مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بینالمللی زمینشناسی میگوید: «در مناطق مرکزی شهر مانند میدان انقلاب نرخ فرونشست زمین حدود پنج سانتیمتر در سال است. در برخی مناطق دیگر مانند 17 تا 21 حدود 10 تا 15 سانتیمتر در سال است.»
ریزشهای جوی اخیر کمبود آب در کشور را جبران نکرد. میزان بارندگی تاکنون نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته 11 درصد کاهش را نشان میدهد. بیش از نیمی از مخازن سدهای کشور نیز همچنان خالی است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی درباره بحران آب تهران میگوید: «با توجه به میزان بارندگی، برداشت از چاهها برای تامین آب تهران چالشهای زیادی ایجاد میکند. نظارتی هم روی برداشت از رودخانههای اصلی نیست. در همین حال مسئولان از ساختوسازهای جدید خبر میدهند که اشتباه فاحشی است.»
دخالتهای سیاسی در احداث کارخانهها، ازجمله در صنایع فولادی منجر به تشدید بحرانهای آب و محیط زیست در چند سال گذشته شده است. به دنبال همین سیاستها اخیراً در کاشان که به کمآبی شهرت دارد، کارخانه ذوب در حال احداث است.
بیش از 90 درصد مصرف آب در کشور در حوزه کشاورزی است. رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران میگوید: «در سالهای گذشته برداشت آب از منابعی زیرزمینی کشور به حدی بوده که میتوان گفت منابع آبی کشورمان را تاراج کردیم. بخشی از این برداشتها در حوزه کشاورزی مصرف میشود. با تولید و صادرات محصولات آببر در واقع آب کشور را صادر میکنیم.»
آمارهای رسمی حکایت از تنش آبی در کشور دارد. ذخایر سدها تنها ۳۷ درصد پر شده است. در همین حال انشعاب بیش از ۲ هزار شهروند تهرانی بدمصرف قطع شده است. عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران میگوید: «بیشترین مصارف نادرست آب در ایران در بخش کشاورزی است. توپ را در زمین مصارف خانگی و مردم نیندازیم.»
سخنگوی صنعت آب گفت: با فاکتورهایی روبهرو هستیم که وضعیت آب را کاملا هشداری و خطرناک نشان میدهد، باید توجه کنیم آب خلق نمیشود، روند بارشها نزولی شده، با گرم شدن زمین و خشکسالی روبهرو هستیم، دما افزایش و به تبع آن تبخیرها افزایش یافته است و در نهایت افزایش جمعیت هم داریم و همه این عوامل یعنی با بحران و جیرهبندی آب در سالهای آینده روبهرو می شویم، همان اتفاقی که امسال در همدان رخ داد و مردم با گالن دنبال آب بودند.
حدود ۷۰ درصد ظرفیت مخازن سدهای تهران خالی است؛ این گفته یکی از مسئولان شرکت آب منطقهای استان تهران است. حال با توجه به کاهش فشار و قطع آب در برخی از مناطق استان تهران، آیا زنگ خطر ورشکستگی آب تهران به گوش میرسد؟
بررسی آمارها از ذخایر سدها و متوسط بارندگی نشان میدهد که تهران امسال خشکترین زمستان را پیش رو دارد. در همین حال مدیر دفتر بهرهبرداری و نگهداری تاسیسات آبی و برق آبی شرکت آب منطقهای تهران از کسری ۸۲ میلیونی مخازن سدهای پنجگانه تهران نسبت به سال گذشته خبر داد. اما مخازن سدها در شهرهای دیگر در چه وضعیتی است؟
بر اساس گزارش موسسه منابع جهانی، ۱۷ کشور در جهان دارای تنش آبی بسیار بالا هستند که ۱۲ کشور در خاورمیانه قرار دارد. ایران نیز جز این لیست است که نشان از وضعیت بحرانی آب در کشور میدهد.
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب ایران از قطعی آب مشترکان بدمصرف کشور از ابتدای تیر خبر داد و گفت: این قطعی آب از چند ساعت آغاز و در مراحل بعدی شامل موارد جدیتر نیز میشود.
وزیر خارجه عراق گفت: طرف ایرانی باید این مساله را درک کند، ما دوست هستیم و همسایه خواهیم ماند و باهم همکاری خواهیم کرد اما مساله دخالت ایران قابل قبول نیست.