ستون فقرات یکی از بخشهای اصلی ساختار اسکلتی بدن انسان است که به شکل طولانی و قوس دار از استخوانها و بافتهای مختلف تشکیل شده و شامل قسمتهای مختلفی از جمله سرشانه، توراسیک، لنبه و ساکرال میشود. این ساختار اسکلتی نقش مهمی در حرکت، حمایت و حفظ سلامت کل بدن انسان دارد و بروز هر گونه مشکل یا اختلالی در آن میتواند باعث کمر درد شود. برای آشنایی بیشتر با بیماریهای ستون فقرات و روشهای درمان آن با ما همراه باشید.
بیماریهای ستون فقرات
بیماریهای مرتبط با ستون فقرات میتوانند ناشی از اختلالات مختلفی در این ناحیه باشند. برخی از شایعترین بیماریهای ستون فقرات شامل دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی، انحراف ستون فقرات، کیست ستون فقرات، روماتیسم ستون فقرات و آرتروز ستون فقرات میشود که در ادامه به توضیح هر کدام میپردازیم:
دیسک کمر
دیسک کمر اختلالی است که در آن قسمتهای نرم دیسک که مابین استخوانهای کمری قرار دارند خارج شده و به فضای نخاعی فشار وارد میکنند. این اختلال معمولاً به دلیل افزایش سن، صدمه یا آسیب، فشار طولانی مدت و حاد، بلند کردناشیاء سنگین به صورت نادرست، ژنتیک، اختلالات خم شدگی غیر طبیعی، اضافه وزن و سبک زندگی نامناسب ایجاد میشود و با درد، تنش در ناحیه پایین کمر و ران پاها و حتی اندامهای پایینتر همراه است. درمان دیسک کمر به عوامل و شدت بروز مشکل بستگی دارد و شامل استراحت، فیزیوتراپی، تزریق دارو، تمرینات تقویتی و جراحی میشود که توسط متخصص صورت میگیرد.
تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی اختلالی است که به دلیل تورم، تودههای غیر طبیعی عروقی یا توموری، برآمدگیهای دیسکی یا تغییرات ساختاری در استخوانها ایجاد میشود و با علائم و نشانههایی از جمله درد در ناحیه پشت، گردن و کمر، تعریق یا ضعف در اعضای زیرین و تغییرات در تعادل و حرکت همراه است. درمان تنگی کانال نخاعی کمر به شدت و علت آن بستگی دارد و با روشهای غیر جراحی مانند دارو، فیزیوتراپی، تزریق و در موارد شدیدتر، جراحی بهبود مییابد. جراحی بر روی کانال نخاعی در این عارضه معمولاً به منظور باز کردن فضای کانال نخاعی و کاهش فشار وارده بر روی نخاع صورت میگیرد و تصمیمگیری برای انجام آن بر عهده متخصص است.
انحراف ستون فقرات
انحراف ستون فقرات وضعیتی غیر طبیعی است که در آن یک یا چند قسمت از ستون فقرات دچار انحراف میشود. این انحرافات را میتوان به دو دسته اصلی انحراف جانبی یا سکولیوز و انحراف پیشرو یا کیفوز تقسیم کرد. در انحراف جانبی، ستون فقرات به یکی از جنبهها منحرف و در انحراف پیشرو ستون فقرات به جلو منحرف میشود. علت انحراف ستون فقرات به عوامل مختلفی از جمله عوامل ژنتیک، ناهنجاریهای تولدی، عوامل محیطی و گرفتگی عضلات کمر مربوط میشود و روشهای درمانی آن شامل روشهای غیر جراحی و جراحی است. در موارد سادهتر و با استفاده از روشهای غیر جراحی، تغییراتی در حرکات روزانه مانند نشستن صحیح، تمرینات تقویتی و انعطافپذیری آموزش داده میشود و در موارد شدیدتر، به منظور تصحیح انحراف ستون فقرات عمل جراحی انجام میشود.
