نماگرهای اقتصادی منتشر شده توسط بانک مرکزی از رشد عجیب پایه پولی، نقدینگی و بدهی دولت به شبکه بانکی خبر میدهند. اما علت چیست و چه پیامدی خواهد داشت؟ در شرایط کنونی، چه راهکاری پیش روی دولت قرار دارد؟
بدهی روز افزون دولت اگر با برنامهریزی در بودجههای سنواتی آینده و شیوههای دیگر تسویه نشود، به شدت ناترازی بانکی را افزایش داده و موجب بروز مشکلاتی در کشور میشود.
بدهی روز افزون دولت به بانکها مشکلات زیادی را برای وضعیت اقتصادی کشور و افزایش مشکلات به همراه دارد. باید برای پرداخت 570 هزار میلیارد بدهی دولت به بانکها راه حلی مناسب اندیشیده شود.
مجموع بدهیهای دولت و شرکتهای دولتی در پایان خردادحدود 2829 هزارمیلیارد تومان بوده که نسبت به بهار 1400 تقریبا 1.5برابر شده، 49 درصد از بدهی متعلق به دولت و مابقی شرکتهای دولتی است.
مرکز اطلاعرسانی وزارت اقتصاد مدعی شد «دولت در کنترل تورم توانا خواهد بود و با هیچ شوکی در اقتصاد مواجه نیستیم.» با اینحال، واقعیات اقتصاد نشان میدهد فعالان اقتصادی از آغاز زمستان سخت اقتصاد ایران نگرانند.
گزارش بدهیهای دولت نشان می دهد که میزان این بدهیها در ۲۹ اسفندماه، ۱۱۶۲ هزار میلیارد تومان بوده که با افزایش بیش از ۲۱۴ هزار میلیارد تومانی به ۱۳۷۶ هزار میلیارد تومان در ۳۱ خردادماه سال جاری رسیده است.
پژوهشی که اخیرا از سوی اداره مدیریت ریسک، تدوین راهبردها و پایش پایداری بدهی دولت انجام شده، حکایت از کاهش بدهی سیال دولت در سال ۱۴۰۰ دارد. سهم این بخش از کل بدهیهای دولت، ۳۳.۵ درصد است.
احسان خاندوزی درباره بدهی دولت به شبکه بانکی گفت: براساس آمار تایید نشده از سوی سازمان حسابرسی کشور، اصل و فرع رقم بدهی دولت نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است.
یک عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس شورای اسلامی از اختصاص ۱۳۰ هزار میلیارد تومان از محل واگذاری سهام شرکت های بورسی و غیربورسی دولت برای پرداخت بدهی دولت به تامین اجتماعی و ایثارگران خبر داد.
مسعود میرکاظمی گفت: در حال حاضر دولت ماهی ۵۰ هزار میلیارد تومان حقوق و ۱۱ هزار میلیارد تومان اوراق دولت قبل را پرداخت میکند با این شیوه نمیتوان مشکلات کشور را حل کرد.
محسن زنگنه افزود: اغلب صندوق های بازنشستگی در کشور ورشکسته هستند، علت اصلی آن هم این است که متاسفانه کرسی های شرکتهای شستا و زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی براساس شایستگی تقسیم نمیشود لذا صندوق نمیتواند سودآوری داشته باشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه دولت در کمتر از ۲ سال اخیر بدهی ۱۴۰ هزار میلیارد تومانی خود را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کرد، گفت: این ۸ سال را مقایسه کنید با دهها سال قبل تا ببینید چکار عظیمی صورت گرفته است. وقتی تعریف میکنم. تلویزیون در خبر میگوید رئیس جمهور از دولت خودش تعریف کرده است. نه از دولت خودم تعریف نمیکنم، از ملت خودم تعریف میکنم. همه کار را ملت ایران انجام داده است.
پس از ظهارات نوبخت و همتی در خصوص بدهی بانک مرکزی به دولت، پورمحمدی معاون سازمان برنامه گفت: در ماه ششم سال ۹۹ میزان بدهی دولت به بانک مرکزی حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان و در همان زمان میزان سپردههای دولت نزد بانک مرکزی حدود ۱۳۶ هزار میلیارد بود.
چند وقتی است که مسئولان اقتصادی دولت تدبیر و امید برای رهایی از اتهام و فرار از پیامدهای منفی اقتصادی اعم از تغییر در شاخصهای کلان اقتصادی مانند تورم، نقدینگی، پایه پولی و استقراض، توپخانه رسانهای را علیه یکدیگر فعال کرده و در واپسین روزهای عمر دولت دوازدهم اختلافات را علنی کردهاند.