اقتصاد ایران تحت شدیدترین تحریمها قرار دارد و اولین بخشی که به شدت از این موضوع تاثیر گرفته؛ صادرات و فروش نفت و درآمدهای حاصله است. با اینحال دولت رئیسی میگوید درآمد نفتیاش هشت برابر شده است. سوال مهم این است که درآمد نفتی در اقتصاد ایران چه میشود و در کجا به مصرف میرسد؟
رویترز با استناد به آمارهای گمرک چین در گزارشی اعلام کرد که صادرات نفت ایران به چین طی یک ماه گذشته به صفر رسیده است. این در حالی است روسیه در همین بازه زمانی رشد 8.6 درصدی را در صادرات نفت خود به چین ثبت کرده است. با این اوصاف میتوان گفت روسیه بازارهای چین را از ایران گرفته است؟
اگر توافق برجام میان ایران و آمریکا صورت بگیرد، بازگشت نفت ایران میتواند مقداری آشفتگی بازار را کم کند. اما چیزی که اروپا به آن نیاز دارد در واقع گاز است. در حالی که ایران برای صادرات گاز به اروپا نه منابع کافی دارد و نه زیرساختهای لازم را.
با ادامه روند صعودی قیمت نفت در هفتههای گذشته بسیاری از منابع ثبت قیمت ۱۴۰ تا ۱۵۰ دلار را برای هر بشکه نفت در تابستان امسال دور از ذهن نمیدانند. نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی حذف ایران و روسیه از بازار را عامل اصلی این موضوع میداند و میگوید احتمالاً عراق جای این دو کشور را در بازار نفت پر کند.
از زمان شروع جنگ اوکراین، روسیه شروع به فروش نفت خود با قیمت ارزانتر کرد. چین هم به عنوان یک خریدار بزرگ نفت از این تخفیفها استفاده میکند و نفت خود را به جای ایران از روسیه میخرد.
چین یکی از بزرگترین خریداران نفت در دنیا است و حتی در شرایط تحریمها جز مقاصد صادراتی نفت ایران بودهاست. حالا با امضای قرارداد ۲۵ ساله همکاری بین ایران و چین این روابط نفتی تقویت شده است و چین در این ماه،خریدار یک میلیون بشکه نفت خام ایران در روز است.
با وجود افزایش واردات نفت چین از ایران، انتظار میرود که هند نیز به زودی به خرید نفت ایران روی آورد چراکه پس از جلسه اوپکپلاس و نارضایتی هندیها از محدودیت تولید اوپک و متحدانش و هدف آن برای ایجاد تنوع در تامینکنندگان نفت خام ممکن است با واقعیتهای سخت بازار جهانی روبهرو شود و حتی از خاورمیانه به سمت دیگر تولیدکنندگان نفتی برود.
طبق گزارش امروز رویترز صادرات نفت خام ایران به چین چهار درصد افزایش داشته و در چند ماه اخیر این میزان از صادرات بی سابقه بوده است. همچنین ایران برای از سرگیری تجارت نفتی خود با کشورهای آسیایی تماس میگیرد. اما چه عاملی منجر به افزایش صادرات نفت ایران شد؟
در ماههای اخیر گزارشهایی مبنی بر افزایش صادرات نفت ایران منتشر شده و حالا هم گفته شده این مقدار به 1.5 میلیون بشکه در روز رسیده است. رئیس سابق پژوهشکده پولی و بانکی باور دارد بهای این نفت به هر روشی که به ما برسد ارزآوری محسوب میشود و به ثبات در بازار ارز ما کمک میکند.
دولت در لایحه بودجه سال آینده پرداخت 42.8 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی و غیرنقدی خانوار و ۳۱ هزار میلیارد تومان برای طرح حمایت معیشتی خانوار پیشبینی کرده است.