجهی در توسعه فناوریهای کارآمدتر و سازگار با محیط زیست ایفا میکنند. یکی از جدیدترین نمونهها، پروژهای پیشگام از ایتالیاست که توانسته نگاهها را به خود جلب کند. شرکت نوپای GEVI Wind موفق شده است با طراحی توربین های بادی عمودی هوشمند، گامی بزرگ در جهت افزایش بهرهوری و کاهش آسیبهای مکانیکی بردارد. این فناوری تازه میتواند انقلابی در تولید انرژی بادی در مقیاس کوچک ایجاد کند و حتی آینده تولید انرژی پاک در شهرها را دگرگون سازد.
الجزایر با بهرهگیری از منابع خورشیدی غنی، موقعیت استراتژیک و تمرکز بر هیدروژن سبز و فولاد کمکربن، به بازیگری کلیدی در گذار جهانی به انرژی پاک تبدیل شده است. این کشور با طرحهای بلندپروازانه برای تولید ۲۲ گیگاوات برق تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ و همکاریهای گسترده با اروپا، در حال ساخت آیندهای سبز و پایدار برای خود است.
اردن با سرمایهگذاریهای کلان و سیاستگذاری هوشمندانه در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، از واردکننده صرف انرژی به پیشگام منطقهای در تولید برق پاک تبدیل شده است. با هدف افزایش سهم انرژیهای پاک به ۲۷ درصد تا پایان ۲۰۲۴ و تدوین استراتژی ۲۰۲۵–۲۰۳۵، این کشور نمونهای الهامبخش از گذار عادلانه به انرژی پایدار در خاورمیانه ارائه میدهد.
جهان در آستانه انقلابی سبز قرار دارد و انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه خورشیدی، در حال بازتعریف آینده انرژی هستند. گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، ظرفیت جهانی این منابع بیش از دو برابر خواهد شد، با چین، هند و خاورمیانه در خط مقدم این تحول. اما چالشهایی مانند سیاستهای بازدارنده در آمریکا و موانع فنی همچنان پیش روی این گذار جهانی قرار دارند.
خاورمیانه با سرمایهگذاریهای کلان در انرژیهای تجدیدپذیر و فناوری ذخیرهسازی باتری، به سرعت به یکی از پیشگامان جهانی در گذار به انرژی پاک تبدیل شده است. کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی و امارات، با پروژههای عظیم در مقیاس گیگا و مدلهای نوآورانه تأمین مالی، در حال بازتعریف آینده انرژی منطقه هستند.
