ویروس کرونا

علائم بیماری کرونا چیست؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، شایع‌ترین علائم این بیماری تب، خستگی و سرفه‌های خشک است.

برخی بیماران ممکن است دردهای ضعیف تا شدید عضلانی و سردرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، گلودرد یا اسهال را تجربه کنند. این علائم عموما ملایمند و به‌تدریج آغاز می‌شوند.

ویروس ممکن است به بعضی از مردم سرایت کند، بدون آن‌که هیچ علامتی بروز دهد یا سبب بیماری شود.

اﮔﺮ ﺗﺐ، ﺳﺮﻓﻪ و دﺷﻮاري در ﺗﻨﻔﺲ دارﯾﺪ، به دنبال مراقبت‌های پزشکی برای کاهش ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺷﺪﯾﺪﺗﺮ ﺑﺎﺷﯿﺪ.

در حدود 80٪ افراد بدون هیچ گونه اقدام خاص، به‌طور کامل بهبود می‌یابند اما در میان آن‌هایی که بیماري را بروز داده‌اند، تقریبا از هر شش بیمار یک نفر ناخوشی شدیدی را تجربه می‌کند و دچار تنگی نفس می‌شود.

افراد مسن و آن‌هایی که بیماری زمینه‌ای مانند پرفشاری خون، مشکلات قلبی یا دیابت دارند، بیشتر در معرض خطر نوع شدید بیماری هستند. تاکنون حدود 2٪ از این بیماران درگذشته‌اند.

کسانی که تب، سرفه و تنگی نفس را تجربه می‌کنند باید به پزشک مراجعه کنند.

بیماری کرونا چگونه منتشر می‌شود؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، قطرات ریزي که هنگام سرفه یا بازدم از دهان یا بینی فرد آلوده پرتاب می‌شوند می‌توانند موجب سرایت ویروس از یک فرد به فرد دیگري شوند و تولید بیماري کنند.
این قطرات همچنین ممکن روي اشیاء و سطوح نشسته و فرد دیگري پس از لمس آن اشیاء و سطوح سپس لمس چشم، بینی یا دهان خود دچار بیماري شود. فرد ممکن است مستقیما همان قطرات ریزي که دهان یا بینی فرد مبتلا هنگام سرفه یا بازدم به بیرون پرتاب می‌شوند را به درون دستگاه تنفسی خود کشیده و بیمار شود.
 به همین دلیل افراد سالم باید فاصله‌اي بیش از یک متر با فرد بیمار را رعایت کنند.

چگونه می‌توانم از خودم محافظت کنم و جلوی انتشار کرونا را بگیرم؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، اقدامات محافظتی همگانی: گوش به زنگ آخرین یافته‌هاي همه گیری بیماری که از طریق سازمان بهداشت جهانی، وزارت بهداشت کشور یا شبکه‌هاي محلی بهداشت منتشر می‌شوند باشید.

1. مرتبا و به روش صحیح دست‌هاي خود را با ژل‌ها یا محلول‌هاي که حاوي الکل تمیز کنید و یا با آب و صابون بشویید.
   چرا؟…. این ژل‌ها و محلول‌ها همچنین آب و صابون ویروس‌ها را می‌کشد.
2. دست کم فاصله‌ي یک متري میان خود و فردي که سرفه یا عطسه می‌کند حفظ کنید.
   چرا؟ ….. چنانچه فرد مذکور بیمار باشد قطرات ریزي که از دهان و بینی او خارج می‌شود حاوي ویروس است و اگر شما فاصله کمی داشته باشید ممکن است آن قطرات ریز را تنفس کنید و بیمار شوید.
3. از لمس چشمها، بینی و دهان خود بپرهیزید.
   چرا؟ ……. دستها سطوح زیادي را لمس می‌کنند و ممکن است آلوده به ویروس باشند. اگر اجزاء صورت خود را لمس کنید ویروس ممکن است وارد بدن شما شود.
4. اطمینان حاصل کنید که خودتان و اطرافیانتان بهداشت تنفسی درست را رعایت می‌کنید. به عبارت دیگر هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی را با گودي آرنج خود یا با دستمال بپوشانید. چرا؟ …… با این کار از انتشار قطرات حاوي ویروسها جلوگیري می‌کنید.
5. اگر احساس ناخوشی می‌کنید در خانه بمانید. اگر تب، سرفه و تنگی نفس دارید به پزشک مراجعه کنید و پیش از آن تماس تلفنی برقرار کنید و از راهنمایی‌هایی که می‌شنوید پیروي کنید. چرا؟ …… مقامات کشوري و محلی تازه‌ترین اطلاعات درباره انتشار بیماري 19-COVID  در منطقه شما دارند. آنها شایسته‌ترین افرادي هستند که می‌توانند راهنمایی‌هاي لازم را در اختیارتان بگذارند.

