عرضه خودرو در بورس کالا به سال ۹۶ بازمی‌گردد که برای اولین بار مطرح شد اما پس از مدتی از یادها رفت. در این میان بارها موضوع عرضه آن مورد بحث قرار گرفت تا سرانجام ۲۸ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ خودرو وارد بورس کالا شد که این طرح نیز بسته شد و خودرو دوباره به سامانه فروش رفت. سامانه فروش هم که نتیجه موفقی نداشته و تحویل خودروها و قرعه‌کشی‌ها زمانبر است.
سید حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه، گفت: یکی از مهمترین عواملی که در سال‌های اخیر به تضعیف تولید، اختلال در تأمین قطعات و محدودیت در تأمین مالی در صنعت خودرو منجر شده، تداوم قیمت‌گذاری دستوری، به‌ویژه در شرایط تحریم بوده است. این سیاست نه‌تنها بازده سرمایه‌گذاری را به‌شدت کاهش داده، بلکه موجب زیان انباشته شرکت‌ها، افت کیفیت و کمیت محصولات و در نهایت عقب‌ماندگی از جریان نوآوری شده است.
اولین گواهی سپرده کالایی خودرو با نماد T۹ در آستانه ورود به بورس کالای ایران قرار دارد؛ ابزاری نوین که به گفته مدیر بازار مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالا، می‌تواند به شفافیت قیمت، حذف رانت و مشارکت مستقیم مردم در بازار خودرو منجر شود.
مجید دوستعلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، گفت: دولت می‌بایست در حوزه ثبات بخشی به بازار سرمایه و اعتمادسازی در این بازار تلاش مضاعف داشته باشد. البته حفظ ثبات در بازار سرمایه به همکاری و تعامل همه دستگاه‌های اجرایی کشور نیاز دارد.
نوید رجایی، کارشناس بازار سرمایه جهت ارزیابی بازار سرمایه در شرایط فعلی، به متغیرهای مهم اشاره کرد؛ یکی از این موارد مهم برای ارزیابی شرایط بازار سهام، حجم معاملات است که طی چند روز اخیر کاهش‌یافته‌است.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت :اگر بازار سرمایه در این حوزه وارد عمل می‌شود، برای کمک به تولید و صنعت است و اگر امروز عزم مدیران صنعت خودرو برای استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه جدی باشد، با توجه به حمایت‌های ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار می‌توان رویدادهای مثبتی را برای صنعت و بازار خودرو رقم زد.
نایب‌رییس هیات‌مدیره ایران‌خودرو گفت : ما به دنبال راه‌حل‌های قانونی هستیم و بورس کالا را یک بستر شفاف و کارآمد برای معاملات می‌دانیم. در این بستر، مصرف‌کننده به‌راحتی دسترسی دارد، دلالی و سوداگری حذف و قیمت‌ها واقعی می‌شود.
نماینده مردم قائم‌شهر در مجلس شورای اسلامی با این توضیح که عرضه خودرو در بورس کالا بر تعادل در روند عرضه و تقاضا، شفاف‌تر شدن فضای معامله و نحوه کشف قیمت در بازار خودرو تاثیر مثبتی خواهد داشت، اعلام کرد: با توجه به پیش‌بینی افزایش تیراژ واردات خودرو و هم‌چنین افزایش تیراژ تولید در خودروسازان داخلی، انتظار می‌رود برنامه عرضه دوباره خودروهای پرتیراژ در بورس کالا با قوت بیش‌تری در مجلس مطرح شود.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ شاهد عرضه خودرو در بورس کالا بودیم اما پس از مدتی برخی دستگاه‌ها مانع این کار شدند، توضیح داد: مساله مهم در این خصوص انحصاری بودن بازار خودرو و قیمت‌گذاری آن در شورای رقابت است.
بازار خودرو در ایران سال‌هاست که درگیر تلاطم قیمت، دلالی و ناکارآمدی نظام توزیع است. از قرعه‌کشی‌های پرحاشیه گرفته تا اختلاف قیمت فاحش بین کارخانه و بازار، مصرف‌کننده واقعی همیشه بازنده اصلی بوده است. عرضه خودرو در بورس کالا از سال 1401 به‌عنوان راهکاری تازه برای ساماندهی این آشوب پیشنهاد و حتی در دوره‌ای هم اجرایی شده است. با وجود اینکه این شیوه فروش خودرو پس از فشار مخالفان متوقف شد، حالا دوباره زمزمه‌های آن شنیده می‌شود؛ اما آیا این روش می‌تواند گره کور بازار خودرو را باز کند یا صرفا صورت‌مساله را تغییر می‌دهد؟ به نظر می‌رسد این طرح مانند شمشیری دولبه است؛ هم نویدبخش شفافیت و عدالت است و هم در معرض چالش‌هایی که می‌تواند به هدفش ضربه بزند. مهدی بیات‌منش، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز بر محدودیت تعداد عرضه در این طرح تاکید کرده و آن را مهمترین دلیل شکست عرضه خودرو در بورس کالا برای تنظیم بازار دانسته است.
