خاورمیانه بهویژه کشورهای عربستان سعودی، امارات و قطر در حال تجربه یکی از بزرگترین دورههای تغییر ساختاری در تاریخ معاصر هستند؛ تغییراتی که اقتصادهای نفتمحور را به سمت اقتصاد دانشبنیان، کمکربن و مبتنی بر فناوری سوق میدهد.
وضعیت جدید عربستان سعودی مزایای اقتصادی و نظامی قابلتوجهی را در تعاملات این کشور با ایالات متحده و متحدانش فراهم میکند. این مزایا شامل قرار گرفتن پادشاهی در فهرست کشورهایی است که واجد شرایط دریافت «وام مواد، لوازم یا تجهیزات برای اهداف مشترک تحقیق، توسعه، آزمایش یا ارزیابی» هستند. افزون بر این، عربستان سعودی بهعنوان موقعیتی جغرافیایی مناسب برای استقرار ذخایر جنگی متعلق به ایالات متحده شناخته میشود.
ریاض خود را در قامت هدایتگر امنیت منطقهای جلوه داده و تلاش دارد تا با توسل به اهرم واسطهگری، هماهنگی و هدایت فرآیندهای منطقهای نوعی رهبری به سبک دلالی را اجرایی کند.
کریس رایت، وزیر انرژی ایالات متحده، مدعی است که هرگونه توافقی، غنیسازی را شامل نمیشود و این اعلامیه را صرفا متمرکز بر ساخت یک نیروگاه هستهای ساخت آمریکا توصیف کرد.
عربستان سعودی به واسطه معامله با چین، قصد دارد وارد دوران جدیدی شود و به رهبری در بخش هوانوردی و حملونقل هوایی در منطقه دست یابد. معامله هواپیماهای برقی عربستان سعودی با چین، راهحلهای بیسابقه و مسیرهای هوایی جدیدی را برای اتصال زائران به مکه در طول فصول حج و عمره ارائه میدهد.
حفاظت از لایه اوزون، به عنوان سپر حیاتی زمین در برابر اشعههای مضر فرابنفش، یکی از مهمترین اولویتهای زیستمحیطی در جهان امروز است. بسیاری از کشورها در چارچوب تعهدات بینالمللی خود، برنامههای بلندمدتی را برای کاهش و حذف مواد شیمیایی مخرب لایه اوزون تدوین کردهاند. عربستان سعودی نیز بهعنوان یکی از اعضای فعال در این حوزه، گامهای موثری در جهت کاهش اثرات مخرب ترکیبات شیمیایی صنعتی برداشته است.
وزارت بازرگانی آمریکا، روز چهارشنبه اعلام کرد: مجوز صادرات تراشههای هوش مصنوعی پیشرفته، معادل حداکثر ۳۵ هزار تراشه بلکول انویدیا را به دو شرکت در عربستان سعودی و امارات متحده عربی صادر کرده است.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا در ضیافت شامی که مناسبت به سفر «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان به واشنگتن ترتیب داده بود، این کشور را متحد اصلی غیرناتو ایالات متحده اعلام کرد.
عربستان سعودی اکنون در حال ساختن یک آینده متفاوت است. در پشت صحنه و با سرعتی خیرهکننده، این کشور نفتی بزرگترین مزارع خورشیدی جهان را در دل بیابانهایش راهاندازی میکند و با سرمایهگذاریهای میلیارد دلاری، به سمت تامین نیمی از برق خود از انرژی پاک حرکت میکند. تحولی شگفتانگیز که درست زمانی رخ میدهد که برخی کشورهای غربی از توسعه انرژیهای تجدیدپذیر فاصله میگیرند.
همکاری امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی باید در مسیری موازی پیش برود تا بدین طریق نیازهای دفاعی مشروع ریاض بدون درگیر کردن اسرائیل محقق شود؛ از همین رو پیمان دفاعی مورد بحث میتواند بازدارندگی منطقهای را متحول کرده و بازتعریف نماید.