آیا کرونا می‌تواند از طریق هوا منتشر شود؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی و از پژوهش‌هایی که تاکنون انجام شده‌اند بیشتر نمایانگر انتشار ویروس از طریق قطرات ریز تنفسی است تا انتشار از طریق هوا

ممکن است از فردی که هیچ علامتی ندارد کرونا بگیریم؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، راه اصلی انتقال بیماري قطرات تنفسی بیرون جهیده از دهان و بینی فرديست که سرفه می‌کند. خطر ابتلا از فردي که هیچ علامتی ندارد بسیار پایین است. با این وجود، تعداد زیادي از این بیماران به خصوص در مراحل نخستین بیماري، علائم ملایمی تجربه می‌کنند. بنابراین این امکان وجود دارد که انسان بیماري را از فردي بگیرد که به عنوان نمونه فقط سرفه‌اي ملایم دارد اما احساس بدحالی نمی‌کند.

آیا احتمال انتقال کرونا از راه مدفوع وجود دارد؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، به نظر می‌رسد خطر سرایت از طریق مدفوع فرد آلوده پایین است. اگرچه بررسی‌هاي ابتدایی نشان داد که ممکن ویروس در مدفوع فرد آلوده هم وجود داشته باشد اما، انتشار از طریق مدفوع از مشخصات اصلی این همه‌گیري نبوده است. با این وجود، با توجه به این که انتقال ویروس از راه مدفوع هرچند ناچیز اما یک خطر محسوب می‌شود، این هم دلیل دیگري است که دست‌ها پس از توالت رفتن  و پیش از غذا خوردن شستشو شوند.

چه کسانی در معرض ابتلای شدید به بیماری کرونا هستند؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی،

افراد مسن
مبتلایان به فشار خون بالا
سابقه بیماري قلبی
افراد دیابتی

آیا واکسن، دارو یا درمانی برای کرونا وجود دارد؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، هنوز خیر. تا به امروز، هیچ واکسن و داروي ضد ویروس خاصی براي جلوگیری و یا درمان کرونا وجود ندارد. واکسن‌هاي احتمالی و برخی از درمان‌هاي دارویی خاص در دست بررسی هستند.

با این حال، مبتلایان براي رفع علائم باید تحت مراقبت قرار بگیرند. افراد مبتلا به حالت شدید بیماري باید در بیمارستان بستری شوند. بیشتر بیماران به لطف مراقبت حمایتی بهبود می‌یابند.

میوه و آجیل عامل انتقال هستند؟

رضا صادقی، متخصص بیماری‌های عفونی، در گفتگو با مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب: هرچند توصیه می‌شود میوه بخوریم تا ویتامین‌های بدن در سطح بالایی قرار داشته باشد اما ممکن است خود میوه‌ها عامل انتقال ویروس باشند. بنابراین توصیه می‌کنم با اسپری الکل میوه را تمییز و بعد بشوییم. درباره آجیل هم توصیه به نخوردن می‌کنم. در نظر داشته باشید که حتی با بو دادن هم این ویروس از بین نمی‌رود. 

چگونه ماسک بپوشیم، استفاده کنیم، دربیاوریم و دور بیاندازیم؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی،

1. به یاد داشته باشید، ماسک فقط باید توسط کارکنان بهداشتی، مراقبین و افراد داراي علائم تنفسی مانند تب و سرفه استفاده شود.
2. . قبل از لمس ماسک، دستها را با ژل ضدعفونی کننده الکلی یا آب و صابون تمیز کنید.
3. ماسک را بردارید و آن را از نظر پارگی یا داشتن بررسی کنید.
4. قسمتی از ماسک را که باید در جهت بالا [بر روي بینی] قرار بگیرد (جایی که نوار فلزي قرار دارد) را مشخص کنید.
5. از قرار گیري طرف مناسب ماسک به سمت بیرون (قسمت رنگی) اطمینان حاصل کنید.
6. ماسک را بر روي صورت خود قرار دهید. نوار فلزي یا لبه سفت ماسک را با انگشتان خود محکم فشار دهید تا به شکل بینی شما قالب شود.
7. قسمت پایینی ماسک را پایین بیاورید تا دهان و چانه شما را بپوشاند.
8. بعد از استفاده، ماسک را در بیاورید؛ در حالی که ماسک را از چهره و لباس خود دور نگه داشته‌اید تا از تماس سطوح آلوده ماسک جلوگیري کنید، حلقه‌هاي لاستیکی را از پشت گوش‌هایتان جدا کنید.
9. بلافاصله پس از استفاده، ماسک را در سطل‌هاي بسته بیاندازید.
10. اقدامات بهداشت دست را بعد از لمس یا دور انداختن ماسک انجام دهید – از ژل ضدعفونی کننده الکلی استفاده کنید یا در صورت مشاهده لکه، دستان خود را با آب و صابون بشویید.