کیست ستون فقرات
کیستهای ستون فقرات، در واقع تودههای مایع یا جامدی در ناحیه ستون فقرات هستند که از جمله آنها میتوان به کیست تارتوما، کیست تراکم بنیادی و کیست تشدید اشاره کرد. برای تشخیص این تودهها معمولاً متخصص از تصویربرداری اشعه ایکس، ام آر آی و بیوپسی استفاده میکند. روشهای درمانی که برای درمان کیست ستون فقرات استفاده میشود به نوع کیست و محل قرارگیری آن بستگی دارد.
روماتیسم ستون فقرات
اصطلاح روماتیسم به مجموعهای از بیماریها اطلاق میشود که میتواند به اندازهها و موقعیتهای مختلف ستون فقرات تأثیر بگذارد. از جمله علائم روماتیسم ستون فقرات میتوان به درد و سفتی در ناحیه پایین ستون فقرات، محدودیت در حرکت ستون فقرات و انحراف یا تغییر در قوس طبیعی ستون فقرات اشاره کرد و به منظور تشخیص و درمان دقیق آن لازم است به یک متخصص مراجعه کنید.
آرتروز ستون فقرات
آرتروز ستون فقرات یک بیماری تخریبی مرتبط با مفاصل و غضروفهای ستون فقرات است که بر روی گردن و قسمت عمودی و پایینی کمر تأثیر میگذارد. این عارضه معمولاً به دلیل افزایش سن، اضافه وزن و چاقی، وارد شدن فشار بیش از حد بر مفاصل، عدم ترمیم صحیح مفاصل، اختلالات ژنتیکی و… ایجاد میشود و با علائمی از جمله درد و سفتی در ستون فقرات، محدودیت حرکتی، تورم مفاصل، تغییر در قوس طبیعی ستون فقرات و تغییر در قامت همراه است.
درمان مشکلات ستون فقرات
درمان مشکلات ستون فقرات به نوع و شدت مشکل، تاریخچه پزشکی بیمار و تشخیص دقیقی که توسط پزشک متخصص انجام میشود، بستگی دارد. مهمترین این روشهای درمانی که به صورت ترکیبی یا موردی استفاده میشود، به شرح زیر است:
- حفظ وزن مناسب و در صورت نیاز کاهش وزن
- انجام تمرینات و ورزشهای منظم زیر نظر پزشک یا فیزیوتراپیست
- عدم جا به جاییاشیاء سنگین
- عدم انجام حرکات تکراری
- تقویت عضلات پشت و شکم
- مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی برای کاهش درد و التهاب
- مصرف مکملهای ویتأمین دی و کلسیم برای سلامت استخوانها
- تزریق موضعی استروئید به نقاط مشخص شده در ستون فقرات
- انجام عمل جراحی در موارد شدید
بهترین جراح ستون فقرات
تشخیص و درمان مشکلات ستون فقرات به عوامل مختلفی از جمله نوع عارضه، شدت آن، تاریخچه پزشکی و سوابق درمانی و جراحی بیمار بستگی دارد و این کار توسط جراح و متخصص ستون فقرات انجام میشود. انتخاب بهترین جراح ستون فقرات برای افرادی که به درد و مشکلات ناحیه ستون فقرات دچار هستند، موضوع بسیار مهمی است و تأثیر بسیار زیادی در بهبودی آنها دارد. برای یافتن بهترین جراح ستون فقرات روشهای مختلفی از جمله منابع آنلاین، نظرات بیماران قبلی، اطلاعات ارائه شده توسط مراکز پزشکی، مشاوره با پزشک عمومی، مشاوره با متخصص عظام، جست و جوی متخصصان معتبر و… وجود دارد که میتوانید با استفاده از آنها جراح مورد نظر خود را بیابید. ما به شما دکتر محسنی کبیر متخصص جراحی مغز و اعصاب و فلوشیپ فوق تخصص ستون فقرات را معرفی میکنیم که تجربه و دانش کافی برای درمان تمام بیماریهای ستون فقرات را دارد و بهترین روشهای درمانی را با توجه به شرایط بیماران برای آنها در نظر میگیرد.