سیاره‌ای شبیه به مردمک چشم ممکن است میزبان حیات اقیانوسی باشد

به گزارش تجارت‌نیوز، جستجو برای سکونت‌پذیری در دیگر نقاط کیهان را می‌توان به جستجوی آب محدود کرد. ما هنوز شکل‌هایی از حیات را کشف نکردیم که از این مایع حیات جدا باشند، در نتیجه باید پذیریم که برای یافتن‌های جهان‌های شبیه به زمین، چاره‌ای جز جستجوی آب کیهانی نداریم.

بر اساس کشف جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST)، سیاره‌ای دوردست که چند سال پیش کشف شد، می‌تواند یک سیاره شبیه به مردمک چشم با یک اقیانوس عنبیه‌مانند باشد که با دریایی از یخ جامد احاطه شده است و به این ترتیب کاندید خوبی برای سکونت‌پذیری محسوب می‌شود.

سیاره‌ یادشده که LHS-1140b نامیده می‌شود، در سال ۲۰۱۷ کشف شد. در ابتدا تصور می‌شد این سیاره از نوع مینی‌نپتون با ترکیبی چگال از آب، متان و آمونیاک باشد؛ اما یافته‌های جدید که برای انتشار در مجله‌ی Astrophysical پذیرفته شده‌اند، نشان می‌دهند این سیاره یخی‌تر و مرطوب‌تر از آن چیزی است که دانشمندان تصور می‌کردند بنابراین LHS-1140b می‌تواند میزبان حیات باشد. چارلز کادیو، اخترفیزیکدان دانشگاه مونترال در بیانیه‌ای گفت:

از میان سیاره‌های معتدل شناخته شده، LHS-1140b می‌تواند بهترین گزینه برای اثبات غیرمستقیم آب مایع روی سطح یک دنیای بیگانه خارج از منظومه شمسی باشد. این کشف نقطه‌ی عطفی در جستجوی سیاره‌های سکونت‌پذیر به شمار می‌رود.

سیاره LHS-1140b که در فاصله‌ی ۵۰ سال نوری از زمین قرار دارد، ۱٫۷۳ برابر پهن‌تر از زمین است و ۵٫۶ برابر سیاره ما جرم دارد. این سیاره دارای قفل کشندی نسبت به ستاره میزبان خود است؛ بنابراین همیشه با سرعت یکسانی به دور ستاره‌اش می‌چرخد و چشم چهار هزار کیلومتری خود را به‌صورت ثابت به‌سوی این آتش کیهانی دوخته است. با توجه به فاصله‌ی نزدیک سیاره به ستاره‌اش، یک سال آن با کمتر از ۲۵ روز زمینی برابری می‌کند.

اگر ستاره‌ی LHS-1140b مانند خورشید از ستاره‌های رشته اصلی بود، مدار این دنیای دوردست باعث جوشاندن اقیانوس‌هایش می‌شد و این سیاره را به‌طور کامل سکونت‌ناپذیر می‌کرد؛ اما از آنجا که ستاره‌ی والد از نوع کوتوله سرخ سردتر است، این فاصله‌ی کوتاه سیاره‌اش را درست در مرکز «منطقه‌ی گلدی‌لاکس» یا کمربند حیات قرار می‌دهد. فاصله‌ی بی‌نقصی از ستاره که باعث جریان یافتن آب مایع روی سطح سیاره می‌شود.

پژوهشگرها برای بررسی سیاره یادشده از دوربین فروسرخ نزدیک تلسکوپ جیمز وب و طیف‌سنج بدون شکاف آن استفاده کردند که با عبور نور ستاره در جو احتمالی سیاره، امکان بررسی محتوای آن را می‌دهد.

ستاره‌شناس‌ها با نگاه کردن به طول موج‌های نوری جذب‌شده، نشانه‌هایی از نیتروژن را پیدا کردند که یکی از ماده‌های کلیدی جو زمین است. محاسبات جداگانه نیز نشان داد که این سیاره به اندازه‌ی کافی چگال نیست که از سنگ ساخته شده باشد.

با توجه به یافته‌های فوق و حذف گزینه سیاره سنگی و مینی‌نپتون، سیاره یادشده می‌تواند دارای اقیانوسی یخی باشد. با اینکه اغلب سیاره‌ها می‌توانند جامد و منجمد باشند، پژوهشگرها یادآوری می‌کنند که عنبیه‌ی چشم سیاره می‌تواند دارای دمای سطحی ۲۰ درجه‌ی سانتی‌گراد باشد که به اندازه‌ی کافی برای شکل‌گیری استخری زیست‌پذیر برای حیات دریایی در دنیایی منجمد مناسب است. به گفته‌ی رن دویون، فیزیکدان دانشگاه مونترآل و یکی از مؤلفان مقاله:

کشف جوی زمین‌مانند روی سیاره‌ای معتدل، مرزهای توانایی جیمز وب را جابه‌جا می‌کند. ما به زمان رصد بیشتری نیاز داریم. نشانه‌ی فعلی از جو نیتروژنی به داده‌های بیشتری برای تأیید نیاز دارد. ما حداقل به بیش از یک سال رصد نیاز داریم تا ثابت کنیم سیاره LHS 1140b دارای جو است و احتمالا دو یا سه سال بیشتر هم برای کشف کربن‌دی‌اکسید در جو آن نیاز داریم.

لازم به یادآوری است که سیاره‌ی LHS 1140 b در ویژگی‌های مهیج خود کاملا تنها نیست. سیاره‌های فراخورشیدی دیگر هم در منطقه‌ی کمربند حیات قرار دارند که بسیاری از دانشمندان را جذب خود کرده‌اند. یکی از بارزترین نمونه‌ها هفت دنیای منظومه‌ی TRAPPIST-1 هستند. این منظومه شباهت زیادی به ساختار منظومه شمسی ما دارد.

با این‌حال بر اساس داده‌های جیمز وب، جستجوی سکونت‌پذیری در تراپیست ۱ پیچیده‌تر از حد تصور است. بر اساس مشاهدات، ستاره این منظومه به شکل عجیبی فعال است و می‌تواند رصدها را دچار انحراف کند و حتی باعث شود به اشتباه فکر کنیم یک جهان در این منظومه در کمربند حیات قرار دارد، درحالی که این‌گونه نیست. حتی جیمز وب هم محدودیت‌های خود را دارد.

با این‌حال LHS 1140b دارای مزایایی است. به نظر می‌رسد ستاره‌ی میزبان LHS 1140 آرام‌تر و دارای فعالیت کمتر نسبت به ستاره تراپیست ۱ باشد. در نتیجه بررسی جو LHS 1140b بر اساس سیگنال‌های ستاره‌ای کار آسان‌تری خواهد بود.