ویروس کرونا چه مدتی روی سطوح زنده می‌ماند؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی،

• سطوح پارچه ای 6 – 12 ساعت
• سطوح فلزی 12 تا 20 ساعت
• پلاستیک 2 روز
• چوب تا 4 روز
• شیشه تا 4 روز
• کاغذ تا 5 روز
• سطوح استیل تا ۲۰ روز

چگونه می‌توانیم لباس‌ها را از ویروس پاک کنیم؟

لزومی ندارد همه لباس‌هایی‌ که می‌پوشیم را بشوریم، بلکه حرارت شوفاژ یا نور مستقیم خورشید آن‌ها را پاک می‌کند.

مدت زمان نهفتگی یا دوره کمون کرونا چقدر است؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، «دوره کمون» به معنی مدت زمان بین ابتلا به ویروس تا شروع علائم بیماری است. بیشترین تخمین دوره نهفتگی براي  ویروس کرونا از 1 تا 14 روز است که معمولاً در حدود پنج روز تخمین زده شده است.

چه نوع دستکشی استفاده کنیم؟

ویروس کرونا از پوست سالم رد نمی‌شود و تا ده دقیقه روی پوست زنده است. پس اگر دستکش ندارید نگران نباشید، فقط نباید دست‌های خود را به بینی و دهان خود بزنید.
با این وجود بهترین نوع دستکش برای مقابله با ویروس کرونا، دستکش‌های لاتکس هستند که قابلیت ضدعفونی کردن با الکل اتانول رو هم دارند و میتوان به مدت 16 ساعت از آنها استفاده کرد.

چه کارهایی نباید انجام دهم؟

به نقل از سازمان بهداشت جهانی، اقدامات زیر بر ضد میروس کرونا مؤثر نیستند و می‌توانند مضر باشند:

سیگار کشیدن
مصرف داروهاي گیاهی سنتی (بدون تجویز تایید پزشک طب سنتی)
پوشیدن  چند ماسک روی هم
مصرف خودسر دارو مانند آنتیبیوتیک‌ها

فعالان اقتصادی چه باید کنند؟

مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب: برخی سوال می‌کنند که با توجه به اوضاع نامناسب اقتصادی ناشی از کرونا، چه کمکی از نظر روحی و روانی می‌توان به کاسبان و فعالان اقتصادی کرد؟

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): در واقع راهکاری نداریم و ناچاریم قبول کنیم که این مسائل به عنوان بخشی از مشکلات یک بحران، اجتناب‌ناپذیر است. مثلا کارگری که روی مزد روزانه خود حساب کرده و الان در این بحران بیکار شده، قطعا با مشکلات اقتصادی مواجه شده است. این موارد ابعاد ناشناخته و ناپیدای این اپیدمی است و از عوارض غیرقابل تغییر و غیر قابل اجتناب آن است. اما همین که ما نسبت به آن آگاه باشیم مهم است و می‌تواند موثر باشد. تنها کاری که از دست ما برمی‌آید این است که اگر امکان کمک داریم، حواسمان بیشتر به این آدم‌های زحمتکش و آبرومند باشد.

مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب:  باید در این شرایط به فکر خانواده‌های دیگر باشیم. مثلا موجران به فکر مستاجران باشند.

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): بله. مخصوصا با توجه به اینکه خیلی از کسانی که باید اجاره خانه یا مغازه یا کافی شاپ بدهند، الان کاسبی ندارند، موجران اگر می‌توانند اجاره یک ماه را ببخشند یا دریافت آن را به آینده موکول کنند.

چه نوع ماسکی استفاده کنیم؟

به علت درشت بودن ویروس کرونا، هر ماسکی می‌تواند در محیط آلوده جلوی ویروس را بگیرد (پارچه‌ای، ویبریلی، با دستمال کاغذی و…) مشروط بر این‌که خشک باشد، یعنی باید ماسک‌ها را مرتبا عوض کرد.