سخنگوی دولت گفت: سال گذشته کشور عربستان با کشور ما همکاری بسیار خوبی داشتند، به خصوص درخصوص بازگشت حجاج که در زمان جنگ اتفاق افتاد؛ آقای رئیسجمهور در این پیام تشکر ایران از عربستان را ابراز کردند.
این روزها در حالی که ورزشکاران ایران به سختی در حال رقابت با حریفان خود هستند برخی افراد اضافه که ظاهراً تعدادشان کم هم نیست، صرفاً برای گشت و گذار و تفریح به ریاض سفر کردهاند، بدون اینکه سمت یا مسئولیتی داشته باشندیا اینکه حضورشان دردی از کاروان دوا کند.
عربستان سعودی در مسیر تحقق برنامه انرژی پاک خود، یک گام بزرگ دیگر برداشت. شرکت بینالمللی توتالانرژیز با مشارکت شرکت AlJomaih Energy & Water، توسعه بزرگترین پروژه خورشیدی سال جاری عربستان را آغاز کرده است.
شرکت نفتی آرامکوی عربستان قیمت رسمی فروش نفت در ماه دسامبر را 1 دلار در هر بشکه بالاتر از شاخص عمان دبی اعلام کرد. این اولین کاهش قیمت نفت این کشور از ماه اکتبر بودهاست.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از منابع آگاه نوشت: دولت ترامپ در حال بررسی درخواست عربستان برای خرید ۴۸ فروند جنگنده پیشرفته اف-۳۵ است؛ معاملهای چند میلیارد دلاری که یکی از موانع کلیدی در وزارت جنگ آمریکا را پشت سر گذاشته و همزمان با سفر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در دستور کار قرار گرفته است.
در دل تحولات چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی، جایی که خورشید جنوب این کشور به منبع بیپایان انرژی پاک تبدیل میشود، شرکت اماراتی مصدر با بردن دو پروژه غولپیکر خورشیدی به ظرفیت ۲ گیگاوات در نجران و الدرب، موجی از امید را در مسیر کربنزدایی خاورمیانه برانگیخت. این پیروزی نه تنها وابستگی به نفت را به چالش میکشد، بلکه نمادی از همکاری برادرانه امارات و عربستان برای آیندهای سبزتر است. جایی که هر پرتو خورشید، گام دیگری به سوی پایداری است.
رقابت بین عربستان و امارات برای تصاحب برتری هوش مصنوعی در خاورمیانه تشدید شده، بطوریکه نهتنها با صرف هزینههای سنگین درحال تقویت زیرساختهای هوش مصنوعی هستند، بلکه با غولهای فناوری آمریکا نیز اتحادهای راهبردی تشکیل میدهند.
حضرموت، ۳۶ درصد از خاک یمن را در بر میگیرد و بزرگترین ذخایر نفتی این کشور را در خود جای داده است. این استان شامل بنادر حیاتی مانند مکلا، الشحر و ترمینال نفتی الضبه است. از منظری دیگر با توجه به اینکه ۸۰ درصد از تولید نفت یمن از قلمرو حضرموت تامین میشود، هر بازیگری که حضرموت را در اختیار داشته باشد، در اقتصاد یمن برگ برنده را در دست گرفته و دسترسی به مسیرهای دریایی دریای عرب را در اختیار دارد.
در سال ۲۰۲۵، عربستان سعودی نمره ۵۹ از ۱۰۰ را در شاخص ادراک فساد (CPI) کسب کرده و در رتبه ۳۸ جهان از میان ۱۸۰ کشور قرار دارد. این عدد نشاندهنده یکی از بهترین عملکردهای چند دهه اخیر این کشور در زمینه شفافیت و کنترل فساد است و نسبت به میانگین تاریخی عربستان (حدود ۴۵ امتیاز) جهش چشمگیری محسوب میشود.
