جمعیت در میان شاخص‌های پیشرفت چه جایگاهی دارد؟/ بررسی مردم از دید بانک جهانی

به گزارش تجارت‌نیوز، تخمین جمعیت معمولاً بر اساس سرشماری ملی جمعیت است. به نقل از بانک جهانی، کشورهای بیشتری در سرشماری سال 2010 (طی سال‌های 2005 تا 2014) نسبت به دوره‌های قبلی سرشماری انجام دادند و حدود 93 درصد از جمعیت تخمینی جهان در آن دوره سرشماری شدند. تازگی و کیفیت یک سرشماری و داده‌های تکمیلی موجود از سیستم‌های ثبت حیاتی یا نظرسنجی‌ها برای برآوردهای جمعیتی و جمعیتی باکیفیت بسیار مهم است.

اشتباهات و کم‌شماری در سرشماری‌ها حتی در کشورهای با درآمد بالا نیز رخ می‌دهد. در برخی از کشورهای با درآمد کم و متوسط، خطاها ممکن است قابل توجه باشد. برآوردهای جمعیتی سال سرشماری برای کشورهای با درآمد کم و متوسط که فاقد اطلاعات سرشماری اخیر قابل اعتماد هستند از سوی بخش جمعیت سازمان ملل ارائه شده است. این تخمین‌ها از مدل‌سازی جمعیت‌شناختی مبتنی بر روش مؤلفه‌های کوهورت به دست آمده است؛ یک روش استاندارد برای تخمین و پیش‌بینی جمعیت که از داده‌های باروری، مرگ‌ومیر و مهاجرت خالص که اغلب از نظرسنجی‌های نمونه جمع‌آوری می‌شود، استخراج می‌شود. یک رویکرد مشابه برای محاسبه برآوردهای قبل و بعد از سرشماری (بین سرشماری) برای همه کشورها، حتی آنهایی که داده‌های سرشماری‌شان قابل اعتماد است، استفاده می‌شود.

نرخ رشد کل

نرخ رشد کل جمعیت تفاوت‌های گروه سنی در نرخ رشد را پنهان می‌کند. در بسیاری از کشورهای با درآمد کم و متوسط، نرخ رشد جمعیت زیر 15 سال که زمانی به‌سرعت در حال رشد بود، اکنون کندتر است و سهمی از کل جمعیت آن در حال کاهش است. نرخ باروری بالا و کاهش نرخ مرگ‌ومیر در گذشته در این واقعیت بیان می‌شود که جمعیت در سن کار سهم بیشتری از کل جمعیت را تشکیل می‌دهد.

نرخ خام زادوولد و مرگ‌ومیر

نرخ خام زادوولد و نرخ خام مرگ‌ومیر، تعداد تولد و مرگ در هر هزار نفر است. این نرخ‌های خام برای ساختار سنی جمعیت تعدیل نمی‌شوند و می‌توانند برای مثال نشان‌دهنده نرخ‌های بالاتر مرگ‌ومیر در پیری نسبت به جمعیت‌های جوان‌تر باشند، حتی اگر نرخ مرگ‌ومیر مربوط به سن پایین‌تر باشد. نرخ خام زادوولد منهای نرخ خام مرگ‌ومیر نشان می‌دهد که آیا افزایش یا کاهش جمعیت بدون در نظر گرفتن هرگونه مهاجرت صورت گرفته است یا خیر.

نرخ باروری کل

نرخ باروری کل تعداد فرزندانی است که یک زن به دنیا می‌آورد، اگر زن تا پایان سال‌های باروری خود زندگی کند و مطابق با نرخ‌های باروری خاص سنی در یک سال خاص بچه‌دار شود؛ بنابراین نرخ باروری کل با ساختار سنی زنان در سنین باروری تنظیم می‌شود. نرخ باروری بر اساس داده‌های مربوط به تولدهای زنده ثبت‌شده از سیستم‌های ثبت حیاتی یا در مواردی که چنین سیستم‌های قابل اعتمادی وجود ندارد، از سرشماری‌ها یا بررسی‌های نمونه است.

امید به زندگی

امید به زندگی در بدو تولد، مرگ‌ومیر کلی را در یک جمعیت نشان می‌دهد. این شاخص اغلب برای نشان دادن توسعه اجتماعی و اقتصادی در سراسر کشورها استفاده می‌شود. به طور معمول، در جدول زندگی با استفاده از نرخ مرگ‌ومیر خاص سن یک جمعیت معین برای یک سال معین محاسبه می‌شود.

نسبت وابستگی

نسبت‌های وابستگی تغییراتی را در نسبت‌های کودکان، افراد مسن و افراد در سن کار در یک جمعیت نشان می‌دهد که مشخص می‌کند باری که جمعیت در سن کار باید برای حمایت از کودکان و سالمندان جامعه به دوش بکشد چقدر است؛ اما نسبت‌های وابستگی فقط ترکیب سنی یک جمعیت را نشان می‌دهد، نه وابستگی اقتصادی. برخی از کودکان و افراد مسن بخشی از نیروی کار هستند و بسیاری از افراد در سن کار نیستند.