قرنطینه در ویلا منطقی است؟

مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب:  یکی از این توصیه‌ها خودداری از سفر است، اما بعضی می‌گویند ما می‌خواهیم خودمان را در ویلایی قرنطینه کنیم و به همین دلیل به سفر می‌روند اما این کار قطعا منطقی نیست. ما عادت کرده‌ایم خیلی از موضوعات را سطحی ببینیم، درحالی‌که باید جوانب عمیق‌تر را هم در نظر بگیریم. مثلا فکر کنیم که اگر در جاده تصادف کنیم یا در همان ویلا دچار بیماری قلبی شویم، باید به بیمارستان برویم، اما خیلی از بیمارستان‌های مناطق مختلف برای مردم خودشان هم ظرفیت ندارند و در شرایط فعلی امکان پذیرش مسافران در این بیمارستان‌ها وجود ندارد. از طرف دیگر ممکن است فردی که برای مشکل دیگری به بیمارستان رفته است، در محیط بیمارستان به کرونا هم مبتلا شود. بنابراین مردم باید به محدودیت زیرساخت‌های مناطق مختلف کشور هم توجه کنند. به همین دلیل به نظر من، کسانی که این روزها خودشان جاده‌های شهر را می‌بندند تا مسافری وارد نشود، کاری منطقی انجام می‌دهند.

برای کاهش استرس چه می‌توان کرد؟

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): الان که مردم باید در خانه بمانند، افراد باید راه‌های جدید لذت بردن از زندگی و معنا بخشیدن به آن را پیدا کنند. ما همیشه شیوه زندگی خود را طوری تنظیم کرده بودیم که در بیرون باشیم و عادت به بیرون رفتن از خانه داشتیم، اما حالا باید تفریحات خانگی داشته باشیم. بیشتر کتاب بخوانیم، بیشتر فیلم و سریال ببینیم و به گونه‌ای با تنهایی خود مواجه شویم تا استرس ما کمتر شود. کتاب خواندن از آن لذت‌هایی است که شاید در شروع خواندن یک کتاب خسته‌کننده و سخت باشد، اما در ادامه فرد می‌تواند لذت بسیاری از آن ببرد.

آیا باید روابط انسانی را محدود کنیم؟

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): برخی از مردم می‌پرسند ما کودک یا همسر خود را در آغوش بگیریم یا نه؟ جوابی که من به این نوع سوالات می‌دهم این است که ما نباید در رعایت نکات بهداشتی از عرف خارج شویم و زیاده‌روی کنیم. البته در این شرایط بحرانی، خیلی از تعاریف عوض شده است، اما در عین حال ما باید همچنان مراقب باشیم که به سمت وسواس نرویم. آنچه من به آن اعتقاد دارم این است که ما نباید خود را از موهبت روابط انسانی محروم کنیم. مثلا شاید یک پرستار مجبور باشد به دلیل شغلش بیشتر مراعات کند و مثلا فرزند خود را در آغوش نگیرد اما در بیشتر موارد اگر افراد توصیه‌های بهداشتی را رعایت کنند، مشکلی به وجود نخواهد آمد. برخی حتی در ارتباط با پدر و مادر خود چنین مشکلی دارند و می‌ترسند که به دیدار آنها بروند. در مجموع می‌گویم که این همه سخت‌گیری لازم نیست. کسانی که در رعایت موارد بهداشتی سخت‌گیری می‌کنند، مسائل روان شناختی را جدی نمی‌گیرند. باید به این شرایط بحرانی همه جانبه‌تر نگاه کنیم. اگر حواسمان نباشد وارد بحران تنهایی، بحران اضطراب و بحران سلامت روان می‌شویم.

عوارض بلندمدت کرونا چیست؟

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): قطعا کرونا تاثیرهای جدی درازمدت خواهد داشت و من با ایده پساکرونایی موافق هستم. البته نگاه من قطعا بدبینانه نیست، ممکن است تاثیرات خوبی هم وجود داشته باشد. مثلا همین الان که ما از روابط نزدیک انسانی و دست دادن منع شده‌ایم و با تشدید ترس از دست دادن عزیزان خود مواجه شده‌ایم احتمالا این ترس و آن محدودیت باعث شده است که قدر خانواده و اقوام خود را بیشتر بدانیم. البته ترس از مرگ عزیزان، امکان دارد ریشه در ترس از مرگ خود داشته باشد به این معنی که فرد تصور می‌کند بعد از مرگ عزیزانش، نوبت به خودش می‌رسد، اما اگر تحلیل را خیلی عمیق نکنیم، به هر حال ترس از مرگ عزیزان باعث می‌شود که ما بیشتر قدر آنها و قدر روابط انسانی خود را بدانیم. یا اینکه یاد بگیریم که در عین حال که مشکل داریم خود را نبازیم. من فکر می‌کنم به هرحال احتمالا به‌زودی یک اپیدمی وسواس دامن‌گیر ما می‌شود.

مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب:  به نظر من، نگرانی‌های پس از کرونا، تا حدی طبیعی است اما نگران ماندن یک انتخاب است. می‌توانید انتخاب کنید شبانه‌روز نگران باشید یا اینکه همه موارد بهداشتی را رعایت کنید ولی کمتر نگران باشید. وقتی همه موارد بهداشتی را رعایت می‌کنیم دیگر نباید نگرانی آن چنانی داشت. رعایت نکات بهداشتی باید در حدی باشد که زندگی روزمره ما مختل نشود. در واقع توصیه این است که شرایط بهداشتی و قرنطینه خانگی را رعایت کنیم و سفر نرویم تا چرخه اپیدمی شکسته شود.

مواد شوینده چقدر مصرف کنیم؟

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): برخی می‌پرسند که تا چه میزان از مواد شوینده مثل وایتکس استفاده کنیم؟ آیا این خودش عوارضی ندارد؟ باید بگویم استفاده بیش از حد از وایتکس عوارض جانبی دیگری دارد و ممکن است مشکلات ریوی و پوستی جدی ایجاد کند.

ماهی قرمز می‌تواند خطرناک باشد؟

رضا صادقی، متخصص بیماری‌های عفونی، در گفتگو با مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب: شما وقتی می‌خواهید ماهی قرمز را به تنگ آب بیندازید ماهی قرمز را در دست می‌گیرید. بنابراین ممکن است آلودگی و انتقال رخ دهد. بنابراین توصیه ما این است که مردم ماهی قرمز نخرند. اما در مورد حیوانات دیگر این طور نیست. البته در هنگ‌کنگ در ترشحات بزاق یک سگ ویروس مشاهده شده، اما سگ ویروس را به موجود دیگری انتقال نداده است. بنابراین سگ و گربه در منزل از طریق ترشحات بزاق ویروس را انتقال نمی‌دهند اما اگر بیرون بروند و بعد به خانه بیایند ممکن است همراه خود ویروس را به خانه منتقل کنند.

آیا از طریق رابطه جنسی ویروس کرونا قابل انتقال است؟

رضا صادقی، متخصص بیماری‌های عفونی، در گفتگو با مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب: توصیه پزشکان این است که وقتی افراد در قرنطینه منزل هستند در اتاق‌های جداگانه بخوابند و حداقل فاصله در کنار همدیگر نیز بیشتر از یک متر باشد و سیستم تهویه منزل را به صورت مناسبی فعال نگه دارند و در رابطه جنسی هم راه‌های انتقال مصداق پیدا نمی‌کند. معمولا از دهان و بینی است که ویروس منتقل می‌شود.

آرایشگاه‌ و استخر عامل انتقال است؟

رضا صادقی، متخصص بیماری‌های عفونی، در گفتگو با مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب: آرایشگاه‌ها می‌توانند عامل انتقال باشند. چرا که شما نمی‌دانید نفر قبل از شما آیا آلوده به ویروس بوده است یا نه. در استخر هم وضعیت همین طور است و توصیه می‌شود مردم استخر نروند.

چگونه با کرونا روبه‌رو شویم؟

مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب:  اولین نکته این است که ترسیدن هیچ مشکلی را حل نمی‌کند، فقط مشکلی به مشکلات دیگر اضافه می‌کند. خطر کرونا به هر حال بیخ گوش ماست، ولی در نظر داشته باشید که تنها سه درصد از مبتلایان به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.

حافظ باجغلی، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک): اگر کسی علائمی مشاهده کرد بهتر است تست کرونا بدهد، ولی اگر امکان دادن تست نبود، نباید خودمان را ببازیم. البته باید موضوع را کاملا جدی بگیریم و مراقبت‌های لازم را انجام دهیم یعنی باید همه اعضای دیگر خانواده ماسک بپوشند، ترجیحا فرد مشکوک به بیماری، در اتاقی دیگر با تهویه مناسب بماند و اگر همزمان پدر و مادر مسنی در خانه داریم، بهتر است در صورت امکان آنها را به خانه‌ای دیگر منتقل کنیم تا کمتر در معرض خطر باشند.

انگشتر عامل انتقال است؟

رضا صادقی، متخصص بیماری‌های عفونی، در گفتگو با مهدی خواجوی، جراح مغز و اعصاب: درباره انگشتر و زیورآلات توصیه می‌کنم بهتر است استفاده نشود.