به گزارش تجارت‌نیوز، طی دو سال 2021 و 2022، استارتاپ های منطقه منا توانستند سرمایه‌های قابل توجهی جذب کنند. اما این روند در نیمه نخست سال 2023، به روند صعودی خود ادامه نداد و افت کرد.
براساس گزارش‌های MAGNiTT در سال 2022، استارتاپ های منطقه منا توانسته بودند از طریق 795 معامله، مبلغی حدود 4میلیارد دلار جذب سرمایه کنند که نسبت به سال 2021 حدود 24درصد افزایش داشته است.
وضعیت سرمایهگذاری در سال 2022 چگونه بود
سرمایهگذاری خطرپذیر در سال 2022 تحت تسلط بازار برتر منطقه یعنی امارات، عربستان و مصر بود. از نظر میزان جذب سرمایه گذاری در این سال، امارات با 250 معامله و جذب یک میلیارد و 850میلیون دلار در صدر ایستاد. پس از امارات، عربستان با 153 معامله و جذب 907میلیون دلار در رده دوم جذب سرمایه قرار گرفت. مصر با 180معامله و جذب 736 میلون دلار در جایگاه سومین کشور از لحاظ جذب سرمایه در بین کشورهای منطقه منا بود.
اما در گزارشی که در نیمه اول سال 2023 ارائه شده، آمارها، کاهش 30درصدی قراردادهای سرمایهگذاری را ثبت کرده‌اند که ناشی از رکود اقتصاد جهانی است. این در حالی است که رکود اقتصاد جهانی پدیده‌ای به‌نام «زمستان تامین مالی» را برای استارتاپ‌ها به‌وجود آورد. زمستان مالی نه تنها رویای بنیانگذاران استارتاپی برای جذب سرمایه بیشتر را از بین برد بلکه حتی امید آنها را برای بازدهی کمتر کرد.
در شش ماهه نخست 2023، منطقه منا در مجموع توانست 1.1میلیارد دلار سرمایه از طریق 193 معامله جذب کند که کاهش 41درصدی در میزان جذب بودجه و کاهش 64درصدی در تعداد معاملات نسبت به سال 2022 را نشان می‌دهد.
همچنین تعداد سرمایه‌گذاران در نیمه اول سال 2023 نسبت به مدت مشابه سال گذشته به میزان قابل توجی کاهش یافت و تنها 159 سرمایه‌گذار در مقابل 353 سرمایه‌گذار سال قبل در این منطقه شرکت کردند.
3 معامله بزرگ استارتاپی باعث نجات استارتاپ های منطقه منا شد
طبق گزارش سایتMAGNiTT که از معتبرترین گزارش‌ها برای منطقه منا در نظر گرفته می شود، بیش از 50درصد از کل سرمایه مستقر در شش ماهه اول سال 2023 ناشی از سه معامله بزرگ بیش از 100میلیون دلاری بودکه توسط Halan، Floward و Nana جمع آوری شد. بدون تأثیر این موارد، کاهش فعالیت سرمایه خطرپذیر با کاهش 63درصدی سرمایهگذاری غیرمجاز در سالانه بیشتر می‌شود.
قرارداد سرمایهگذاری 260میلیون دلاری استارتاپ فین تک مصری MNT Halan با گروهی از سرمایه‌گذاران به رهبری «جمیرا اینوست» مستقر در ابوظبی در فوریه به افزایش میانگین اندازه دور این بخش به 10.7 میلیون دلار در نیمه اول سال 2023 کمک کرد.
امارات پیشرو در جذب سرمایه
اما از ماه می 2023 تلاش‌ها برای خروج از بحران جذب سرمایه‌گذار بیشتر شد و استارتاپ های منطقه منا توانستند 445 میلیون جذب کنند که از این مبلغ، 422 میلیون سهم امارتی‌ها بود. اماراتی‌ها توانستند در 14 معامله این مقدار سرمایه را جذب کنند و خود را همچنان به‌عنوان پیشرو و رهبر در منطقه منا نشان دهند.
قطر برای اولین بار توانست با جذب سرمایه 12میلیون دلاری برای سوپر اپلیکیشن «سنونو» در جایگاه دوم جذب سرمایه‌گذار در منطقه منا قرار دهد. از سوی دیگر عربستان هم توانست با 15 معامله، 6میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری کند و بدین‌وسیله در رتبه سوم قرار بگیرد.
چه عواملی باعث رکود شد
صندوق بین‌المللی پول اخیرا نسبت به چشم‌انداز اقتصاد جهانی و منطقه خاورمیانه گزارشی منتشر کرده که در آن از تاثیر پذیری فضای سرمایهگذاری خطرپذیر از رویدادهای ژئوپلتیکی و نوسانات کلان اقتصادی گفته است. با شروع رکود اقتصادی و همه‌گیری آن در جهان و محدودیت فعالیت‌های تجاری تا نوسانات بازار سهام در اوایل 2022 و بحران بانکی در اوایل سال جاری از جمله عوامل تاثیرگذار بر فضای سرمایهگذاری خطرپذیر بود.
براساس گزارش‌های صندوق بین المللی پول، انتظار می رود که رشد اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منطقه منا) در سال جاری از 5.3 درصد سال 2022 به 3.1 درصد تا انتهای سال کاهش یابد.
